"Emeği ve Yıkım Sürecini Unutacaklar Diyenler Yanılıyor"

Sinemacılar sordu, uzmanlar yanıtladı

Daha sonra söz alan yönetmen Erden Kıral, "Bize yalan söylediler; Emek Sineması yukarı alınacak, çünkü girişte mağazalar ve onların vitrinleri olacak. Burada ticaretin kültüre karşı bir üstünlüğü söz konusu" diyerek; La Scala örneğini anımsatarak 'dünya standartlarında koruma ve restorasyon' iddiasının ne kadar gerçeklerini yansıttığını, Emek Sineması'nın neden yerinde korunamadığını sordu. Oyuncu Ahmet Rıfat Şungar da sinemayı yıkıma götüren süreçte hukuki anlamda kimlerin oluru olduğu; yönetmen Pelin Esmer ise bundan sonra neler yapılabileceği sorularını yöneltti.

Zeynep Ahunbay: Emek yerinde korunabilirdi

"Emek Sineması'nın yerinde korunamaz mıydı" sorusunu yanıtlayan Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, "Yapılanın uygun bir yöntem olduğunu söylemek zor, sadece sinemanın kartonpiyerleri alınıp götürülüyor; oysa Emek yerinde korunabilirdi, sağlamlaştırılabilirdi" dedi. Ahunbay, dünya literatüründe 'moving / taşıma' olarak adlandrılan bir teknik olduğunu, ancak söz konusu yöntemin uygulamalarının burada yapılandan çok farklı olduğunu söyledi. Sinemanın başka bir kata alınarak sokakla ilşkisinin koparıldığını ifade eden Ahunbay, böylece plan ölçülerinin de kalmamış olduğunu dile getirdi. Yıkımın dayanağı olan bilirkişi raporuna da değinen Ahunbay, raporda imza yetkisi olmayan bir akademisyenin de isminin geçtiğine işaret etti ve bu konuda çalıştıklarını sözlerine ekledi.

Cevat Erder: Mirasyedi gibi davranıyoruz

Konuya kavramsal açıdan yaklaşan Prof. Dr. Cevat Erder ise, "Biz hala bu eserleri bir nesne olarak görüyoruz" dedi. 'Kültürel miras' ifadesini kabul etmeyen Erder, "Bunlar, birer kültürel emanet olarak görülmeli. Çünkü aksi taktirde bir yığın mirasyedi ortaya çıkıyor; koruma değil, kullanma derdinde oluyorlar" dedi. Emek Sineması'nı yaşayan bir kültürel varlık olarak tanımlayan Erder, yapıların tasarım aşamasından başlayarak bir hayatları olduğunu, bugün ısrarla üzerinde durulan konunun da bu devam eden yaşam olduğunu kaydetti. Emek Sineması'nın güzelliği kadar güven veren bir bina da olduğuna işaret eden Erder, bir korumacı olarak yapılan her müdahaleyi bir uzvunu koparmak olarak gördüğünü ve bir ucube yaratıldığını vurguladı.

Emek Sineması'nın olduğu gibi yapılıp yapılamayacağı konusuna da değinen Erder, yıkılmış binaların yeniden inşa edilebileceğini; ancak bunun bazı ilkeleri olması gerektiğini aktardı. Polonya'da savaş sonrası yıkılan yapıların rölövelerine göre yeniden inşa edildiğini anımsatan Erder, ancak artık ölmüş oldukları için 'kültürel miras envanteri'nden çıkarıldıklarına işaret etti. Emeğin, aslına sadık kalınarak yeniden yapılmasının elbette olumlu bir gelişme olacağını belirten Erder, bunun 'mirasedilere karşı verilen mücadelenin' bir işareti olarak kabul göreceğini anlattı. Victor Hugo'dan bir alıntı yaparak, yazarın Notre Dame için 'üzülür, acı çeker' dediğini aktaran Erder, "Bence Emek Sineması da acı çekiyor" şeklinde konuştu.

Tuncel Kurtiz de toplantıya destek veren isimler arasındaydı