|
 | Schalke Arena ve Parkstadion'un
havadan görünüşü |
Proje Bilgileri:
Proje: HPP International
İnşaat Alanı: 154.410 m²
Kapasite: 44.500 (oturma)
17.000 (ayakta durma)
1.558 (ofis oturma)
720 (localarda oturma )
İnşaat Süresi: Kasım 1998- Ağustos 2001
İnşaat Maliyeti: 120.000.000 €
“IOC/IAKS Ödülleri 2005”nin A kategorisinde Onur Ödülü’yla ödüllendirilen Almanya’dan bir diğer stadyum ise 2001 yılında hizmete giren Schalke Arena Stadyumu Arena Stadyumu, çok işlevliliğiyle stadyum mimarisinde 1990’larda başlayan yeni bir eğilimin en önemli örneklerinden biri olma özelliğini taşıyor. Jüri raporunda da bu özelliğine atıfta bulunulmuş. Bu çok işlevliliğin içeriğinde, futbol karşılaşmaları için kullanımı haricinde Amerikan futbolu, hentbol, biatlon gibi yüksek seyirci katılımına açık karşılaşmaların da yapılabilmesini bulunuyor. Stadyumun altyapısı binicilik gösterileri, buz hokeyi ve salon atletizm yarışmaları gibi spor aktivitelerini de destekler bir düzende kurulmuş. Stadyum, spor aktivitelerinden başka; konser, opera, festival, ticaret fuarları ve iş toplantıları gibi daha birçok organizasyonun da gerçekleşmesine imkan tanıyor. Stadyumun kullanıcıları tarafından benimsenmesini hızlandıran bir başka faktör de oldukça dik olarak tasarlanan tribünleri sayesinde seyircilerin sahaya yakınlığı ve tamamen kapanabilen çatısı sayesinde oluşan akustiğin katkısıyla zenginleşen iç mekan atmosferi. Sporculara sorulduğunda, onlar da stadyumun atmosferini oldukça tatmin edici ve keyifli bulduklarını söylüyorlar.
 | | Stadyum'un VIP girişi |
 | | Sporcu soyunma odaları |
Stadyumun çok işlevliliğini sağlayan ana mimari eleman ise hareket edebilen saha zemini. İnşaat ve işletim masraflarının yüksek olmasına karşın bu teknolojik yenilik, stadyumun daha esnek ve daha sık kullanılabilmesini sağladığından önemli bir avantaj haline geliyor.
Açılır kapanır çatı ise futbol sahasının üstünü açıkta bırakacak şekilde 105 x 68 metrelik bir açıklık oluşturacak şekilde 30 dakikada açılıp kapanabiliyor. Çatı strüktürüne asılı olarak ise her biri 35 m² yüzey alanına sahip bir küp şeklindeki Avrupa’nın en büyük görüntülü skorbordu bulunuyor. Membran çatı örtüsü iki çeperli olarak düşünülmüş; iç çeper, geceleri saat 10’dan sonra istenen 40 dB ses emicilik değerini karşılayacak şekilde düzenlenmiş. Stadyumun çim zemini ise stadyum içine veya dışına 6 saatlik bir sürede kayabilen hareketli bir betonarme plak üzerinde yer alıyor. Bu plak, teflon raylar üzerinde hareket ediyor. Çim zeminin bakımı, karşılaşmalar dışındaki günlerde, stadyumun bitişiğindeki alanda yapılarak doğal güneşlenme ve havalandırmadan yararlanması sağlanıyor, dolayısıyla çimlerin her zaman iyi durumda olması garantilenmiş oluyor. Stadyumun sabit zemini ise kayar zeminin 1,5 metre altında yer alıyor ve diğer aktivitelerin gerçekleşeceği zemini oluşturuyor.
 | | Batı tribünü girişi |
 | | Dışarıya kaydırılmış saha zemini |
 | Saha zemininin stadyum
içine kaydırılması |
 | Saha zemininin üzerinde kaydırıldığı
teflon raylar |
 | Oyun sahası dışarıdayken
stadyum iç mekanı |
Gelsenkirschen şehri, kömür madenleriyle ünlü Ruhr Vadisi’nde yer alıyor. Stadyum arazisi de eski kömür ocaklarının yer aldığı bir bölgede bulunuyor. Schalke 04 kulübünün daha önce kullandığı Parkstadion’un altında yer alan terkedilmiş kömür madenleri dolayısıyla kullanılamaz hale gelme riskiyle karşı karşıya kaldığında yeni bir stadyum inşa edilmesi fikri gündeme gelmiş. Eski stadyuma birkaç yüz metre mesafede yer alan Schalke Arena da bu risk nedeniyle birbirinden 30 cm.’lik dilatasyonlarla ayrılan 15 ayrı kütle olarak inşa edilmiş. Stadyum, daha sonra her biri saha içine erişim sağlayan birer giriş olacak şekilde düzenlenen, köşelerdeki 4 yapay tepe üzerine inşa edilmiş. İnşaat başlamadan önce arazide bulunan Alman Hava Kuvvetleri’ne ait 2. Dünya Savaşı’ndan kalma cephanelikler 3 ay süren bombalı yıkımlarla temizlenmiş.
Stadyumun bir diğer özelliği de tasarımındaki ekolojik duyarlılık. Çatı ve diğer yüzeylerden toplanan yağmur sularının çevredeki alanları sulamak için biriktirilmesi, toplu taşıma ağına stadyumu bağlayan köprünün çatısında oluşturulan güneş enerjisi kollektörleri ve arena ile dolaşım alanlarının doğal havalandırması. Stadyum aynı zamanda ısıtma sistemini bölgedeki bir okulla ortaklaşa kullanıyor.
 | | Güneş kollektörleri |
 | Maç sırasında stadyumdan
bir enstantane |
Haftanın 7 günü kullanılabilmesi hedefiyle tasarlanan Schalke Arena’da (yeni adıyla “Veltins Arena”), seyirci ve sporcular için pek çok tamamlayıcı işlev de düşünülmüş. Bunlar arasında stadyum bünyesinde yer alan Schalke 04 Kulübü’nün müzesi, seyirciler için restoranlar, bar ve dinlenme mekanları, sporcular ve diğer ziyaretçiler için soyunma odalarıyla bağlantılı ve küçük ayin ve nikah törenlerinin de gerçekleşebileceği küçük bir şapel de bulunuyor. Tüm bu özellikleriyle Schalke Arena, UEFA standardında büyük finallerin düzenlenebileceği kalitede stadyumlara verilen 5 yıldızın da 2004 yılından beri sahibi. 2004 yılı Şampiyonlar Ligi Finali de bu stadyumda gerçekleşmişti.
 | | VIP tribünü |
 | Giriş kademesindeki
dolaşım alanı |
 | | Schalke 04 müzesi |
 | | VIP Tribünü restoranı |
 | | Konferans salonu |
 | | Stadyumda bulunan şapel |
Schalke Arena Stadyumu, Hollanda Arnhem’deki “Gelredome Stadyumu”ndan sonra kayar zemin ve açılır kapanır çatıya sahip stadyumlar içinde türünün ikinci örneği olarak spor yapıları literatürüne geçmiştir. Stadyumu Gelredome’u inşa eden firma olan HBG Engineering inşa ederken tasarımı Düsseldorf’lu 45 yıllık bir tasarım ofisi olan HPP International hazırlamış.
(Sb Dergisi, Mayıs 2005- Stadium & Arena Management Dergisi, Aralık 2000)
Derleyen: Sena Özfiliz
Fotoğraflar: Sena Özfiliz ve www.hpp.com
 | | Schalke Arena'nın yaya köprüsünden görünüşü |
 | | Vaziyet planı maketi |
 | | Stadyumun farklı kullanım şekilleri |
|
