80
|
TÜRK YAPI SEKTÖRÜ RAPORU 2016
KÜRESEL OFIS PAZARINDA BÜYÜME 2016 YILINDA
YAVAŞLADI
Küresel ofis pazarı 2015 yılına göre daha sınırlı bir büyüme
göstermiştir. Küresel ofis arzı (yeni kullanıma açılan) 2016 yılında
% 14,5 artarak 16,6 milyon m
2
'ye yükselmiştir.
Buna karşın küresel ofis kiralamaları, 2016 yılında % 4,8 geri-
leyerek 39,5 milyon m
2
'ye inmiştir. Kiralamalarda en büyük artış
% 8 ile ABD’de olmuştur. Asya’da ise % 10 gerileme yaşanmış-
tır. Avrupa’da ise kiralamalar Brexit’e rağmen % 6 yükselmiştir.
A sınıfı ofis kiralarında ise yıllık ortalama artış % 3,0 ile yavaş-
lamış ve geçen yılın altında kalmıştır.
Küresel ofis boşluk oranlarında ise 2015 yılına benzer oranlar
korunmuş ve boşluk oranı % 12,1 olarak gerçekleşmiştir. Boşluk
oranları ABD’de aynı kalarak % 14,6 olmuştur. Avrupa’da boşluk
oranları düşmüş ve % 8,5 olarak gerçekleşmiştir. Asya’da ise yeni
arzlar ile boşluk oranları yükselmiş ve % 11,0 olmuştur.
ABD’de ekonomik büyümenin hızlanması, ofis pazarında
hızlı bir iyileşme sağlamaktadır. ABD’de 2016 yılında yeni ofis
KÜRESEL GAYRİMENKUL SATIN ALMA YATIRIMLARININ YILLIK
ORTALAMA GETİRİLERİ (2015-2016), (%)
(SERMAYE GETİRİSİ + KİRA GETİRİSİ)
Kaynak: Cushman Wakefield International Investment Atlas 2015, Cushman Wakefield Winning In
Growth Cities 2016-2017
ÜLKELER
OFİS YATIRIMI
GETİRİLERİ (%)
AVM YATIRIMI
GETİRİLERİ (%)
SANAYİ YATIRIMI
GETİRİLERİ (%)
2015 2016 2015 2016 2015 2016
Avustralya
5,25
4,75 5,00 4,50 6,15
5,75
Kanada
5,00 4,50 5,50 4,00 6,00 4,25
Fransa
4,00 3,25 3,50 2,75
6,75 6,00
Almanya
4,00 3,70 3,50 3,30 6,30 5,40
İtalya
5,75
4,25 7,00 3,25
8,15
7,00
Japonya
3,40 3,40 3,60 3,50 5,00 4,60
Singapur
4,00 3,55 5,50 5,50 6,80 6,30
İspanya
5,25 4,00 4,40 3,65 7,50 7,00
İngiltere
3,50 3,25 2,50 2,25
4,75
4,25
ABD
3,80 3,50 3,00 4,20 5,70 4,75
Brezilya
8,50 9,65 8,00 7,95 10,50 9,75
Çin
4,80 4,50 4,80 4,50 7,50 7,10
Polonya
6,25
5,50 5,50 5,00 7,25
6,75
Çek Cumhuriyeti
6,25
5,00 5,00 4,50 7,25
6,50
Hindistan
10,50 7,00 7,00 7,00 12,00 8,00-
10,00
Endonezya
8,00 7,00 10,00 10,00 10,00 10,00
Meksika
10,50 10,75 10,50 10,75 11,75 12,00
Rusya
11,00 10,50 11,00 11,00 13.00 12,75
Tayland
7,00 7,00 8,00 8,00 8,00 8,00
Türkiye
6,80 6,80 7,00 5,80 9,00 8,75
BAE
7,25
7,25 9,25 7,50 9,50 8,50
talebinde göreceli hızlı artışlar yaşanmıştır. Şirket kârlılıklarının
artması ve daha nitelikli ve verimli ofis binalarına geçiş ihtiyacı gi-
bi unsurlar ofis talebini arttırmıştır. ABD’de 2016 yılında ofis kira-
larında ve getirilerinde artışlar devam etmiştir.
ABD dışında Kuzey ve Latin Amerika’da ise ofis pazarında da-
ha durağan bir piyasa yaşanmıştır. Kanada ve Meksika’da 2014
yılındaki hızlı toparlanmanın ardından soluklanma sürmektedir.
Güney Amerika’da ise ekonomik küçülme ile birlikte tüm pazar-
lar durağan bir yıl geçirmiştir.
Avrupa’da ise Brexit’e rağmen İngiltere dışındaki pazarlarda
büyüme yaşanmıştır. Kıta Avrupası’nda ve Kuzey Avrupa’da to-
parlanan yeni iş başlangıçları ofis talebini arttırmaktadır. Buna
bağlı olarak yeni arzlar da hareketlenmeye başlamıştır. Özellikle
Brexit sonrası birçok şirket merkezinin Londra’dan Kıta Avrupa-
sı'na kayma beklentisi ofis pazarını hareketlendirmiştir.
Asya’da 2016 yılında Çin’deki ekonomik yavaşlama ofis tale-
bini ve kira artışlarını da sınırlamıştır. Hindistan’da da yavaşlama
görülmektedir.
Rusya’da ofis yatırımları yavaşlayarak sürmektedir. Batı ile ya-
şanan gerginlik ve uygulanan yaptırımların ardından petrol fiyat-
larındaki gerileme sonucu, 2016 yılında ofis piyasası zayıf kalmış
ve kiralar gerilemiştir.
Küresel ofis pazarında 2017 ve 2018 yıllarında mevcut ofis
stokuna en yüksek yeni ofis stoku ilavesi, yine gelişen ülkelerin
şehirlerinde gerçekleşecektir.
Kaynak: Jll, Global Market Perspective 2016 Q4
* Tahmin
KÜRESEL OFİS STOĞUNDA BÜYÜME (MİLYON M
2
) (2008-2016)
20,0
18,0
16,0
14,0
12,0
10,0
8,0
6,0
4,0
2,0
0,0
2008
2009
2010
2016*
2011
2012
2013
2014
2015
19,0
17,7
14,1
11,5
10,6
12,0
11,5
14,5
16,6
