ürkiye gayrimenkul sektörüne vizyoner katkılarda bulunan, yıllık ve
çeyrek dönemlerde kurumsal araştırma ve raporlara imza atan GYODER,
'Türkiye Gayrimenkul Sektörü Temel Göstergeleri 2009' raporuyla
geçen yılın son çeyrek dönemini irdeleyen 'Türkiye ve Dünya Gayrimenkul
Sektör Raporu 4. Çeyrek 2009'da yer alan sonuç ve değerlendirmeleri
açıkladı. GYODER’in gayrimenkul sektörü için kapsamlı bir veritabanı oluşturmak
amacıyla Ekonomi ve Strateji Danışmanlık Hizmetleri’nden
Dr. Can Fuat Gürlesel’e hazırlattığı çalışmalarda, kamu
kurumlarının ve sektörel üst kurumların (TBB, BDDK, SPK gibi) yayınladığı
verilerden de faydalanıldı.
Dipten dönüşün işaretleri
GYODER tarafından her yıl bir kez yayınlanan 'Türkiye Gayrimenkul
Sektörü Temel Göstergeleri' raporunda geçtiğimiz yıla dair tüm veriler, 14
başlık altında, 87 temel göstergeyle geçtiğimiz yıllarla karşılaştırmalı olarak
sunuldu. Konut yapımı, stoku ve satış verileri, yabancıların Türkiye’deki AVM
pazar payı, İstanbul’da ofis stoku ve kiraları, İstanbul gayrimenkul piyasasının
uluslararası konumu, yabancıların gayrimenkul alımları ve yatırımları,
gayrimenkul sektörünün finansman ve kredi göstergeleri, gayrimenkul yatırım
ortaklıklarının portföy gelişimi, inşaat sektöründe küçülmenin detayları,
yabancıların Türkiye’de mali riskleri gibi birçok başlık altında sayısal
göstergelerle birlikte sunulan raporda eğilimlerle ilgili değerlendirmeler de
yapıldı.
'Türkiye ve Dünya Gayrimenkul Sektör Raporu 4. Çeyrek 2009'da
ise GYODER, gayrimenkul sektörünün son çeyreğini değerlendirdi ve Nisan 2010
tarihi itibariyle güncellediği verileri paylaştı. Rapor, 9 ana başlık altında
dünya ekonomisi, dünya inşaat ve konut sektörü, dünya ticari gayrimenkul
sektörü, Türkiye ekonomisi, Türkiye konut sektörü, Türkiye ticari gayrimenkul
sektörü, Türkiye gayrimenkul sektörü finansal göstergeler, Türkiye inşaat
sektörü ve Türkiye finansal veriler gibi konuları hem Türkiye hem de dünya
bağlamında irdeliyor.
Dünya ekonomisine bakıldığında gelişmiş ülkelerde
büyümenin kamu borç riskleriyle sürdüğünün belirtildiği raporda, dünyadaki
inşaat, konut ve ticari gayrimenkul sektörlerinde dipten dönüş işaretleri
alındığına yer veriliyor. Türkiye ekonomisinde ise yeniden büyümeye geçildiğine
ve inşaat sektöründe küçülmenin yavaşladığına dikkat çekiliyor.
GYODER Yönetim
Kurulu Başkanı Turgay Tanes, söz konusu raporlarda yer alan
sonuçları şöyle değerlendirdi:
“2009 yılındaki küresel krizin etkisiyle
kuvvetli daralmanın yaşandığı dönemde inşaat sektörü de tüm yıl toplamında yüzde
16,3 oranında küçülerek krizden en fazla etkilenen sektör olmuştur. Buna rağmen
elde edilen veriler sektörün krizden en az hasarla çıktığını göstermektedir.
Yeni normalleşme döneminde, konut arzında, konut yapı ruhsatları daire sayısı
verilerine göre 4. çeyrekte belirgin bir artış gözlemlenmektedir. Her ne kadar
yıl toplamları karşılaştırıldığında 2006–2007 rakamlarının gerisinde kalınsa da,
önümüzdeki dönemde de bu artışın devam edeceğini öngörmekteyiz. Arz kanadında da
eski değerlere dönüş sinyalleri olduğuna inanmaktayız. Ticari gayrimenkul
yatırımlarında ise, yavaşlama olsa bile, ilave yatırımlar yapılmaya devam
edilmektedir”.
Sektördeki finansman konusuna bakıldığında ise
yatırımcılar açısından kaynak bulmanın diğer dönemlere göre daha zor olduğunu da
belirten Turgay Tanes, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ancak itibarı yüksek olan ve
potansiyel barındıran iyi firmalara ve projelere kreditörlerin desteği devam
etti. Tüketici finansmanında ise faizler düşerek Türkiye Cumhuriyeti tarihinde
ilk kez yüzde 1’in altına indi. Buna rağmen krizin etkisi ve tedbirli davranma
içgüdüsü, konut kredilerinin genişlemesini sınırlı tuttu. Önümüzdeki dönemde
daha yüksek bir kredi kullanımı olacağını tahmin etmekteyiz”.
|