Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Tasarısı, TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu'nda, bazı değişikliklerle kabul edildi. Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, risk altındaki alanların dönüştürülmesine ilişkin düzenlemenin rant amacıyla hazırlanmadığını, vatandaşın canını korumak için bu yasayı çıkarmak istediklerini söyledi.
Bakan Bayraktar, tasarıda yer alan ihale usulünün rekabeti önlemediğini söyledi. Bakan Bayraktar, “Biz ihaleye çıkıyoruz diyoruz ki, 'Bu arsanın değerini bize ödeyeceksin; hâsılat artışından da pay vereceksin' diyoruz. Bizden sonra özel sektörde bu uygulamaya başladı. Biz sahtekârlık yapamayız” diye konuştu. Bakan Bayraktar, “tasarının aceleyle çıkarılmaya çalışıldığı” yönündeki eleştiriler üzerine, “Biz bu yasayı çıkarmalıyız. Buna ‘rant yasası’ diyemeyiz. Mecburi bir yasadır, bunu çıkarmalıyız. Vatandaşın canını korumalıyız” dedi.
Bakan Erdoğan Bayraktar, Atatürk Kültür Merkezi’ne ilişkin maddeyle ilgili eleştirilere de katılmadığını söyledi. Bakan Bayraktar, yapmak istediklerinin, söz konusu bölgeyi Atatürk’ün ismine yakışır hale getirmek ve bunun için gerekli düzenlemeleri yapmak olduğunu dile getirdi. Bakan Bayraktar, muhalefet milletvekillerinin itirazlarını anlamadığını, aslında bunun orayı ihya edecek bir düzenleme olduğunu kaydetti.
10 milyon konutu kapsayan dönüşüm seferberliği
Öte yandan haber7.com, yasanın çıkması ile birlikte başta Marmara Bölgesi olmak üzere Türkiye genelinde 10 milyon konutu kapsayan bir dönüşüm seferberliği başlayacağını duyurdu. Kenan Biter imzasını taşıyan habere göre, yasa kapsamında öncelikle Almanya’dan getirilecek olan olan röntgen cihazları ile riskli diye tespit edilen bölgelerde yer alan binaların röntgeni çekilecek. Riskli alanlar dışında kalan ama tek tek risk arz eden binaların tespitini ise belediyeler yapacak. Yapılacak tespitlerin ardından belediyeler ve TOKİ aracılığı ile yıkımlar başlayacak. Riskli yapıların yıkılmasının ardından, gayrimenkuller üzerindeki kat irtifakları sona ererken, bu tarz tapularda hisseli arsa tapusuna dönüşecek.
Arsa hissedarları, aralarında anlaşıp istedikleri gibi değerlendirebilecek. İsterse arsayı satabilecek, isterse de yeni bir bina yaptırabilecek. Kiracı ve mal sahiplerinin ihtiyaçları halinde kira yardımı yapılabilecek. Hissedarların anlaşma sağlayamamaları durumunda ise nitelikli çoğunluğun anlaşması esas alınacak. Hissedarlar 2/3 çoğunluk sağlayarak karar alamadığı takdirde ise Bakanlık ya da TOKİ kamulaştırma veya acil kamulaştırma yapabilecek. Yasa ile vatandaş mağdur edilmeyecek. Anlaşma sağlanan bina sahiplerine bedelini ödenecekken, oturduğu binanın yıkılıp evsiz kalan kiracı ya da gecekondu sahibine de yardım edilecek. Gecekonduysa enkaz bedeli, kiracıysa kira yardımı, işyeriyse işyeri desteği sağlanacak. Anlaşma sağlanamayan ev sahipleri kamulaştırma bedelini almak zorunda kalacak.
Yasa tasarısına göre yıkım kararlarına itiraz edilemezken, sadece yıkım ve kamulaştırma bedelleri yargıya taşınabilecek.
Biter'in haberine göre İstanbul'da yasa ile birlikte ilk dönüşüme uğrayacak ilçeler ve ilçelerin yöneticilerinin ağzından yapılan çalışmaları ise şöyle:
Ataşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi:
Ataşehir Belediyesini oluşturmanın ardından, ilk olarak mahallelerin sorunlarını belirleme çalışmalarında, 17 mahallemizin neredeyse tamamının yoğun sorunları olduğu gerçeği ile karşılaştık. Sorunları çözmek için yaptığımız planlamaya uygun öncelikli bölgeleri ve acil çözümlenmesi gereken sorunlara belediyemizin olanakları ile katkıda bulunacağımız yerleri değerlendirip, 2 bölgede hemen uygulamaya ilişkin çalışma başlattık.
Bu iki bölgeden biri Yenişehir mahallesindeki İmar İskan Bloklarının bulunduğu bölge. Bu bölge de 1290 konut bulunuyor. Bu konutların depreme karşı yeterli dayanıklılığı gösteremeyeceğine ilişkin üniversiteden alınmış raporlar bulunduğunu tespit ettik. Bu binaların derhal yıkılıp yerine güvenli ve çağdaş binaların yapılmasına ve bizim kentsel dönüşüm anlayışımızı gösteren insanları bulundukları yerde yaşatacak “Yerinde Kentsel Dönüşüm” için çözümler aradık.
TOKİ ve İBB ile yapılan görüşmeler sonucu bu bölgeye yeniden plan yapmanın gerekli olduğuna karar verdik. Kamu arazilerini kapsayacak şekilde yapılacak bir plan ile 57 metrekare brüt daireye karşılık 140 metrekare brüt lüks konutlar üretip hak sahiplerine vermeye karar verdik.
TOKİ Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Emlak Konut ile proje ortaklığı yaparak projeye devam edeceğiz. Depreme karşı hiçbir can güvenliği olmayan yaklaşık 4000 insanımıza inşaat yapım süresince kira yardımı da yaparak, daha büyük, lüks ve güvenli binalara taşıyacağız.
İkinci projemiz Atatürk Mahallesi Emekevler Bölgesi ile Barbaros Mahallesi dere kenarındaki gecekondularla ilgili. Emekevler’deki ise mülkiyeti belediyemize ait olan arazi üzerinde TOKİ ile yapılan bir plan çalışması sonucu 57 dönümlük bölümü imara açılarak, bu bölgedeki mevcut 630 gecekondunun yıkılarak yerine 100 metrekarelik daire verecek şekilde projeyi tamamlayıp hazırlık ihalesini yaptık, gecekonduların tespit ve enkaz bedellerini ve daire maliyetlerini belirledik, neredeyse geri alınmaksızın ya da çıkan maliyet farkıyla dairelerini verip 630 gecekondunun dönüşümünü gerçekleştireceğiz. En geç iki yıl içinde bu iki dönüşüm projemiz gerçekleştirilmiş olacak.
Bunun tamamlanmasının ardından ilçemizdeki diğer sorunlu yerlerin tamamının dönüşümü için planladığımız çalışmaların startını vereceğiz.
Ataşehir’de toplam 30 bin bina var ve bu binaların çok büyük çoğunluğu 1998 deprem yönetmeliğinden önce yapılmış ve çoğunluğu mühendislik hizmeti görmediği için bu binalardan yaklaşık 20 bin binanın yenilenme veya güçlendirmeye ihtiyacı var.
Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağrıcı:
Bağcılar nüfusu itibariyle İstanbul’un en büyük ilçesi… Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun 2011 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre, Bağcılar’ın nüfusu 746 bin 650… 50 binin üzerinde bina stokunun olduğu Bağcılar’da yaklaşık 200 bin de konut bulunuyor. Bina stokunun büyük çoğunluğu ise Türkiye için milat niteliği taşıyan 17 Ağustos 1999 tarihinde yaşanan Gölcük depreminden önce oluştu. Bu binaların hem vatandaşlarımızın güvenliği açısından hem de kent estetiği açısından dönüştürülmesi gerekiyor.
Bağcılar’da kendiliğinden devam eden bir kentsel dönüşüm süreci yaşanıyor. Bağcılar Belediyesi olarak, yaşanan bu sürece, hem imar planlarımızı hazırlayarak, hem yasal sorumluluklarımızı titiz bir şekilde yerine getirerek hem de hazırladığımız ve uyguladığımız örnek projelerimizle öncülük ediyoruz. İlçemizde, 1999 yılından sonra, yeni yönetmeliklere göre yaklaşık 10 bin bina yapıldı ancak olası bir depreme karşı can ve mal kaybını azaltmak için kentsel dönüşüm uygulamalarının daha da hızlandırılması gerekiyor.
Bağcılar Belediyesi olarak, vatandaşlarımızın kentsel dönüşüm uygulamalarına katılımını artırmak ve yerinde dönüşüm sağlamak için imar artışları veriyoruz. Parsellerini birleştirerek bin metrekare alan oluşturarak belediyemize müracaat eden vatandaşlarımıza yüzde 10 imar artış izni veriyoruz. Birleştirilmiş parseller 2 bin metrekareye çıktığında yüzde 20; 3 bin metrekareye çıktığında ise yüzde 30 imar artış izni veriyoruz. Bu uygulamamızla hem vatandaşlarımızın daha güvenli konutlarda yaşamasını hem de çevre ve otopark sorunlarını birlikte çözmeyi hedefliyoruz.
Kentsel dönüşüm, vatandaşların rızası ile gerçekleştirilen bir uygulama olduğundan, yürüttüğümüz en önemli çalışmalardan birini de bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları oluşturuyor. Özellikle sitelerde yaptığımız toplantılarla, vatandaşlarımızı kentsel dönüşüm uygulamalarını başlatmaya teşvik ediyoruz. Ancak, böyle bir çalışmanın başlatılabilmesi için site sakinlerinin hepsinin onayının olması gerektiğinden, süreç biraz zor ilerliyor. Hükümetimizin, kentsel dönüşüme yönelik üzerinde çalıştığı yeni yasa tasarısının yasalaşmasıyla, kentsel dönüşüm uygulamalarının hızlanacağını düşünüyoruz.
Bahçelievler Belediye Başkanı Osman Develioğlu:
Bahçelievler’de 2004 -2012 yılları içinde, 1200’ü aşkın bina (ki eski), bina sahipleri tarafından, yerinde yıkılarak yeniden yapıldı. 23 bin binaya sahip Bahçelievler’de, gelişime paralel, dönüşüme kendi iradesiyle hız veren, bina sahipleri, kentsel dönüşüme alt yapıda hız veren Belediye’nin, kentsel dönüşüme bu anlamda destek veriyor. Bahçelievler, Kentsel Dönüşümde, Tavukçu deresi ıslahı, Ana arterlerin yapımı, spor – kültür – soğuk tesislerinin yapımıyla hız verdi. Bahçelievler’in 11 mahallesin de kaliteli hizmetin, kaliteli yaşama dönüşümü için çalışan Belediye, kentsel dönüşüm, değişimi de bölgede yaşıyor ve yaşatıyor.
Güngören Belediye Başkanı Ş.Yücel Kahraman:
Türkiye’nin ve Avrupa’nın en yoğun nüfus yapısına sahip ilçesi bilindiği gibi Güngören’dir. Bu yoğunluğu azaltma ve binaları depreme dayanıklı hale getirme çalışmaları azaltma çalışmalarımız devam ediyor. Bu amaç doğrultusunda kentsel dönüşüm konusuna önem veriyoruz. Tozkoparan Kentsel Dönüşüm Projesinin bütün ayakları tamamlandı. Yakın zamanda hayata geçirmeyi planlıyoruz.
Bu kapsamda Tozkoparan Mahallesi’nde, 1960’larda gecekondulaşmayı önlemek amacıyla yaklaşık 4 bin konut yapılmıştı. Zaman içerisinde yıpranan ve olası depreme karşı tehlike arz eden bu binalar TOKİ ve İBB’nin desteğiyle yıkılarak bölgede yeni bir kent yapılması hedefleniyor.
Kademe kademe ilerleyecek proje çerçevesinde, önce boş alanlarda belirli sayıda yeni konutlar inşa edilecek. Aileler bu binalara taşınarak mağduriyetleri giderilecek. Tozkoparanlıların boşalttığı eski yapılar yıkılacak ve yerine daha modern ve kullanışlı konutlar yapılacak. Bu şekilde ilerlemesi düşünülen proje sonucunda bölge yaklaşık 10 bin konutluk bir kente dönüşecek. Bu sayede Güngören’deki sıkıntılı ve çok sıkışık alanlar da Tozkoparan’a kaydırılarak ilçede yeni yeşil alanlar ve meydanlar açılması planlanıyor.
Hazırlıkları tamamlanan proje çerçevesinde konut sahipleriyle her konuda uzlaştık. Projeyi yeni dönemde Tozkoparan halkının onayı durumunda hayata geçirmeyi hedefliyoruz. Deprem yasasının çıkması durumunda projemizi hayata geçireceğiz.
Maltepe Belediye Başkanı Mustafa Zengin:
• “Kentsel Dönüşüm Projesi’ni uygulayabilmek için, T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, T.C. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve T.C. Maltepe Belediyesi Başkanlığı arasında 24.02.2006 tarihinde“İstanbul Maltepe Kentsel Yenileme (Gecekondu Dönüşüm) Projesi’ne İlişkin Protokol” imzalanmıştır. 14.11.2006 tarihinde de Maltepe Belediyesi ve TOKİ arasında “İstanbul – Maltepe Kentsel Yenileme (Gecekondu Dönüşüm) Projesi’ne İlişkin Ek Protokol” yapılmıştır.
• Projenin amacı: Büyükşehir, TOKİ ve BELEDİYE işbirliğinde, İstanbul İli, Maltepe İlçe sınırları içerisinde yaralan, hâlihazırda yoğun gecekondu işgali ve kaçak yapılaşma altında bulunan Başıbüyük Mahallesi’nde yaşayan gecekondu sahiplerine TOKİ tarafından Keçi Yatağı Mevkiindeki Toplu Konut Alanı’nda yapılacak sosyal konutlar ile kentsel dönüşümün gerçekleştirilmesini teminen, gecekondu ve kaçak yapılaşma alanlarının tasfiye edilerek çağdaş bir kentsel alanın oluşturulmasıdır.
• 24.02.2006 tarihli TOKİ, Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Maltepe İlçe Belediyesi arasında yapılan protokol ile Maltepe İlçesi Başıbüyük Kentsel Yenileme Alanı (Gecekondu Dönüşüm) çalışmalarına başlanmıştır. Protokol gereği TOKİ tarafından Başıbüyük Mahallesi’nin Maltepe Belediye mülkiyetinde kalan parsellerini kapsayan “1/1000 ölçekli Başıbüyük Kentsel Yenileme Alanı Uygulama İmar Planı” tamamlanmış ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığınca 26.02.2007 tarihinde onaylanmıştır. Plan doğrultusunda TOKİ tarafından 300 adet konut tamamlanmıştır. Alanda Hak Sahipleri belirlendikten sonra bahse konu Protokoller çerçevesinde 4 adet hak sahibine konut projesinden 9 adet konut tahsis edilmiştir. Hak sahiplerine tapuları noter çekilişi ile verilmiştir
• Başıbüyük Mahallesi Kentsel Yenileme Proje alanında üretilecek konut ve/veya sosyal konutların, hak sahiplerine satış ve/veya tahsisine ilişkin esas ve usullerinin belirlenmesi amacıyla hazırlanan “Maltepe Belediyesi Konut Satış ve Tahsis Yönetmeliği”nde: TOKİ ve Maltepe Belediyesi arasında akdedilen protokol hükümleri çerçevesinde mülkiyeti Belediyeye ait arsa üzerinde, halen burada mukim hak sahiplerini mağdur etmeyecek şekilde ve öncelikle boş alanların üzerinde konut imalatına başlanacağını belirtmektedir. Yapılan imalatlar sonucu belediyeye devredilecek konutlar, ikinci etabın başlamasını temin edecek şekilde, boş alan yaratmak maksadıyla halen ikamet eden hak sahiplerine belli bir plan dâhilinde devredilmesiyle projenin gerçekleştirilmesi düşünülmektedir.
• Mahalleden projeye katılmak isteyen gecekondu sahiplerinin talepleri ile projenin uygulanması devam etmekte olup Yönetmelik çerçevesinde süreç uygulanmaktadır. 1. noter çekilişi ile toplamda hak sahiplerinden 70 kişinin sahip olacağı 115 daire belirlenmiş ve işlemi bitenlere tapularının devredilmesi tamamlanmak üzeredir. Tapu devirlerinin başlamasıyla diğer gecekonduların başvuruları artmış olup; bu yıl içinde (72 adet daireyi içeren) 2. noter çekilişi ile hak sahiplerine konutları teslim edilecektir.
Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz:
Kartal Belediyesi olarak 2,5 yıldır Deprem Dönüşüm Projemiz kapsamındaki çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Deprem Dönüşüm Projesi ile çarpık ve sağlıksız yapılaşmanın önüne geçmeyi, tüm konutların, kamu yapılarının depreme dayanıklı hale getirilmesini hedeflemekteyiz. Bu doğrultuda Kartal Belediyesi olarak Deprem Dönüşümü isteyenlere Belediye’nin kapılarını sonuna dek açtık.
29 Mart 2009 seçimleri öncesinde, Deprem Dönüşüm Projemizi halkla paylaşmış, “Deprem riski ortada dururken ranta dönük Kentsel Dönüşüm Projeleri yerine Deprem Dönüşüm Projeleri yapmak gerekir” demiştik. Göreve geldikten sonra da, slogancılık değil, halktan yana siyaset uygulayarak halkın haklarının korunmasından yana tavır koyduk. Deprem Dönüşüm Projemizi hayata geçirmek üzere Kartal Belediyesi olarak, İBB ile koordineli çalışmalar başlattık.
“Halka rağmen proje olmaz”
Belediye Başkanı olmadan önce, önceliklerimi, değerlerimi, projelerimi Kartallılarla paylaşmıştım. “Halkın onaylamadığı hiçbir projeye onay vermeyeceğim,” “Halka rağmen değil, halkla birlikte” projeleri hayata geçireceğiz demiştim. İnsanların barınma hakkının kutsal olduğunu, halka rağmen yapılmak istenen ranta dönük Kentsel Dönüşüm Projelerine geçit vermeyeceğimi söyledim ve seçim beyannamemde yazdım.
Göreve geldikten sonra sosyal demokrat belediyeciliğin ilkeleri gereğince, tüm çalışmalarımızda olduğu gibi katılımcılığı ön planda tuttuk (Yalnız bu projede değil, tüm çalışmalarımızda bunu sağlamaya çalıştık. Örneğin kimi zaman bir sokağın çehresinin değiştirilmesi, kimi zaman esnafların sorunlarının çözümlenmesinde, örgütlenmeyi ve dernekleşmeyi sağladık.)
Deprem Dönüşüm Projesi’nde de Kartallıların örgütlülüğünü teşvik ettik. Kurumsal desteğimizle pek çok dernek kuruldu. Bu dernekler aracılığıyla, ilçenin dört bir yanında halk toplantıları yaparak projemizi halkla paylaştık. Sitelerde, mahallelerde, sokaklarda deprem riskine karşı el birliğiyle yapabileceklerimizi hemşehrilerimize aktardık. Yani kentin öznesi olan kentliyi, Kartallıyı işin içine kattık.
Deprem Dönüşüm Müdürlüğü kurduk
Yapı Kontrol ve Deprem Dönüşüm Müdürlüğü’nü kurduk. Bu müdürlük kanalıyla çalışmalarımızı organize ve tek elden yürütmeye başladık. İlçe genelinde 359 site bulunmakla birlikte, bunların 107’si Uğur Mumcu Mahallesinde yer alıyor. Diğer 19 mahallemizdeki site sayısı ise 252. 60 siteyle ilgili çalışma yaptık. Bu site sakinleri ile konuya ilişkin görüşmelerimiz ve projelendirme çalışmalarına katkılarımız sürüyor.
Danışmanlık, proje desteği, kira yardımı belediyeden
Deprem dönüşümü için halkımıza hem hukuki, hem teknik danışmanlık hizmeti veriyoruz. Kimi zaman da proje destekleri sunuyoruz. Öte yandan Deprem Dönüşümü yapılacak projelerde kira yardımını da içerecek düzenlemeleri meclisimizden geçirdik. Aynı zamanda proje kapsamında yürütülecek işlemler ve ödemeler konusunda da çeşitli kolaylaştırmalar getirdik.
Halkla birlikte planlama
Bir zamanlar, Kentsel Dönüşüm kıskacına alınarak mağdur edilmek istenen halkın hakkını, hukukunu koruduğumuz gibi şu an halkla birlikte planlama noktasına geldik. Dün kentsel dönüşüm mağduru olan Kartallılar bugün bizimle beraber, Deprem Dönüşüm Projesi kapsamında kendi mahallelerinde sokak sokak planlama yapabiliyorlar.
Hükümet Konağı Belediye binasına taşındı
Depreme dayanıksız olan Kartal Hükümet Konağı’na Kartal sahilde yapımı tamamlanan belediye hizmet binamızı tahsis ederek, insanımızı ve bir anlamda Kartal’ın hafızası olan Nüfus ve Tapu Müdürlükleri’ni güvence altına aldık.
Deprem riski altındaki İstanbul’da, insanların rahat içinde yaşamasını sağlayabilmek siyaset üstü bir politika izlemekle mümkündür. Deprem riski ve sonuçları siyaset malzemesi yapılamayacak kadar önemlidir. Ancak hükümetin de, ilçe belediyelerine parti ayrımı yapmaksızın destek olması gerekmektedir.
Sultangazi Belediye Başkanı Cahit Altunay:
İstanbul’da konu üzerinde tüm belediyeler tarafından hummalı çalışmalar yapılıyor. Van depremin den sonra aktif çalışmalar olmaya başladı. Ben öncelikle şunu hemen belirtmek isterim 99 depreminden sonra olan yapılarda ciddi bir kalite geldi. Yapı denetimler le denetlenmesinden tutun da özellikle elle karılan betonlardan diğer fabrikasyon betonlara geçilmesiyle ciddi bir kalitenin geldiği bir gerçektir. Van depremi de bir yeniliği getirdi. Bu da ‘’yıkılarak yapılan yapılar’’. Artık eskilerin yenilenmesi,değişmesi bu manada vatandaşımızda da ciddi bir duyarlılık oluştu.Çünki Vatandaşlar da bu konuda öncülük etmemizi bekliyor.Bizde gerek kendi çalışmalarımız ve gerekse bakanlığın yaptığı çalışmalarla birleştirdiğimizde vatandaşlarımızın lehine olabilecek birçok getirisi olan madde önümüze konacak. Bu yenileşmeler daha sağlıklı ve nitelikli yerlere kavuşmamıza vesile olacak. Üç yıllık bir belediyeyiz ama bu süreçte beş binlik planlarımızı bitirdik.İstanbul da belki de beş binlik planlarına bu kentsel dönüşümü koyan ilk belediyeyiz.Bizim36 km’lik sınırlarımız içerisinde 23 km’si bu tür dönüşüm için şu anda planlamada. Beş binlikler geçti; binlik uygulama planları da haziran ayına kadar geçiriyoruz. Dolayısıyla burada uygun olmayan binalar, ruhsatsız yapılar, kaçak yapılar, ruhsatlı olup tehlike sınırında olan binaların değişimi, taşınması ve yenilenmesi noktasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’yle birlikte çalışma yürütüyoruz. Uygulama planları da haziran ayında çıktıklarında düğmeye basmış olacağız.
İlçemiz yapılan planlamalarla yepyeni bir estetiğe kavuşacak.Herşeyi yaniden dizayn ediyoruz . Kamu binaları son teknolojik imkanlara göre yapılıyor. Yeni eklenen mahallelerin imar planları düzgün ve avantajlıdır.Plan dışında kalan yerleri dahi Plan içerisine aldık. Buralarda değer artışları yaşanıyor. Şehir merkezi oluşuyor.İlçeye bir estetik kazandırılıyor. Ulaşım hızla faaliyete geçiyor. Kent meydanları yeşil alanlar alabildiğine çoğalıyor. El atmadığımız bir yer kalmasın gayretindeyiz.İnanıyorumki Vatandaşlarımızda yeni ilçe yeni belediye olmanın getirdiği büyük bir mutluluk var. İnsanlarımızın bu umudunu kırmamak lazım.Ve bu güvene layık olamamız gerekiyor. Vatandaş lehine hedefimiz yerinde dönüşüm.
Tahmini 110 bin konutta beş yüz bin civarında insanımız yaşıyor. 99’dan sonra ki binalar daha sağlıklıdır. Toplamın yüzde 20’sine yakın bölümü riskli yapılardır. Vatandaşa kolaylık sağladık. Belediye olarak dönüşümü mümkün yerlerde yıkmak kaydıyla ada bazlı birleşimlerden imar artışı verdik. Belli noktalardaki rezerv alanlarıyla da dengeyi sağlayacağız kanaatindeyim. Birleşmelerde yüzde 25-30 a kadar imar artışı sağlanacak. Yeni çıkacak yasada da vatandaşımızın lehine çok önemli gelişmeler olcak.bizde buna göre bir takım düzenlemelr yapacağız.
Taşınacak alanlar için rezerv alanları ayırabildik.Bu alanlar içinde bir kaç ay içinde gecekondu mesken müdürlüğü başlıyor. Altyapı çalışması bitiyor. Planlar bekleniyordu geldi bitti.Dolayısıyla risk faktörü içindeki insanları taşıyacak olan meskenler şuanda üretiliyor.Yani İki ay sonra başlanabilecek noktaya gelindiğini büyükşehirle paslaşarak öğrendik.
Vatandaşımızın kendi yerinde imarı mümkünse bunu vermek lazım ki veriyoruz. Ama veremeyeceğimiz yerler için de kendisine enyakın alanlarda yer üreterek vatandaşımızın memnuniyetini kazanacağımıza inanıyorum.
Ümraniye Belediye Başkanı Hasan Can:
Ümraniye toplam 4.500 hektar alandan oluşuyor. Bu alanın 1.000 hektarlık kısmını 2-b alanı oluştururken 3.500 hektarlık alanda havza içinde kalan bölgeler hariç Ümraniye Belediyesi olarak kademeli imar uygulandı. Bu 3.500 hektarlık alanda ise 50.000 bina yer alıyor. 2004 yılından itibaren 21 milyon metrekare inşaat alanı izni verdik. 11 bine yakın inşaat ruhsatı verdik. (21 milyon metrekare alana). Göreve geldiğimiz 2004 yılından itibaren hiç kaçak yapı yaptırmadık. İnşaat sektörüne 42 milyar TL katkı sağladık. Sadece 2011 yılında verdiğimiz inşaat yıkım ruhsatı 500 civarında. 500 adet eski bina yıkılarak yerlerine yenileri yapılıyor.
Zeytinburnu Belediyesi:
Sümer Mahallesi Deprem Odaklı Kentsel Dönüşüm Projesi 171 bin metrekarelik konut alanı ve 46 bin 500 metrekarelik dükkân alanını kapsıyor.
Kentsel dönüşüm kapsamında, Sümer Mahallesi’nde mahalle dokusu korunarak, 1+1, 2+1, 3+1 ve 4+1 olmak üzere toplam 1280 konut ve işyeri yapılacak. Projenin içinde iç bahçeler, spor tesisleri, çocuk oyun alanları ve kapalı otopark da bulunacak. Her daireye kapalı bir otopark verilecek. Kentsel dönüşümün ilk etabında 642 adet daire, 22 adet işyeri tamamlanacak. 2 yılda tamamlanacak ilk etap 400 milyon TL’ye mal olacak.
Projenin gerçekleştirilmesi için yüzde 75 “Kat karşılığı anlaşma modeli” benimsendi. Buna göre 100 metrekarelik dairesi olan vatandaşa 75 metrekare daire ile 25 metrekare otopark alanı bedelsiz verilecek. Mevcut metrekare ile verilecek metrekare arasında bir fark doğarsa aradaki fark 10 yıllık banka kredisi ile tahsil edilecek. Zeytinburnu Sümer Mahallesi Deprem Odaklı Kentsel Dönüşüm Projesi her anlamda örnek bir proje. Önce evler yapılıp teslim edilecek, hak sahipleri konutlarına taşındıktan sonra da sorunlu yapı stoku yıkılacak.
Tuzla Belediyesi
Tuzla Belediyesi, Kentsel dönüşüm projesi kapsamında düzenlenen İçmeler Kavşak Rehabilite projesi; kamulaştırma yapılmadan, imar planı, 2400 metrekare alanda bulunan imarsız 8 bina yıkarak yerine 1560 metrekarelik 13 katlı modern bir bina yapımına başladı. Açığa çıkan yerler ise yola dahil edilerek trafik sorunu ortadan kaldırılacak.
Kentsel Dönüşüm “Akılcı proje” ile herkes kazanıyor
2400 metrekare alandaki 8 binanın yıkıldığı ve yerine1560 metrekare alana 13 katlı binanın yapılacağı projede 48 daire ve 17 dükkan yer alacak. Hak sahiplerine birebir takas yapılacak proje kapsamında, 106 ila 133 metrekare arası değişen dairelerden 30 u hak sahiplerine diğer 18 daire ise müteahhit firmaya kalacak. İstanbul’da ilk uygulanan İçmeler Kentsel Rehabilite Projesinden memnun kalan hak sahipleri bina yıkımlarını davul zurna eşliğinde halay çekerek gerçekleştirdi.
Yine Kentsel Dönüşüm kapsamında Evleri dere yatağında yer aldığı için, sağnak yağışlarda su baskınlarına maruz kalan ve mağduriyet yaşayan vatandaşların barındığı 20 gecekondudan tahliyelerini gerçekleştirerek yerine, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Gecekondu ve Mesken Müdürlüğü tarafından kendilerine temin edilen dairelerin anahtarları Tuzla Belediye Başkanı Dr. Şadi Yazıcı tarafından verildi.
Esenler Belediyesi:
Kentsel yenileme projesiyle deprem ölçekli çalışmaların yapılmaya devam ettiği Esenler’de hayata geçirilen projeler TOKİ, İBB ve Esenler Belediyesi birlikteliğiyle hızlı bir şekilde yürütülüyor. Şehir estetiğine uygun, daha sağlam, güvenli ve yaşanabilir binalar yapmak için çalışan Esenler Belediyesi, ilçenin 3 farklı noktasında kentsel yenileme çalışması başlatarak hayatı yenilemenin ilk adımlarını attı. Esenler’de “Çocuklarınıza tabut değil, güvenli konut bırakın” sloganıyla yürütülen kentsel yenileme çalışmaları 3 mahallede devam ediyor.
Bu çalışmalar özetle şöyle:
1- Oruç Reis Mahallesi
Oruçreis Mahallesi’ndeki kentsel yenileme, ifraz sorunları ve kaçak yapılaşma nedeniyle yoğun yapılaşmaya maruz kalmış, mülkiyet sorunlarının çözümlenemediği 477-481-539 parsel sayılı 72.080 metrekare alana sahip bölge içerisinde yürütülmektedir. Bölge nüfusu yaklaşık 8.000 kişidir Alanın hissedar sayısı ise 600 kişi olup, bölgede 389 yapı ve 1990 bağımsız birim bulunmaktadır.
Proje ile, mülkiyet sorunları çözümleneceği gibi kentsel yenileme ile donatı standartları ve yapı kalitesi yüksek yaşanabilir kentsel mekanların oluşturulması sağlanacaktır. 477-481-539 parsellerin bulunduğu alanda projelendirme çalışmaları sürüyor. Proje için tahsis edilmiş olan rezerv konut alanında ise 262 adet konutun yapımına başlanmış ve inşaat hızla devam etmektedir.
2- Çiftehavuzlar Mahallesi
Çiftehavuzlar Mahallesi’ndeki kentsel yenileme projesi de 85.300 metrekare alan içerisinde yürütülmektedir. Alanın nüfusu yaklaşık 3200 kişi olup, bölgede 109 parsel, 154 yapı ve 854 bağımsız birim bulunmaktadır. İlçe geneline göre nispeten yapı ve nüfus yoğunluğunun düşük olduğu Çiftehavuzlar içerisinde belirlenen bölgenin planlı biçimde yeniden ele alınarak, kentsel donatı standartları yüksek, depreme dayanıklı, sağlıklı bir yerleşim düzeninin sağlanması ile, ilçede kentsel yenilemeye ivme kazandırabilecek, lokomotif bir projedir. Proje alanı içerisinde yaklaşık 1500 konut üretilmesi hedeflenmektedir.
3- Turgut Reis Mahallesi
Turgutreis Mahallesi’ndeki kentsel yenileme, 8.800 metrekare alan içerisinde yürütülmektedir. Alanın içerisinde kamulaştırma çalışmaları yapılarak vatandaşlar ile uzlaşma sağlanmış, inşaat devam etmektedir. Konutlar Mart 2012’de hak sahiplerine teslim edilecek. Kaçak yapıların yıkılarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin satın aldığı söz konusu alanda üretilecek konutlar, ilçenin muhtelif yerlerinde yapılacak olan kamulaştırma ve kentsel yenileme çalışmaları sonucunda vatandaşın mağdur edilmemesi için kullanılacaktır. Söz konusu alanda 280 adet konut üretimine başlandı. Üretilen konutlar yapı kalitesi ve donatı kalitesi yüksek, 9 şiddetinde deprem vb. afetlere karşı dayanıklı yapılmaktadır.
Diğer yenileme projeleri
Esenler Belediyesi’nin öncülülüğünde ilçenin başka mahallelerinde de kentsel yenileme çalışmalarının hazırlıkları sürüyor. Dörtyol Meydanı’nda KİPTAŞ ile birlikte 850 konutluk bir proje üzerinde çalışılırken, bölge halkının organize olmasıyla Havaalanı Mahallesi başta olmak üzere bazı mahallelerde de başka kentsel yenileme projelerinin hazırlıkları sürüyor.
Bakırköy Belediyesi:
Bakırköy Belediyesi 1999 yılında yaşanan deprem felaketinden sonra Dünya Bankası ile işbirliği yaparak İstanbul Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından yapılan çalışmayla Bakırköy'de bulunan 12 bin binayı tek tek olası bir depreme karşı hassasiyetini inceletti. Çalışmanın sonucu da Bakırköy’de kat maliki Bakırköylülere de duyuruldu.Bu çalışma sonucunda 6 tane binanın yıkımı gerçekleştirildi.Ayrıca 2 bin civarında bina olası bir depremde yüksek riskli çıktı.
Bakırköy,İstanbul'un surdışı olarak bilinen bölümündeki en eski yerleşim yerlerinden biridir. Bu bağlamda da Bakırköy'deki bina stoğunda 30-40 yıllık binalar fazladır. Bunun için Bakırköy Belediyesi 2004 yılından itibaren her yıl İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'ne imar planlarında değişiklik önererek mevcut yapılara sadece 1 veya 2 kat fazla çıkalım bunun karşılığında da müteahhitler bu binaları yapsın ve Bakırköylü yurttaşlarımız sağlam binalarda otursunlar hem de dairelerini korumuş olurlar dedik. Bu yolla Bakırköylüler belki de doğumlarından itibaren yaşadıkları mahalleden de ayrılmamış olacak. Fakat her yıl tekrarlanan bu plan değişikliği önerisi kabul edilmedi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Van depreminden sonra İstanbul için harekete geçmesinin ardından İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Kadir Topbaş başkanlığında komisyon kurudu.
Komisyonun çalışmalarının ardından Bakırköy’deki imar planlarını Bakırköylülerin avantajlarını koruyacak şekilde düzenlemesini bekliyoruz. Çünkü bilindiği üzere 1/5000 ‘lik planları İstanbul Büyükşehir Belediyesi yapar ve bu plana göre de 1/1000’lik planları ilçe belediyesi yapıyor. Ve yakın zamanda bu yetkinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na devredileceği biliniyor. Dolayısıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ya da şimdilik İstanbul Büyükşehir Belediyesine büyük görev düşüyor.
Bakırköy Belediye Başkanımız Ateş Ünal Erzen Bakırköy’de kentsel dönüşüm projesinin Bakırköylünün bulunduğu yerden ayrılmadan projelerin üretilmesini savunuyor.
Bayrampaşa:
Bayrampaşa ilçe sınırları içerisinde kentsel dönüşüm alanı olarak kullanılabilecek alanlar içerisinde Silivriye taşınmış olan 90 dönüm civarı kullanım alanı olan eski Bayrampaşa Cezaevi alanı,istanbul dışına taşınma planı olan ve 300 dönümlük bir alana sahip olan yaş sebze hali,yine ileri ki dönemlerde şehire yakın bir yere taşınma planı olan Bayrampaşa Otogarı..
Büyükşehir belediyesine ait olan eski Bayrampaşa Cezaevi alanı şu an itibarı ile molozlardan arınmış düz bir alana sahip. Büyükşehir Belediyesine ait olan bu alan için projeler üzerine çalışmalar devam ediyor..
4000 Bayrampaşalının konforlu ve güvenli evlerde yaşayacağı bir alan oluşturulması hedeflenen eski Bayrampaşa Cezaevi alanı yeni projenin start verilmesini bekliyor..
Gerekli tespitler yapıldıktan sonra depreme dayanıklı olmayan evlerde oturan Bayrampaşalılar,kentsel dönüşüm ile ilgili gerekli kanunlar ve yasaların düzenlemesinin yapılması ile birlikte buralara taşınacaklar.
4000 Bayrampaşalının buraya nakli ile bayrampaşada cezaevi alanı kadar bir bölge boşaltılmış olacak.ve böylece yerinde kentsel dönüşümün startı bayrampaşada verilmiş olacak. Boşalan bölgeye yine güvenli ve kullanışlı binalar inşa edilecek Bayrampaşa eski cezaevi alanı dışında,şehire yakın bir yere taşınması planlanan 300 dönümlük yaş sebze hali ve Bayrampaşa Otogarı'da iler ki yıllarda kentsel dönüşüm alanı olarak kullanılması tahmini yerler içerisinde.
Pendik Belediyesi:
İlçe genelinde yürütülen kentsel gelişim çalışmaları:
1 – Çınardere Mahallesi sınırları içinde deprem riski taşıyan 80 Konut tahliye edilerek Velibaba Mahallesinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından inşa edilen ve Belediyemizce bedeli ödenip alınan konutlara vatandaşlarımız yerleştirildi.
2 – Ertuğrulgazi, Sülüntepe, Velibaba, Yayalar ve Kurtköy Mahallelerinin belirli bölgelerinde plan çerçevesinde dönüşüm öngörülmektedir.
3 – Fevzi Çakmak, Kavakpınar ve Fatih Mahallelerinin belirli kısımlarında dönüşüm düşünülmektedir.
4 – Mevzuat açısından gecekondu statüsündeki yapılara yönelik Kentsel Gelişim Çalışmalarının yanında özel mülkiyete konu parsellerdeki yapılarda da Kentsel Dönüşüm Çalışmaları devam etmektedir.
Bu kapsamda Belediyemizce hazırlanan İmar Planlarında bir takım yeni düzenlemeler yapılarak vatandaşların kendilerince Kentsel Dönüşüm yapmalarını sağlayıcı çalışmalar yapılmıştır. Geliştirilen bir takım Plan Düzenlemeleriyle depreme dayanıksız binaları yıkıp yeniden yapmaya yönelik vatandaşlarımıza bir takım haklar getirilmiştir. Kentsel Dönüşüm amaçlı İmar Planı çalışmaları bu kapsamda devam etmektedir.
Sarıyer:
Sarıyer Belediyesi, 2009 yılından bu yana kentsel dönüşüm konusunda hali hazırda uygulanan politikaların dışında, mahallelerde yaşayanları mağdur etmeden, mevcut sorunları yerinde çözecek bir dönüşüm politikası izlemektedir. Özellikle İstanbul’u bekleyen deprem tehlikesi göz önüne alındığında dönüşümün olması kaçınılmaz görünmektedir.
Sınırları içindeki mahallelerin %80’i gecekondu mahallelerinden oluştuğu için kentsel dönüşüm konusu Sarıyer Belediyesi için hayati bir önem taşıyor. Bu nedenle Belediye Başkanı Şükrü Genç, gecekondu mahallelerinde yaşayanlar, akademisyenler ve STK’lar ile birlikte çalışacak olan Gecekondu ve Sosyal Konutlar Müdürlüğü’nün kurulmasına öncülük etti.
Başkanlık, “Gecekondu Çalıştayı” adıyla bilinen daha büyük bir yapının kamu ayağını oluşturuyor. Bu çalıştay, yıl içinde belirli aralıklarla toplanarak, dönüşüm konusuyla ilgili olarak sorunun asıl muhatabı olan mahallelilerle belediye ve akademiyi aynı ortamda buluşturarak ortak bir çözüm oluşturma niyetini hayata geçiriyor. Bu süreçte temel çözüm noktası ise mülkiyet problemini çözmekten geçiyor.
İlçede yer alan gecekondu alanlarının mülkiyetlerinin büyük çoğunluğunun İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Maliye Hazinesi’nde, kalan alanların ise hisseli mülkiyette olması; kamu parsellerinin Sarıyer Belediyesi’ne devrinin yapılmaması gibi sebepler, belediyenin tek başına çözüm üretmesini imkânsız kılıyor.
Gecekondu ve Sosyal Konutlar Müdürlüğü’nün çalışma amacı ise, ilçe sınırları içindeki tüm gecekondu mahalleleriyle ilgili öncelikle mülkiyet sorununun çözümü için mevcut durumun mülkiyet, fiziksel yapı, yapılaşma durumu gibi farklı açılardan analizlerini yaparak parsel bazında değil, önce mahalleler daha sonra ilçe bütününde bir senteze ulaşarak bilgi altyapısı ve alternatif çözüm senaryoları geliştirmektir. Bu senaryolarla vatandaşların yaşam alanlarının mülkiyet açısından hukuki güvenceye kavuşacak olması kilit noktadır. Yeni çıkan yasalarla birlikte kentsel dönüşüm ile ilgili olarak tüm yetkinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda toplandığı göz önüne alınırsa, alternatif senaryolar oluşturmanın önemi daha da artmaktadır.
Mülkiyet sorunu dışındaki diğer amaçlar ise;
• Hukuki güvence sonrası; fiziksel açıdan depreme dayanıklı, donatılar (yeşil alanlar, kültürel tesisler vb.) açısından yaşam kaliteleri yükseltilmiş yaşam alanları için hak sahipleriyle birlikte projeler geliştirmek.
• Mahallelerde kurulan STK’lar ve diğer ilgili birimlerle işbirliği içinde çalışmak.
• Yoksul ve dar gelirli kesimlerin barınma gereksinmelerini karşılayabilecek biçimde standartlaşmış, en az boyut ve nitelikte, sağlık koşullarına uygun, sağlam ve ucuz konut projelerinin; uygulama ve organizasyon çalışmalarının yürütülmesini sağlamak,
• Sosyal konutlarla ilgili güncel uygulamaları takip etmek ve bunları raporlamak, Sarıyer için uygun modeller oluşturmak.
Sarıyer Belediyesi bugüne kadar gecekondu mahallelerinin %85’inin analiz ve sentez çalışmalarını bitirmiş olup, ürettiği bilgileri görselleştirip raporlayarak hem mahallelilerle hem de İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile paylaşmıştır. Özellikle Çamlıtepe (Derbent) ve Darüşşafaka mahalleleri ile Pınar Mahallesi’nde mülkiyet açısından çözüm için olumlu gelişmeler kaydedilmiştir.
Avcılar
Avcılar Belediyesi depreme İstanbul'un en iyi hazırlanan ilçelerinden birisi. Her türlü bilgi ve donanım mevcut. Bölgede çürük sayılacak ve yıkılması gereken 450 bina bulunuyor.
Büyükçekmece
Büyükçekmece kaçak yapılaşmanın olmadığı bir bölge. 6.5 üzerindeki depremde çökecek bina sayısı 10-15 olarak ifade edilir. Ancak 1965 ile 1980 arasında 6-7 katlı inşa edilen yazlık siteler risk arzediyor.
Kadıköy
Kadıköy'de yer alan binaların yüzde 40'ından fazlası depreme dayanıksız bulunuyor. Kadıköy'ün Fikirtepe ilçesinde ise dönüşüm çoktan start almış durumda. Yasa ile birlikte bir çok mahallede yıkımlar gerçekleşecek, ve depreme dayanıklı konutlar yükselecek.
|