3. Havalimanı Kuşların Göç Yolları Üzerinde!

İstanbul'a yapılacak üçüncü havalimanı için hazırlıklar başlarken, çevreciler de alarma geçti. Dünyanın en büyük havalimanının, hem kuşların göç yolları üzerinde olması hem de farklı türlerde bitkileri barındırması dolayısıyla özel bir çalışma başlatıldı. Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu hazırlanırken tespit edilen kuş göç güzergahı ve flora yapısı nedeniyle inşaat çalışmalarıyla birlikte çevrecilerden biyologlara kadar birçok kişi de bu alanda görev alacak.

Tohumlar gen bankasına

Proje alanı ve yakın çevresinde mevcut bitki türlerinin tespiti için literatür çalışması yürütüldü. Bu çerçevede, bazı endemik bitki türleri tespit edildi. Sadece İstanbul ve komşu birkaç ilde görülen türlerin korunabilmesi için inşaat sürecinde yöreye özgü ve tehdit altındaki bitkilerin tohumlarının toplanması kararlaştırıldı. Bu flora türleri tespit edilecek, tohumları da toplanarak gen bankasında saklanacak. Yöreye özgü hassas türler, tohum ya da fide olarak ekolojik özellikleri yakın olan alan dışı habitatlara taşınarak yeni popülasyonlar oluşturulması öngörülüyor. Proje alanı ve yakın çevresinde Biyolog Oya Orbay tarafından literatür çalışması yapıldığı kaydedildi. Bu çalışmada, kuduzotundan emzikotuna, arap baklasından gevene, kanavcı otundan kabalaka, teke sakalından sütleğene kadar farklı bitkiler belirlendi ve bunların korunması kararlaştırıldı.

Kurbağadan kırlangıça kadar

Bölgedeki hayvan türleri de tek tek inceleniyor. Bu çerçevede siğilli kurbağadan tosbağaya, ev kelerlerinden sarı yılana, koca engerekten kırlangıça, saksağandan sığırcığa kadar hayvanlar belirlendi. Av mevsimlerinde bu bölgeye özel kısıtlamalar konulacak. Her türlü kasıtlı yakalamada alıkoyma ve öldürme yollarının önüne geçilecek. Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar verilmesinin önüne geçilecek.

Göç yolları değişecek

ÇED raporu hazırlanırken, havalimanının kurulacağı bölgenin "kuş göç yolları" üzerinde olduğu belirlenmişti. İhaleyi kazanan konsorsiyum inşaata başlamadan önce, kuş gözlemleri konusunda deneyimli bir akademisyen başkanlığında uzman bir ekip çalışacak. İlkbahar ve sonbahar göç döneminde, göçmen ve yerli türler ile kışlayan türler iki yıl süreyle izlenecek ve uçuş rotaları belirlenecek. Proje kapsamında izleme çalışmaları, Atatürk ve Sabiha Gökçen Havalimanı'yla karşılaştırılacak. Kuş gözlem raporları, 6 aylık periyotlar halinde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne sunulacak.

Radar kurulması gündemde

Hazırlanan rapor da, havalimanı işletmeye geçmeden önce Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’ne sunularak görüş alınacak ve Bakanlık gerekli gördüğü takdirde havalimanına işletme ruhsatı verilmeden önce kuş gözlem radarlarının kurulması gibi ek tedbirler isteyebilecek. Kaydedilen kuşların sayısına göre uçakların kalkış yapıp yapamayacağı ya da kaçınması gereken alanlar belirlenecek. Böylece radar sistemiyle kuşların göç hareketleri takip edilerek uçakların iniş ve kalkışının düzenlenmesi yapılacak. Pist çevresinde kuşları cezbedecek ortamlar kaldırılacak. Havalimanı çevresine iğne yapraklı ağaçlar dikilecek. Havalimanı yakınlarında çöplük kurulmasına izin verilmeyecek.