Nevzat Sayın: Labirent İmgeleri

Kurulduğu 1991 yılından bugüne sanat projelerine destek sağlayan TEPTA Aydınlatma, aydınlatma altyapısının tamamını sağladığı Galata Rum Okulu’nda yer alacak olan Nevzat Sayın’ın ‘Labirent İmgeleri’ isimli sergisi düzenliyor.

Mimari başarıları ile olduğu kadar sanatçı yönü ile de öne çıkan çağdaşlardan olan Nevzat Sayın’ın önceki yıllarda Ankara’da Galeri Siyah Beyaz’da açılan sergisinin yepyeni bir yorumu olarak Sayın tarafından hazırlanan sergi, kısa bir süre önce restore edilerek kullanıma yeniden açılan tarihi yapının asma katında bulunan galerinin de ilk kez gezilmesine olanak sağlayacak.

Galeri Siyah Beyaz ve TEPTA Aydınlatma işbirliğiyle 3 Aralık’ta Galata Rum Okulu’nda açılan “Labirent İmgeleri”, 19 Ocak 2025 tarihine kadar sanatseverler tarafından ziyaret edilebilecek.

‘Labirent İmgeleri’ sergisi, soyut lekeler ve mekân tahayyülleri gibi görünen imgelerden oluşuyor. Bir araya gelişlerinde baskının olanaklarını kullanan bu imgeler, Sayın’ın defterinde biriken bir süreci düşünce biçimleri olarak izleyici ile buluşturuyor. Bir teknik olarak baskıyı imgenin büyütülüp küçültülmesi üzerinden okumaya açık bir şekilde kullanan Sayın, atölye sürecinin tanıklıklarını bu sergiyle birlikte genişletip çoğaltıyor.

Sergi kapsamında kullanılan baskı tekniğinin sınırlarındaki imgeler, kesilip koparılıp parçalara ayrıldıklarında, renklerinden kurtarıldıklarında, dönüşerek tekrar ettiklerinde ne olur sorusundaki merakın tezahürü oluyor. Tekniğin olanaklarından yararlanarak başlayan bir üretim sürecinin tümünü bir arada gösteren ve karşılaştırmalı olarak değerlendirme isteğinin sonucunda ortaya çıkan sergi, kendini ve farklı soruları hatırlamaya açık bir davet sunuyor.

Nevzat Sayın şu şekilde anlatıyor: 

‘…kimin yaptığı kadar kimin neresinden, nasıl baktığına bağlı olarak kimi zaman soyut lekeler, kimi zaman mekân tahayyülleri, kimi zaman içinde bulunduğumuz durumun çağrışımları gibi görünen labirent imgeleri baskının olanaklarıyla çoğaltıldıklarında, büyüyüp küçüldüklerinde, kesilip koparılıp parçalarına ayrıldıklarında, renklerinden kurtarıldıklarında, tekrar ettiklerinde ne olur merakıyla başlayan irili ufaklı denemeleri bir arada görüp, karşılaştırmalı olarak değerlendirme isteğiyle ortaya çıkan sergi zihinsel katılımlara açık olmasının yanı sıra baskının olanaklarını da gözden geçirmeyi deniyor…’’

TEPTA  Aydınlatma, sağladığı destekler ve kurduğu işbirlikleri ile kültür yaşamımıza daimi olarak katma değer sağlamayı amaç edinmiş bir marka olarak, tarihi ve sanat yapılarının, alanlarının ve eserlerin doğru şekilde aydınlatılmasının önemini vurgulamayı hedefliyor.

*

Nevzat Sayın Hakkında

1954, Dörtyol / Hatay doğumlu olan Nevzat Sayın İzmir Atatürk Lisesi’ni bitirdikten sonra Yüksek öğrenimini 1974-78 yılları arasında Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Mimarlık Bölümü’nde yaptı. 1978-80 yılları arasında aynı eğitim kurumunda yüksek lisans çalışmasına başladıysa da bitirmedi. 1980-84 yılları arasında okul sonrası mimarlık eğitimi uygulaması için mimar Cengiz Bektaş ile çalıştı. 1985 yılından itibaren, İstanbul’da kurduğu kendi mimarlık atölyesinde çalışmalarını sürdürmeye başladı. Bursa Uludağ Üniversitesi ile Yıldız Teknik Üniversitesi’nde proje stüdyosu yöneticiliği yaptı. Bilgi Üniversitesi mimarlık yüksek lisans programının kurucu üyesidir. Türkiye’deki kimi mimarlık okullarında yaz okulu ve seçici kurul çalışmalarına katıldı. Kimi dergi ve gazetelerde mimarlık üzerine yazıları ve röportajları yayınlandı. Çeşitli mimarlık ve fotoğraf sergilerine katıldı.

Nevzat Sayın, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Ankara Ortadoğu Teknik Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi mimarlık fakültelerinde proje jürilerine katıldı. 1999’da Bursa Uludağ Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde konuk öğretim görevlisi olarak 7. Sömestr Proje Grubu’nu yönetti. 1999’da Bilgi Üniversitesi’nin yaz okulu kapsamında İhsan Bilgin ve Han Tümertekin ile mimarlık çalışması yürüttü. 

Nevzat Sayın, mimar olmaya nasıl karar verdiğini şöyle anlatıyor: “Dünyayı değiştirme isteğiydi mimar olma kararımın en önemli etkisi. Devrimin ‘uzak ihtimal’ olduğunu anlayınca mimar olmaya karar verdim. Mimarlar hep ‘yeni’ bir şey yapmaya programlanırlar. Yapılan ne kadar yenidir tartışılır olsa bile, eğitimin doğrultusu budur. Bu doğrultu hep baştan başlama isteği oluşturur. Baştan başlama isteği de çözümlerden değil, sorunlardan yola çıkmanızı fısıldar kulağınıza. Elbette başlamadan ve içinde olmadan bu özelliklerini bilemezsiniz. Ancak ne olduğunu anlayacak kadar içinde olduğunuzda fark edilir olur.”

Sade, basit ve kolay anlaşılır bir mimarlık anlayışına sahip olduğunu söyleyen Sayın, günümüz Türk mimarlığının önde gelen isimlerinden biridir. “Genel olarak tarzınız ve mimarlık anlayışınız nedir?” diye sorulduğunda ise; “Tarzım yok. Mimarlık anlayışım ise, basit, sade, kolay anlaşılır ve herkes için ‘iyi’ olanı bulmak ve yapmak. Çözümden değil de sorundan yola çıkıyorsanız bir tarzınızın olması beklenemez. Her konu kendi özgün koşullarına, bu koşulların belirlediği sorunlara ve bu sorunların talep ettiği çözüm seçeneklerine sahip olma potansiyeli taşır. Bütün mesele bu potansiyeli kinetik bir duruma geçirmek olarak kabul edilebilir. Her seferinde yeniden ve en baştan başlayabilme içtenliğini gösterebilmek önemlidir. Kuşkusuz nasıl biriyseniz öyle bir çözüm öneriniz de olacaktır. Bizim tercihimiz her zaman ve herkes için olanı bulup çıkarmaktır. İyi mimar her yerde iyidir.” gibi iddiasız bir cevap verir.

Sayın, mimarlık eğitiminin Türkiye’de ‘olması gerektiği gibi’ olmadığını düşünüyor ve oldurmak için arkadaşlarıyla birlikte elinden geleni yaptığına inanıyor. Hegel’in ‘Olgular kuramlara uymuyorsa kendileri bilirler’ deyişini hatırlayarak, kuramsal olanla olgular arasındaki bağlantıyı kurmaya çalışıyor. Meraklı, açık, çalışkan, dünyadan haberi olan, cesur, konuşkan ve iyi mimarlar yetişsin istiyor.

Mimar Nevzat Sayın; “Ürgüp Yeraltında Bir Boşluk” (1990), “Gön Deri Fabrikası 1. Yapı” (1992), “Gön Deri Fabrikası 2. Yapı” (1996), “Tekirdağ Saray / Boşluktaki Beyaz Ev” (1998) projeleri ile Mimarlar Odası ve Serbest Mimarlar Derneği’nin (1998) ödüllerini aldı. Birçok proje yarışmasında derece aldı. Uygulanan pek çok projeye imza attı. Nevzat Sayın imzalı projelerden birkaçı şunlardır: “Astana Kule” (2004), “Ataköy Konutları” (2004), “Mesa Çengelköy Yerleşkesi” (2004), “Santral İstanbul” (2007), “Evidea Konutları” (2007), “Çengeldere Konutları” (2009), “Bermanbek Evi” (2009), “Boyacıköy Yönetim Merkezi Binası” (2009), “Balparmak Tesisleri” (2009), “Türk Petrol Vakfı” (2009).

İzmir / Dikili Yahşibey Köyü’nde mevcut yapıların restorasyonu ve yeni yapılarla oluşturulan ürünler edeniyle Ağa Han Mimarlık Ödülleri’ne 2 kez aday gösterildi. 2004 yılında “Nevzat Sayın Düşler Düşünceler İşler” adındaki kitabı yayımlandı.

TEPTA Hakkında

TEPTA  Aydınlatma 1991’den bu yana mimarlara, tasarımcılara, elektrik mühendislerine ve son kullanıcılara ışık alanında hizmet sunan bir çözüm ortağıdır. TEPTA Aydınlatma hizmetleri, küçük veya geniş ölçekli projelendirme ve “doğru” aydınlatma danışmanlığından, önde gelen aydınlatma markalarının ürünlerinin satışına, süpervizyon ve denetim hizmetlerine, satış sonrası bakım servislerine kadar yaygındır. TEPTA, çalışmalarında başarıyı, mimarlardan, pazarlama uzmanlarından ve teknik ekipten oluşan deneyimli kadrosu ile sağlar.

TEPTA’nın aydınlatma alanındaki hizmet ve ürün kapsamı gerek dekoratif gerekse mimari aydınlatmada, iç mekanlardan dış mekanlara ve bina cephe aydınlatmasına kadar uzanır. Tek bir mimari detayın aydınlatılmasından, büyük kapsamlı projelere; tüm bir konutun hedeflenen estetik kavram çerçevesinde aydınlatılmasından, ofislere ve ticari yapılara, demo aydınlatmalarından tarihi eserlere ve müzelere kadar her aydınlatma çözümü için en uygun ürünlere ve en iyi hizmete TEPTA’da ulaşmak mümkündür.

TEPTA böylesine geniş bir ürün ve hizmet yelpazesini 32 yıldır temsilcisi olduğu iGuzzini’nin yanı sıra alanında önde gelen 30’dan fazla Avrupa merkezli şirketin Türkiye temsilcisi olarak gerçekleştirmektedir. Tasarım ve kaliteleriyle öne çıkan bu markalardan bazıları, Simes, Lodes, Roger Pradier, Lasvit, Brand van Egmond, Catellani and Smith, Cini and Nils, Kdln, Aqua Creations, Linea Light Group, Stilnovo, IL Fanale, Bover, Neri, Forestier, Diesel Living for Lodes, Ingo Maurer, Louis Poulsen, Estiluz, Contardi, Bert Frank, Italamp ve Terzani olarak sayılabilir. 100.000’in üzerinde ürün çeşidine sahip olan TEPTA Aydınlatma’nın Levent’teki 4 katlı mağazasında bu yelpazenin küçük ama çarpıcı bir bölümü sergilenmektedir. TEPTA ayrıca yerel tasarımın da destekçisi olarak mağazasında yerel aydınlatma tasarımcılarının son tasarımlarını sunmaktadır.

Bütün bunların yanında TEPTA sunduğu hizmetler arasında özel üretim ürünler de bulunmaktadır. Projelerin bütünlüğünün öncelikli olduğu durumlarda, mimarların, tasarımcıların, elektrik mühendislerinin ve son kullanıcıların özel istekleri doğrultusunda teknik, estetik ve ekonomi üçgeninin birleştiği en uygun noktayı, gerçekleştirdiği üst kalitedeki üretimlerde sağlayan TEPTA, bu özelliği ile gerek yurt içinde gerekse yurt dışında iyi, hızlı, rekabetçi ve güvenilir bir çözüm ortağıdır.

Bugüne dek gerek yurt içinde gerekse yurt dışında pek çok projeye imza atmış olan TEPTA’nın önde gelen projelerinin arasında Yerebatan Sarnıcı, Tarihi Moda İskelesi, AKM, Gülhane Sarnıcı, Dolmabahçe Sarayı Saltanat Kapısı, Bakü Haydar Aliyev Müzesi ve Haydar Aliyev Parkı, İzmir Adnan Menderes, İstanbul Atatürk ve IGA Havalimanları, Amerikan Konsolosluğu, Van Kalesi, IKSV, ARTER, SSM, The Seed, İznik Vakfı, Acıbadem ve Liv Hastaneleri, İzmit ve Kayseri saat kuleleri, Edirne Muradiye ve Selimiye Camileri, Azerbaycan Şemkir Kilisesi, Şırnak Kırmızı Medrese, NYC Aman Otelleri gibi ilgi çekici işler de bulunuyor.

Renzo Piano tarafından tasarlanan yeni İstanbul Modern binasını iGuzzini ile aydınlatan TEPTA kuruluşundan bu yana İstanbul Modern Sanat Müzesi’nin sponsorları arasında yer alıyor; kültür ve sanat projelerine aralıksız olarak desteğini sürdürüyor. 2019 yılında açılan Arter Müzesi’nin dış mekân aydınlatmalarının yanında, Eskişehir’de Kengo Kuma imzası ile hayata geçen OMM Odunpazarı Modern Müze’nin tüm aydınlatması için de TEPTA tercih edildi.

Türkiye’nin sanat gündemini yakından takip eden ve sanat alanında doğru aydınlatmanın yaygınlaşmasına öncülük eden TEPTA, iki kez Venedik Bienali, Mimarlık sergilerini aydınlatmasının yanında, İstanbul Bienali ile eş zamanlı olarak açılan Abdülmecit Efendi Köşkü sergilerini, dönemsel olarak Contemporary İstanbul’daki ve özel galerilerde açılan sayısız serginin yanı sıra 17.İstanbul Bienali’nin aydınlatma sponsorluğunu üstlenmiştir.

TEPTA’nın yurt dışı çalışmaları Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Azerbaycan, Kazakistan, Romanya, Libya, Suudi Arabistan gibi ülkeleri kapsamaktadır.

Galeri Siyah Beyaz Hakkında

Ankara’da 4 şubat 1984 tarihinde yaşam bulan bir galeridir Siyah Beyaz. Siyah Beyaz’ın kuruluş düşüncesi 1980’lerde Paris’te tasarlanır. Faruk Sade, mimarlık öğrenimine yeni boyutlar katmak için gittiği Paris’te sanat ortamının içinde soluk almaya başlar. Mübin Orhon, Mehmet Nazım, Sinan Bıçakçıoğlu ve Kometle aynı apartmanı paylaşmak, aynı sanat etkinliklerinde birlikte var olmak, Selim Turan, Hakkı Anlı, Mehmet İleri, Utku Varlık’la, resimlerin yapımına, sergi salonlarına taşınmasına, sergilenmelerine ortak olmak, sanat tartışmalarında sabahlamak anlamını taşır.

Galeri Siyah Beyaz 1984 yılında kurulduğunda sanat ortamında tavrını nitelikten yana koyan bir galeri olarak dikkat çekmişti. Galerinin başlangıçtaki bu küçük mekanı giderek deneysel işler yapan ve alışılmış kalıpların dışında çalışan sanatçılar için çekici bir güç olmaya başladı. Ne var ki Siyah Beyaz öncelikle genç sanatçıları yenilikçi-deneysel eğilimlerine kucak açmasıyla da öteki galerilerden belli bir ölçüde ayrılmaktaydı. Türkiye’de pek çok galerinin yıllanmış, pazarını bulmuş ve kurumsallaşmış sanatçıların peşine takıldığı göz önünde bulundurulursa, Siyah Beyaz’ın özellikle Ankara’da bu yöndeki ısrarlı tutumu ‘zoru başarmak’ olarak nitelendirebilir.

1992 yılında Siyah Beyaz’a, Siyah Beyaz Özel Şeyler de katıldı. 1994 yılında mekanın iki kat olmasıyla aynı adrese taşınan Özel Şeyler Türkiye’nin ilk tasarım ve takı galerisi olma özelliğine de sahiptir.

1994 yılında L’AFAA (L’Association Française D’Action Artistique) ile birlikte Artist Residence (Res-Artis) programında, kurucu üye olarak yer aldı. Kuruluş aşamasında Avrupa’nın önemli merkezlerindeki seminerlere davet edildi ve bu birikimlerin sonucunda İstanbul, Sultanahmet’teki 3 katlı binasını artist residence "Residence Mosque Bleu, Siyah Beyaz" haline geitrerek Fransa’dan önemli sanatçıları ağırladı. Fransız sanatçıların Türkiye’yi tanıdıkları sırada da, genç çağdaş Türk sanatçılarını Paris’e yolladı. Sanatçılar, Fransa’nın en önemli sanat kurumu olan Cite Des Artes’da misafir edildiler. Kuruluşunda 14 ayrı ülkenin yer aldığı Artist Residence’da tek özel galeri olma özelliğine sahiptir.

Her galerinin bir çizgisi olması gerektiğine inanarak çağdaş sanat konusunda çalışmaya başlayan Siyah Beyaz, geçen 39 yıl boyunca 550’e yakın sergi gerçekleştirdi. Genç sanatçılara her zaman destek oldu. Berlin, Kopenhag, New York, Cannes, Paris, Aalborg ve Stockholm’de sergiler düzenledi, fuarlara katıldı.