84
|
TÜRK YAPI SEKTÖRÜ RAPORU 2016
tercih etmeyeceği binalar olarak stok takip listesinden çıkarılmıştır.
Böylelikle İstanbul’daki tüm ofis bölgelerinde A sınıfı ofis kalitesini
gerçekten yansıtan, rafine ve kurumsal ofis kullanıcılarının gerçek-
ten tercih ettiği bir ofis stoku ortaya çıkmıştır.
Yeni sınıflama sonrası 2016 son çeyreği itibarıyla İstanbul’da
ofis stoku A sınıfı ofisler 2,06 milyon m
2
ve B sınıfı ofisler 1,1 mil-
yon m
2
olmak üzere toplam 3,17 milyon m
2
olarak hesaplanmıştır.
Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri Daha Hızlı Büyüyor
İstanbul’da dört ofis alanı bulunmaktadır. Mevcut ofis sto-
ğu bu dört ofis alanı içinde dağılmaktadır. 2016 yılında geliş-
mekte olan ofis bölgeleri en hızlı büyümeyi gösteren alt bölge
olmuştur. Gelişmekte olan ofis bölgeleri Kâğıthane, Bomonti-Pi-
yale Paşa, Kartal-Maltepe ve Batı Ataşehir’den oluşmaktadır. Ge-
lişmekte olan ofis bölgelerinin toplam ofis stoğu içindeki payı,
2016 yılında % 12’den % 15’e yükselmiştir. MİA bölgesinin payı
% 39’dan % 37’ye inmiştir. MİA dışı Avrupa bölgesinin payı % 18
il aynı kalmıştır. MİA dışı Asya bölgesinin payı % 31’den % 30’a
gerilemiştir. MİA dışı Asya bölgesinin payı MİA bölgesine yaklaş-
mayı sürdürmektedir.
MİA Bölgesi A Sınıfı Ofis Boşluk Oranları Talep
Yavaşlaması ile Yükseldi
İstanbul’da ortaya çıkan yeni ilave ofis arzına yönelik talep
2016 yılında yavaşlamıştır.
2016 yılında A sınıfı ofislerin boşluk oranları MİA bölgesinde
% 26,1’den % 25,0’e gerilemiştir. MİA bölgesinde boşluk oranla-
rındaki gerileme, yeni ofis arzının yavaşlaması ve yer değiştirme-
lerle oluşan ofis talebinden kaynaklanmıştır. MİA dışı Asya böl-
gesinde A sınıfı ofis boşluk oranları % 18,1’den % 18,6’ya çıkarken,
MİA dışı Avrupa bölgesinde A sınıfı ofis boşluk oranları % 16,7’den
% 18,0’e çıkmıştır. Artışın önemli nedeni, yeni arzların bu bölgeler-
de toplulaşmasıdır.
B sınıfı ofis boşluk oranları ise MİA ve MİA dışı Avrupa bölge-
sinde artarken, MİA dışı Asya bölgesinde boşluk oranları % 11,1’den
% 8,0’e inmiştir.
İSTANBUL OFİS STOĞU (2016) (M
2
)
3.500.000
3.000.000
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
0
A SINIFI
B SINIFI
TOPLAM
Kaynak: Colliers Türkiye, Turkey Real Estate Review, 2016/4. çeyrek
2.061.924
1.109.300
3.171.224
39+
18
+
31
+
12
+
A
Gelişmekte Olan
Ofis Bölgeleri
% 15
MİA
% 37
MİA Dışı-Avrupa
% 18
MİA Dışı-
Asya
% 30
İSTANBUL TOPLAM OFİS ALANI DAĞILIMI (2016/3. ÇEYREK)
Kaynak: Propin İstanbul Ofis Pazarı 2016 Q3
30,0
25,0
20,0
15,0
10,0
5,0
0,0
OFİS GENEL BOŞLUK ORANLARI (2015 /3. ÇEYREK) (%)
MİA
MİA DIŞI-AVRUPA
MİA DIŞI-ASYA
Kaynak: Propin, İstanbul Ofis Pazarı 2016 Q3
A Sınıfı
B Sınıfı
25,0
18,0
18,6
11,6
23,3
8,0