Orman özelliğini yitirmiş ve kamuoyunda
2-B arazisi olarak bilinen Hazine arazilerinin satışını
öngören kanun tasarısı, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri
Komisyonu'nda kabul edildi. Tasarı hakkında Komisyona bilgi sunan Orman
ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, ''Kangren olmuş
meselenin çözümü için buradayız'' dedi. Satılacak arazinin 316 bin 811 hektar
civarında olduğunu bildiren Prof. Dr. Veysel Eroğlu, tasarıyla ne kadar gelir
elde edileceğini hesaplamadıklarını bildirdi. Konuyla alakalı Anayasa
değişikliği yapılmasının süreci uzatacağını belirten Prof. Dr. Veysel Eroğlu,
''Problemin yüzde 80'i çözülecek. Anayasa değişikliği bu çözümü de geciktirir''
diye konuştu. Eroğlu, orman köylülerine arazilerin bedelsiz verilmesinin
vatandaşlar arasında haksızlığa sebep olacağını söyledi.
Prof. Dr. Veysel Eroğlu, orman kadastrosunun sadece 2B sınırlarını
belirlediğini ifade ederek, “Ancak bunların içinde ne var belli değil. Bu
meselenin müştereken çözülmesi gerek. Bunun için çalışmalarda bulunduk. Şu anda
tespitler yapıldı. Anayasada 31 Aralık 1981 tarihi dikkate alındı. Komisyon
üyelerinin anayasa değiştirme teklifi oldu ancak bu şekilde daha fazla zaman
alacaktır. Vatandaşın da bir beklentisi var. Hukuki olacak adil olacak. Orman
köylülerine parasız verilmesi teklifi var. Bedel almadan vermek son derece
yanlıştır. Anayasaya göre de doğru değildir” dedi.
Rayiç bedelin her yer için farklı olduğunu belirten Prof. Dr. Veysel Eroğlu,
“Rayiç bedeller her yerde aynı değil; Toroslar’daki vatandaşa ayrı
Sultanbeyli’deki vatandaşa ayrı uygulanacak. 2B meselesinin çözümü için
sanki ormanların talanı, sanki peşkeş çekilmesi gibi bir yargı vardı. Rayiç
bedeller belirlenirken bunlara dikkat ediliyor. Ayrıca buralardan elde edilecek
gelirler ile satılan alanların en az iki misli alan ağaçlandırılacak, orman
köylüleri desteklenecek ve afet bölgelerinde kullanılacak. Ben de bunu gönülden
destekliyorum” diye konuştu.
2B konusunda vatandaşın elindeki arazinin tapulu olması durumunda bedelsiz
verileceğini vurgulayan Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, eğer
ecri misil alınmışsa satılırken satış bedellerinden mahsup edileceğini söyledi.
Bu problemlerin ormanların tapusunun olmamasından kaynaklandığını belirten Prof.
Dr. Veysel Eroğlu, “Orman kadastrosu ayrı çalışıyor, Tapu Kadastro ayrı
çalışıyordu. Birlikte çalışılması gerekiyordu bunu yapıyoruz. Orman
kadastrosunun yüzde 90’ı bitti. 2014 yılı sonuna kadar bütün ormanlardaki tapu
işlemleri bitecek” dedi.
"Ormancıların yok sayıldığı kanısı doğru değil"
Prof. Dr. Veysel Eroğlu, ormancıların yok sayıldığı bir kanının olduğunu,
ancak böyle bir şeyin olmadığını ifade ederek şöyle konuştu:
“Orman Genel Müdürlüğü’nün adı duyulmuyordu, şu anda en çok konuşulan kurum
haline geldi. 5531 sayılı Orman Mühendisleri Kanunu bizim dönemde çıktı. Kanun
hükmünde kararname ile mühendislere özlük hakkı bizim dönemizde çıktı. Yeni
eleman teklifi de kabul edildi. Şu an Başbakanımızın onayında. Başlattığımız
ağaçlandırma seferberliği çerçevesinde orman varlığımızı da artırdık. 2004’te 1
milyar 88 milyon olan odun serveti şu anda 1 milyar 400 milyona yükseldi.”
Komisyonda kabul edilen 2-B tasarısı
Komisyonda kabul edilen tasarıya göre, Orman Kanunu'nun 2. maddesinin A
fıkrasında tanımlanan, Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan ancak tarım
alanına dönüştürülmesinde yarar görülen 2-A alanları, devlet ormanları içinde
veya bitişiğinde bulunan köylerdekilerin yerleştirilmesi için halka devri ve
yararlandırılması maksadıyla Orman Genel Müdürlüğünün; 2-B alanları ise Maliye
Bakanlığı'nın tasarrufuna geçecek.
Bakanlar Kurulu, devlet ormanları içinde ve bitişiğinde bulunan, yerinde
kalkındırılmaları mümkün olmayan köylülerin başvurusu üzerine veya bulundukları
yerlerden orman rejimi bakımından kaldırılmaları zorunlu bulunan köylerin
halkının resen Orman Kanunu'nun 2-A maddesi gereğince orman sınırları dışına
çıkartılan alanlara, bunun olmaması halinde diğer yerlere nakline karar
verecek.
Deprem, heyelan, sel gibi doğal afete maruz kalan vatandaşlar ile baraj,
gölet gibi devlet yatırımı sebebiyle başka yerlere yerleştirilmeleri zorunlu
olan orman içi veya bitişiğindeki köylerde yaşayanların mağduriyetini gideren
tasarı, köylülerin alternatif alanlara nakli öngörülüyor. Buralarda yaşayan köy
ve mahalle halkının iskanı için ayrılan yerler, Bakanlar Kurulunca belirlenecek
usul ve esaslara göre Orman Genel Müdürlüğünce orman sınırları dışına
çıkartılarak, tapuda Hazine adına tescil edilecek. Bu alanlar Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı'nın tasarrufuna geçecek.
Nakledilen orman köyleri halkına ait araziler, gerektiğinde kamulaştırılacak,
uygun olması halinde devlet ormanı olarak ağaçlandırılacak.
Yeniden orman olacak
Maliye Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü'nce 2-B alanlarından tekrar orman
olarak değerlendirilmesi teklif edilen yerleri Genel Müdürlüğe tahsis
edecek.
Boşaltılan orman içindeki arazi, yapı ve tesis yerleri, Orman Genel
Müdürlüğünce devlet ormanı olarak ağaçlandırılacak. Yerinde kalkındırılması
mümkün olamayan devlet ormanları içinde veya bitişiğinde bulunan köy ve
mahalle halkının yerleşimi için Hazine adına orman sınırları dışına çıkartılan,
ancak maksadı doğrultusunda kullanılamayan 2-A alanları, verimsiz de olsa, başka
amaçlarla kullanılmaması için orman vasfıyla Hazine adına tescil edilecek.
Satış bedeli
2-B alanlarında bulunan taşınmazlar için, taşınmazların 31 Aralık 2011'den
önce kullanıcısı veya üzerindeki muhdesatın sahibi olarak gösterilen kişiler, bu
taşınmazları satın almak için 3 ay içinde idareye başvurabilecek, taşınmazların
bedeli karşılığında kendilerine doğrudan satılmasını isteyebilecek.
Tasarı yürürlüğe girdiği tarihten sonra düzenlenecek güncelleme listeleri
veya kadastro tutanaklarına göre oluşturulacak tapu kütüklerinin beyanlar
hanesine göre, 31 Aralık 2011'den önce kullanıcısı veya üzerindeki muhdesatın
sahibi kişiler ise başvurularını 6 ay içinde yapabilecek. Hak sahiplerine
doğrudan satılacak taşınmazların satış bedeli, rayiç bedelin yüzde 50'si
olacak.
Başvuru sahipleri, satış bedellerine mahsup edilmek üzere; belediye ve
mücavir alan sınırları içinde olan yerler için 2 bin lira, dışında olan yerler
için bin lira başvuru bedeli ödeyecek.
Tasarı kanunlaşıp yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen güncelleme
listeleri veya kadastro tutanakları kapsamında kalan taşınmazların satış
işlemleri, 1 Mayıs 2010'dan itibaren tespit edilen rayiç bedeller üzerinden
yapılacak.
Ödeme koşulları
Satış bedeli peşin veya taksitle ödenebilecek. Peşin satışlarda, yüzde 20
indirim uygulanacak, bu bedel idarece yapılan yazılı tebligat tarihinden
itibaren en geç 3 ay içinde ödenecek. Tebliğ edilen satış bedeline itiraz
edilemeyecek, dava açılamayacak. Taksitle satışlarda, satış bedelinin yüzde
10'u, yapılan yazılı tebligat tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde, kalanı ise
en fazla 5 yılda 10 eşit taksitte faizsiz ödenecek.
Satış bedelini ödemeyenlerin, doğrudan satın alma hakları düşecek. Ancak
taksitlerden ikisinin vadesinde ödenmemesi yükümlülüklerin ihlali anlamına
gelmeyecek, gecikme zammı uygulanacak.
Satılamayacak taşınmazlar
Hak sahiplerine doğrudan satılması gereken taşınmazlardan ağaçlandırılmak
üzere Orman Genel Müdürlüğüne tahsis edilen, kamu hizmetlerine ayrılan, özel
kanunlar gereğince değerlendirilmesi gereken, Maliye Bakanlığı'nca belirlenen,
içme ve kullanma suyu havzalarındaki maksimum su seviyesinden itibaren 300
metrelik bant içerisinde kalan yerler, hak sahiplerine satılmayacak.
Hak sahipleri, bu taşınmazların yerine taşınmazın rayiç değerine eşdeğer,
öncelikle aynı il sınırları içerisinde bulunan 2-B alanlarında taşınmaz
alabilecek.
Orman sınırı dışına çıkartılacak yerlerde bulunan ve Hazine adına orman
sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2-B belirtmesi konulması
gereken taşınmazların, tapu kütüklerine 2-B belirtmesi konulmayacak, bunlar
hakkında dava açılmayacak.
İlgililerine iade edilmesi gereken taşınmazlardan orman olduğu iddiasıyla
Orman Genel Müdürlüğünce açılan davalar sonucunda orman niteliğiyle Hazine adına
tescil edilen, fiilen orman niteliğinde olan, bu sebeple dava açılması gereken
veya ağaçlandırılmak üzere Orman Genel Müdürlüğüne tahsis edilenler ile kamu
hizmetlerine ayrılan, özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gereken ya da
Maliye Bakanlığı'nca belirlenen taşınmazlar ilgililerine iade edilmeyecek. Bu
taşınmazların yerine, idarece belirlenen rayiç bedel ödenecek veya rayiç
bedeline uygun taşınmaz verilecek.
Proje alanlarının belirlenmesi
2-B alanlarından, tasarı kanunlaşıp yürürlüğe girdiği tarihten önce ve sonra
kadastro tutanakları kesinleşen veya güncelleme listeleri tescil edilen
alanlarda, proje alanı belirlemek isteyen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TOKİ
ile belediyelerce bu alanın sınırları tespit edilecek. Proje alanı sınırı
onaylanmak üzere belediyeler tarafından valilikler aracılığıyla, TOKİ tarafından
doğrudan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na gönderilecek.
Davalar
2-A alanları için orman sınırları dışına çıkartma ile orman sınırlandırması,
tespit, tefrik ve tescil işlemlerine karşı yapılan itirazlar ve açılan davalar,
bu tasarıya göre yapılacak işlemleri durdurmayacak, davalarda yürütmeyi durdurma
ve tedbir kararı verilemeyecek. Bu yerlerde hak iddia edenlerin açtıkları
davalar, davacılar lehine sonuçlandığında, bu taşınmazlar genel hükümlere göre
kamulaştırılacak.
Düzenlemeye göre yapılacak işlemler sonuçlanıncaya kadar 2-B alanları
hakkında Hazine tarafından kişiler aleyhine açılması gereken davalar
açılmayacak, açılan ve devam eden davalar durdurulacak. Düzenlemenin
uygulamasından elde edilen gelirlerin yüzde 90'ınını geçmemek üzere Bakanlar
Kurulu'nca belirlenen orana karşılık kısmı, genel bütçede özel gelir, kalan
kısmı ise gelir olarak öngörülecek.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bütçesinde afet riski altındaki alanların
dönüştürülmesinde kullanılmak üzere özel ödenek öngörülecek. Nakledilecek orman
köylülerine ait taşınmazların kamulaştırılması, 2 A alanlarının ıslah, imar ve
ihyası, iskanı, orman köylülerinin kalkınmalarının desteklenmesi, 2-A ve 2-B
alanlarının en az 2 katı verimsiz orman alanlarının ıslahı ve yeni orman
alanlarının tesisi için kullanılmak üzere Orman Genel Müdürlüğü bütçesinde
gerekli ödenek aktarılacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca proje alanı olarak
belirlenen alanların değerlendirilmesinden elde edilen gelir, genel bütçeye
kaydedilecek.
Askeri yasak bölgelerdeki köylüler
Tasarı üzerinde verilen bir önergenin kabul edilmesiyle, askeri yasak
bölgelerde kalan orman vasfını kaybeden arazi üzerinde orman kadastrosunun en
geç 6 ay içinde yapılmasına imkan tanındı. Bu yerlerin 31 Aralık 2011 tarihinden
önceki kullanıcısı veya üzerindeki muhdesatın sahibi olduğu kişiler, hak sahibi
sayılacak. Bu kişiler, rayiç bedeli ödemeleri halinde, kullandıkları taşınmazın
rayiç değerine eşdeğer, öncelikle aynı il sınırları içindeki 2-B alanlarındaki
taşınmazı, hesaplanacak satış bedeli karşılığı alabilecek.
Önergenin gerekçesinde, orman köylüsünün 2-B uygulamasına konu edilmesi
gereken yerlerde haklarının görmezden gelindiği ifade edilerek, ''Yapılan
şikayetler üzerine 23. Dönem Dilekçe Komisyonu tarafından yapılan inceleme
sonucunda 2. derece askeri yasak bölgede bulunması sebebiyle Muğla Büyükkarağaç
Köyü'ndeki yerleşim alanlarında köylünün kullandığı alan daha önce Orman
İdaresinin işlemleriyle Milli Savunma Bakanlığı adına kesin izin verilerek
tahsis edildiği ve bu suretle de köylülerin yaklaşık 30 yılık süreçte işgalci
koruma düşürülerek mağdur edildiği anlaşılmıştır'' denildi.
Hazineye ait tarım arazileri
Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun yürürlükten
kaldırılarak, Hazine taşınmazlarının paydaşlarına, kiracılarına ve
kullanıcılarına satış işlemleri de bu tasarı kapsamında
değerlendirilecek.Hazineye ait tarım arazilerini; 31 Aralık 2011 tarih
itibariyle en az 3 yıldan beri tarımsal maksatla kiralayan, kira sözleşmesi
devam eden veya bu arazileri aynı süreyle tarımsal amaçla kullanan ya da
paydaşlarından; bu arazileri bedeli karşılığında doğrudan satın almak için
idareye başvuranlar, hak sahibi sayılacak.
Verilen bir önergenin kabull edilmesi üzerine, doğrudan hak sahiplerine
satılacak Hazineye ait tarım arazilerinin satış bedeli, rayiç bedelin yüzde
70'inden yüzde 50'ye indirildi. Kamu hizmetine tahsis edilen, belediye ve
mücavir alan sınırları içinde bulunan yerler, belediye ve mücavir alan sınırları
dışında olmakla birlikte kamu kurum ve kuruluşlarının hazırladıkları planlarda
tarım dışı kullanıma ayrılmış alanlar, hak sahiplerine satılamayacak.
Denizlerde kıyı kenar çizgisine 5 bin metre, tabii ve suni göllerde kıyı
kenar çizgisine 500 metreden az mesafede bulunan alanlar ile içme suyu maksatlı
barajların koruma alanları içinde kalan yerler, satış tarihi itibariyle arazi
toplulaştırılması yapılacak yerler ile diğer sebeplerle satılamayacağı Maliye
Bakanlığınca belirlenecek Hazineye ait tarım arazilerin satışı
yapılamayacak.
Devlet üniversitelerine orman alanlarında tesis kurma
imkanı
Tasarı üzerinde verilen bir başka önergeyle de vakıf üniversiteleri hariç,
yükseköğretim kurumlarının, orman alanlarında eğitim ve araştırma maksatlı
tesisleri, bedeli karşılığında yapmalarına imkan tanındı. Ayrıca izin verilen bu
alan içinde, yurt da inşa edilebilecek. Bu tesislerin özel ormanlarda yapılmak
istenmesi halinde Orman ve Su İşleri Bakanlığı izin verebilecek. Bu binaların
taban alanlarının toplamı, özel orman alanının yüzde 15'ini geçemeyecek. Kulanım
bedeli, süresi, yapılan bina ve tesislerin devri, genel hükümlere uygun olarak
taraflarca tespit edilecek.
Yaylalara düzenleme
Tasarıda üzerinde verilen önergelerle, yaylacılara yönelik değişiklikler de
yapıldı. Buna göre, devlet ormanlarında 31 Aralık 2011 tarihinden önce toplu
yerleşimin bulunduğu yaylak ve otlak olarak kullanılan alanlar içindeki yerler
ile yılın belirli dönemlerinde geleneksel yaylacılık amacıyla yerleşim yeri
olarak kullanılan alanlar, Orman Genel Müdürlüğü'nce tespit edilecek. Bu
alanlardan uygun görülenler, Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın teklifi üzerine
Bakanlar Kurulu kararıyla yayla alanı ilan edilecek.
İlan edilen yayla alanlarında 31 Aralık 2011 tarihinden önce yapılmış,
hakkında müsadere kararı bulunanlar da dahil her türlü bina, tesis mevcut
haliyle, vaziyet planında gösterilerek Orman Genel Müdürlüğü sabit kıymetine
alınacak. Yayla alanlarında bulunan bina ve tesisler, orman idaresince
işletilecek, işlettirilebilecek veya kiraya verilebilecek. Gelir, Orman Genel
Müdürlüğü döner sermayesine kaydedilecek.
Kullanıcısı tespit edilen bina ve tesisler, vaziyet planına göre
kullanıcısına, tespit tarihinden itibaren 1 yıl içinde talebi halinde rayiç
bedel üzerinden Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre kiraya verilebilecek.
Kullanıcıları tarafından kiralanmayan bina ve tesisler, yıkılacak.
Tapuda kişiler adına kayıtlıyken, orman sınırları içerisinde kaldığı için
tapuları iptal edilen yerler üzerinde bulunan ve 31 Aralık 2011 tarihinden önce
müsaderelerine karar verilen, Orman Genel Müdürlüğü sabit kıymetlerine alınan
tesislerden Türk Ticaret Kanunu kapsamında fabrika veya ticarethane
niteliğindeki tesisler, öncelikle kullanıcılarına olmak üzere 29 yıla kadar
kiraya verilebilecek.
|