|
23 Ekim Pazar günü öğle saatlerinde gerçekleşen ve özellikle Van ile Erciş'te etkili olan 7,2 şiddetindeki depremin yarattığı yıkımın etkileri net biçimde ortaya çıkmaya başladı. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada 366 vatandaşın hayatını kaybettiği, bin 301 vatandaşın da yaralandığı bildirildi. Yıkılan bina sayısı ise iki bin 262 olarak açıklandı. Van Afet ve Acil Durum Müdürlüğü'nde Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar ve Sağlık Bakanı Recep Akdağ ile birlikte bir basın toplantısı düzenleyen Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, deprem sonrası yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi. Özellikle Erciş'te enkaz kaldırma ve arama kurtarma çalışmalarının çok hızlı biçimde sürdüğünü aktaran Atalay, sağlık hizmetlerinde de yine aynı tempoyla titiz biçimde çalışıldığını kaydetti. Hasar tespit çalışmalarının yoğun biçimde devam ettiğini bildiren Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar da, öncelikle kamu binalarında, hastanelerde, okullarda ve konutlarda kullanılamayacak olan yapıların tespiti noktasında çalışıldığını açıkladı. Bayraktar, toplam 25 köyde hasar olduğunu, 4 köyün ise ağır hasar gördüğünü belirtti.
''Van ilinin tamamında vergi uygulamaları bakımından mücbir sebep hali ilan edilmiştir''
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Van'da meydana gelen deprem nedeniyle ilin tamamında vergi uygulamaları bakımından mücbir sebep hali ilan edildiğini bildirdi. Şimşek, depremde zarar görenlerin acısını paylaştıklarını söyleyerek, Van'da mücbir sebep haliyle ilgili şunları kaydetti:
''Bakanlığımızca, Van'da meydana gelen deprem felaketi mücbir sebep hali olarak kabul edilmiş ve Van ilinin tamamında vergi uygulamaları bakımından mücbir sebep hali ilan edilmiştir. Söz konusu mücbir sebep halinin 23 Ekim 2011 tarihinde başladığı kabul edilmiştir. Mücbir sebep halinin sona erdiği tarih ise depremin etkilerinin ne kadar süreceği bilinemediğinden, ileride Bakanlığımızca belirlenecektir. Buna göre, 23 Ekim 2011 tarihinden itibaren verilmesi gereken tüm beyannameler ile bildirimlerin verilme ve ödeme süreleri ileride belirlenecek bir tarihe kadar, mücbir sebep halinin başladığı 23 Ekim 2011 tarihinden önce tahakkuk etmiş olup, vadesi bu tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi ileride belirlenecek bir tarihe kadar; ikmalen, re'sen veya idarece tarh edilen ve vadesi mücbir sebep ilan olunan tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi ileride belirlenecek bir tarihe kadar uzatılmıştır.''
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Ergün: Bölgedeki manzara net olarak ortaya çıktıktan sonra gereken destekler sağlanacak
Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) tarafından düzenlenen, ''Yatırımların Odağında Türkiye: Fikri ve Sınai Mülkiyetin Yatırıma Dönüştürülmesi'' konulu uluslararası seminerde katılan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, çıkışta basın mensuplarının sorularını yanıtladı. KOSGEB tarafından önceki haftalarda açıklanan 100 bin lira üst limitli acil destek kredisinden Van'daki esnaf, sanatkar ve KOBİ'lerin de faydalandırılacağını belirten Bakan Ergün, 6 ayı ödemesiz, 2 yıl vadeli kredinin faizinin de KOSGEB tarafından karşılanacağını bildirdi. Söz konusu kredinin genel olarak uygulanan bir sistem olduğuna işaret eden Ergün, deprem sonrası farklı mekanizmaların da devreye girebileceğini ifade ederek, şunları söyledi.
''Onun için son durumu bir görelim. Yeni manzara nedir? Çünkü Afet İşlerinin de atacağı adımlar olacak. Mesela işyerlerini kaybedenler için kalıcı işyerleri inşası, evini kaybedenler için konut inşası gündeme gelecek. Bunları mekanizması ayrıca işlemektedir. Onlar çok uzun vadeli, 20 yıl ve çok düşük, kira öder gibi bir şekilde kişilerin mülkiyet sahibi olmasını sağlayacak mekanizmalar. Onun dışında başka tedbirler, o bölgede vergi borcuyla ilgili belki esnaf ve sanatkara, KOBİ'lere başka mekanizmaları devreye sokmak icap edebilecektir. Yani afet sonrası gelişmeleri kapsamlı bir şekilde değerlendirmek gerecek. O nedenle biraz tabloyu görelim, karşımıza ne çıkacak. Çünkü hadise yeni, henüz alınması gereken sonuçların hepsini alma imkanına sahip değiliz. Ama ben ilk etapta bizim KOSGEB vasıtasıyla uygulamaya koyduğumuz, afetlerden zarar gören esnaf, sanatkar ve KOBİ'ler için uyguladığımız programı hatırlattım. Van'daki kardeşlerimiz de bu programın içine hemen dahil edileceklerdir. Ama belki ilave yapılması gereken şeyler olacak. Onları da ayrıca Bakanlar Kurulumuzda arkadaşlarımızda değerlendireceğiz.''
KOSGEB kredisinde 100 bin lira olan üst limitin daha yukarı çıkarılıp çıkarılamayacağına ilişkin bir soru üzerine Bakan Ergün, bölgedeki manzara net olarak ortaya çıktıktan sonra gereken desteklerin sağlanacağını bildirdi. Bakan Ergün, ''Birkaç gün içerisinde arama-kurtarma çalışmaları neticelenir. Ondan sonra Afet İşleri ekibi hasar tespitlerini yapar. 2-3 gün içerisinde net bir fotoğraf ortaya çıkar. Ama tam olarak her şeyin ortaya çıkması yaklaşık bir aylık zamanı alır'' diye konuştu.
DASK ödemeleri 2 hafta içerisinde başlayacak
Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) Yönetim Kurulu Başkanı Selamet Yazıcı, depremin ardından Van'da sigorta ödemelerinin 2 hafta içerisinde başlayacağını belirterek, Van'da poliçe sahiplerinin yüzde 50'sine ödeme yapılmasının beklenebileceğini bildirdi. Yazıcı, Van'daki 84 bin konuttan 7 bin 318'inin sigortalı olduğunu, bunun da yüzde 9 sigortalılığa tekabül ettiğini, rakamın oldukça düşük kaldığını ifade ederek, Van'ın, yüzde 15 olan Doğu Anadolu Bölgesi ortalama sigortalılık oranından epey geride olduğunu söyledi. Erciş'te bin 303, Edremit'te ise bin 145 poliçe bulunduğunu bildiren Yazıcı, ''Edremit'te konut sayısı daha az olmasına karşın sigortalılık oranı enteresan bir şekilde yüksek. Erciş'te yüzde 9 olan sigortalılık oranı Edremit'te yüzde 39'a ulaşıyor. Bu, oradaki (Edremit) yeni yapılaşmadan kaynaklanıyor'' dedi.
Van'da sigortalılık oranının düşük olmasının nedenlerinin başında, ''sigorta bilincinin daha zayıf kalması'', ''gelir durumunun biraz daha düşük olması'', ''tapu ve konut kredileri alırken gerçekleştirdikleri sigortalılık kontrollerinin, Van'da konut kredisi ve tapu alım-satım işlemlerinin daha az olması nedeniyle daha az yapılmasının'' geldiğini belirten Yazıcı, sigorta ödemelerine ilişkin ise şu bilgileri verdi:
''Simav örneğini vereyim; Simav'da bin 530 poliçemiz vardı, onların 778'ine ödeme yaptık, yani yüzde 50 gibi bir rakam. O ödediğimiz rakam da hepsi tam hasar değil. Simav depremi için ödediğimiz rakam 6,5 milyon lira. Burada da benzer bir şey beklenebilir, yani Simav gibi yüzde 50'ye isabet etse, 3 bin 500 poliçe eder. Arkadaşlarımız bugün incelemeye gidecekler, hafta içerisinde de eksperlerimizi yollayacağız. Van depremi için 2 hafta içerisinde ön ödemelere başlayacağız. Hafif hasarları 2 hafta içerisinde ödeyeceğiz, bir ay içerisinde de diğer ödemeleri yapacağız.''
''Maalesef hep erteliyoruz, ihmal ediyoruz''
Deprem olan illerde bir süre sonra sigortalılık oranının arttığını gördüklerini ifade eden Yazıcı, ''Simav'da bu artış yüzde 130 oldu. Türkiye genelinde ise sigortalılıkta yılın ilk 9 ayıda yüzde 10 artış yaşandı. Bunun birkaç puanının Simav'dan olduğunu düşünüyoruz. Bu depremle birlikte yıl sonunda yüzde 13-14'e çıkar'' dedi. Türkiye'de şu anda 3 milyon 570 bin konutun sigortalı olduğunu hatırlatan Yazıcı, ''Bu konutların ortalamasına baktığımız zaman 100 lira. Ortalama 63 bin lira ise teminat vermişiz. Konut tipine ve yapısına bağlı olarak 150 bin liraya kadar verebiliyoruz. Bu 100 lirayı taksitlendirmek de mümkün. Herhangi bir banka şubesi ya da 17 bin sigorta acentesinden bu sigortayı yaptırmak da mümkün. Maalesef hep erteliyoruz, ihmal ediyoruz'' diye konuştu. Selamet Yazıcı, DASK olarak çok yoğun tanıtım ve bilinçlendirme faaliyetleri yürüttüklerini de söyledi.
TOKİ: İdaremiz tarafından gerçekleştirilen uygulamalarımızın hiçbirinde herhangi bir hasar tespit edilmedi
Van'da meydana gelen deprem sonrasında yapılan incelemelerde, TOKİ tarafından gerçekleştirilen uygulamaların hiçbirinde herhangi bir hasar meydana gelmediğinin tespit edildiği bildirildi. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'ndan (TOKİ) yapılan yazılı açıklamada, bölgede toplam 33 şantiyede, 5 bin 996 konut, 1 lise, 8 ilköğretim okulu, 80 ahır, 6 cami, 9 spor salonu, 6 ticaret merkezi, 3 pansiyon, sosyal tesis, 4 hastane, 2 sağlık ocağı, 6 engelsiz yaşam merkezi, 23 karakol ve arıtma tesisi uygulamalarının daha önce başlatıldığı, 5 bin 452 konutun, sosyal donatılarıyla birlikte tamamlandığı belirtildi. Ayrıca Van Edremit 400 yataklı Devlet Hastanesi'nin de tamamlanarak vatandaşlara hizmet vermeye başladığı ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
''23 Ekim 2011 tarihinde meydana gelen deprem sonrasında, TOKİ Başkanı Ahmet Haluk Karabel başkanlığında teknik personelimiz bölgeye intikal etmiştir. Deprem yaralarının sarılması yönünde TOKİ, diğer kurumlarla koordineli bir şekilde çalışmalara başlamıştır. Ayrıca, yapılan incelemelerde, İdaremiz tarafından gerçekleştirilen uygulamalarımızın hiçbirinde herhangi bir hasar meydana gelmediği tespit edilmiştir.''
Türkiye Van'a yardım için seferber oldu
Zarar gören çiftçilerin Ziraat Bankasına olan borçları 1 yıl süreyle ertelendi
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Van ve çevresinde meydana gelen depremde zarar gören çiftçilerin Ziraat Bankasına olan borçlarının bir yıl süreyle ertelendiğini açıkladı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Van ve çevresinde meydana gelen depremde zarar gören çiftçilerin mağduriyetinin giderilmesi için bazı tedbirler alındığı, bu kapsamda çiftçilerin Ziraat Bankası'na olan borçlarının 1 yıl süreyle ertelendiği, depremden dolayı hayvanları telef olan çiftçilerin kayıplarının da karşılanacağı bildirildi. Açıklamada, depremde ahır ve samanlıkları yıkılan çiftçilerin talep etmeleri halinde hayvanlarının bakanlık tarafından satın alınacağı, satın alınacak hayvanların parasının da peşin ödeneceği ve Et ve Balık Kurumu kombinalarında kesiminin sağlanacağı kaydedildi. Depremden zarar gören vatandaşların gıda ihtiyacını karşılamak üzere İl Koordinasyon Kurulunun talebi ile Et ve Balık Kurumu tarafından 5 ton kavurma gönderildiği belirtilen açıklamada, ''Kurum ve kuruluşlardan talep gelmesi halinde de Et ve Balık Kurumu kavurma verecektir'' denildi.
Başbakanlıktan yardım kampanyası
Başbakanlı, Van ve ilçelerinde meydana gelen deprem nedeniyle bir yardım kampanyası başlattı. Yardım kampanyasının gerek yurtiçi ve gerekse yurtdışı koordinasyonu, bu alandaki faaliyetleri yasal olarak yürütmekle görevli olan Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından sağlanacak.
Bankalar Birliği'nden depremzedeler için üyelerine duyuru
Türkiye Bankalar Birliği, Van'da meydana gelen deprem nedeniyle ödeme güçleri olumsuz etkilenen müşterilere borç ödemede kolaylık gösterilmesi konusunda üyelere duyuru yaptı. Bankalar Birliği'nden yapılan açıklamada, Van'da yaşanan depremin bölgede yarattığı olumsuz etkilerin giderilmesi amacıyla ilgili tüm kurum ve kuruluşlar nezdinde acil önlem ve tedbirlerin alınması, bölgenin ihtiyaç duyabileceği her türlü desteğin sağlanması yönünde gösterilecek çabalara üyelerin de katılmasının değerlendirildiği bildirildi. Açıklamada, depreme maruz kalan yöre sınırları içinde, afet nedeniyle ödeme güçleri olumsuz etkilenen müşterilerinin borçlarının ödenmesinde üyelerin olanakları ve düzenlemeler çerçevesinde, müşterilerine kolaylık göstermeleri konusunda Bankalar Birliği üyelerine duyuruda bulunulmasına ve bu konunun kendilerinin takdirlerine sunulmasına karar verildiği kaydedildi.
MÜSİAD'dan Van depremi için çalışma
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Ömer Cihad Vardan, Van'daki depreme ilişkin olarak, ''Gerek bölgedeki şubemiz, gerekse genel merkez olarak bölgenin ihtiyaçlarına yönelik olarak çalışmamızı en kısa zaman içinde harekete geçireceğiz'' açıklamasını yaptı. Vardan, yazılı açıklamasında, Türkiye'nin bir kez daha yıkıcı ve büyük bir depremle karşılaşmasının derin hüznü içerisinde olduklarını ifade etti. Birçok vatandaşın hayatını kaybetmesinin, binlerce vatandaşın da barınaksız kalmasının, depremin acı gerçeğini bir kez daha hatırlattığı belirten Vardan, şunları kaydetti:
''Daha önce yaşanan depremler sonrasında MÜSİAD olarak ortaya koyduğumuz duyarlılığımızı yine devam ettirerek, gerek bölgedeki şubemiz, gerekse genel merkez olarak bölgenin ihtiyaçlarına yönelik olarak çalışmamızı en kısa zaman içinde harekete geçireceğiz. Bu vesileyle, 7.2'lik Van depreminde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Cenab-ı Allah'tan rahmet, yakınlarına sabır diliyoruz. Ülkemizin ve milletimizin başı sağ olsun.''
TÜRKONFED'den yardım kampanyası
Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu, Van'daki felaketin yaralarını sarmak için yardım kampanyası düzenleneceğini, toplanan yardımların Kızılay aracılığıyla depremzedelere ulaştırılacağını bildirdi. TÜRKONFED Yönetim Kurulu'ndan yapılan açıklamada, Van'da yaşanan deprem felaketi dolayısıyla derin bir üzüntü içerisinde oldukları belirtilerek, ''Hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet, ailelerine başsağlığı ve sabır diliyoruz. Enkaz altındaki vatandaşlarımızın en kısa zamanda kurtulacağına inanıyor ve ölü sayısının daha fazla artmamasını ümit ediyoruz'' ifadelerine yer verildi. Açıklamada, şunlar kaydedildi:
''TÜRKONFED olarak, bünyemizdeki 13 federasyon altında toplanan 118 dernek ve üyelerini, Van'daki felaketin yaralarını sarmak için seferber etmiş bulunuyoruz. Bu doğrultuda, TÜRKONFED, Doğu ve Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu (DOGÜNSİFED) ile birlikte yardım kampanyası başlatmak üzere gerekli izinlerin alınabilmesi için hazırlıklara başlamıştır. Bu kampanya DOGÜNSİFED Genel Sekreterliği koordinasyonu ile Diyarbakır merkezli yürütülecek ve tüm federasyonlarımızın bu kampanyada aktif olarak yer alması sağlanacaktır. DOGÜNSİFED ile birlikte toplamaya başladığımız maddi ve ayni yardımlar, Kızılay aracılığıyla en kısa zamanda Van'a ulaştırılacaktır. Ülke olarak yaşadığımız bu felaketi birlik ve beraberlikle en kısa zamanda atlatacağımıza ve yaraları saracağımıza inanıyoruz.''
Depremzedelere iş adamlarından özel uçak desteği
Van'da deprem bölgesine yardımların bir an önce ulaştırılması için Kimse Yok Mu Derneği'nin girişimiyle gönüllü iş adamları özel uçaklarını seferber etti. Kimse Yok Mu Derneği'nce yapılan açıklamaya göre, İstanbul'dan kalkan iki özel uçak sayesinde 1.000 çadır, 1200 battaniye, 500 adet kışlık giysi, çocuk maması, gıda ve ilaç yardımı depremzedelere ulaştırıldı. Kimse Yok Mu Derneği Kurumsal İletişim ve Marka Yönetim Koordinatörü Mevlüt Özkişi, yaptığı açıklamada, yardımların gün içerisinde de devam edeceğini belirterek, ''En büyük sıkıntımız olan ulaşımı, iş adamlarımızın desteği sayesinde çözdük. Kimse Yok Mu için tahsis edilen 2 özel uçak, yardım malzemelerimizi ara vermeden ulaştırmaya devam ediyor. Bölgeye arama kurtarma ekiplerimizi de gönderiyoruz'' ifadesini kullandı.
Ankara Ticaret Borsası'ndan ilk etapta 250 bin adet çocuk bezi
Ankara Ticaret Borsası (ATB), Van'da meydana gelen depremle ilgili bölgeye, bin koli çocuk bezi gönderme kararı aldı. ATB Başkanı Faik Yavuz, borsa olarak deprem bölgesine ilk etapta yapılan bu ayni yardıma daha sonra, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin organize edeceği kampanyalara katılarak destek vermeye devam edeceklerini bildirdi. Yavuz, açıklamasında, ''Van ve Erciş'te büyük yıkıma neden olan deprem felaketinin yaralarının sarılması amacıyla ATB Yönetim Kurulu olarak, ilk etapta bölgeden acil olarak istenen çocuk bezi ihtiyacının karşılanması amacıyla 1.000 Koli (250 bin adet) gönderme kararı aldık. yrıca, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin başlatacağı yardım kampanyasına da maddi destek vermek üzere karar aldık. Kış şartları ağırlaşmadan bölgenin temel ihtiyaçlarının karşılanması en büyük dileğimizdir. Deprem felaketinde hayatını kaybeden yurttaşlarımıza Allah'tan rahmet, ailelerine ve milletimize sabırlar diliyoruz'' ifadelerini kullandı.
BMD, Van'da 11 bin çocuğu giydirecek
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Yılmaz Yılmaz, Van'da meydana gelen deprem felaketinin ardından Şanlıurfa başta olmak üzere bölgeye yapılacak yardımların acil olarak bu kente kaydırıldığını belirterek, ''Deprem acısı yaşayan Van ve ilçelerinde 11 bin çocuğumuzu giydireceğiz'' dedi. Yılmaz Yılmaz, yaptığı yazılı açıklamada, deprem nedeniyle yaşamını yitirenlere Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifa diledi. Türkiye'yi yasa boğan deprem felaketi nedeniyle 'Türkiye'nin Markaları 250 Bin Çocuğu Giydiriyor' sosyal sorumluluk projesi kapsamında hazırlanan ürünlerin Van ve ilçelerine yönlendirildiğini ifade eden Yılmaz, şunları kaydetti:
''Şanlıurfa ve Çorum'da bu hafta içinde yapılması planlanan dağıtım etkinliklerini iptal ettik. Geçen yıl yardım yapılan iller arasında bulunduğundan bu kez yardım kapsamında olmayan Van'a, diğer iller için üretilen 11 bin çocuğun ihtiyacını karşılayacak 3 TIR'ı yola çıkarıyoruz. Kar yağışı beklenen Van'a göndereceğimiz yardım paketlerinin içinde mont, bot, kazak, gömlek, pantolon ve çorap bulunuyor. Bu yardımların, deprem koşullarından en fazla etkilenen çocuklarımızın acil ihtiyaçlarını karşılayabileceğine inanıyoruz. Van'a gönderdiğimiz 11 bin ek yardımla birlikte 'Türkiye'nin Markaları Türkiye'nin Çocuklarını Giydiriyor' projesinde bu yılki toplam sayı 261 bine çıkmış oldu.''
Tüm Türkiye'nin Van'ın yaralarını sarmak için seferber olduğuna dikkati çeken Yılmaz, bu vesileyle birlik ve beraberliğe her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Açıklamaya göre, BMD'nin geçen yıl 100 bin çocuk giydirerek başlattığı ''Türkiye'nin markaları Türkiye'nin çocuklarını giydiriyor'' kampanyasında bu yıl Van'daki yardımlarla birlikte toplam 261 bin çocuk giydirilecek. 48 markanın destek verdiği kampanya ile Türkiye genelinde 55 noktada yardım dağıtılacak.
İYSAD'dan deprem bölgesine 20 bin kişilik kumanya
İstanbul Yemek Sanayicileri Derneği (İYSAD) deprem bölgesindeki depremzedelere uçak kargosu ile günlük 20 bin kişilik hazır kumanya ulaştıracak. İYSAD'dan yapılan açıklamada, İYSAD ve Türk Kızılayı'nın el ele vererek, bölgedeki depremzedelere uçak kargosu ile günlük 20 bin kişilik hazır kumanya ulaştıracağı bildirildi. İYSAD Başkanı Sadık Çelik, konuya ilişkin değerlendirmesinde, 17 Ağustos'un bir kez daha yaşandığını belirterek, şimdi birlik, beraberlik, yardım ve özveri zamanı olduğunu belirtti. Çelik, ''Görüyorum ki ülkemiz Kızılay'ı ile can kurtarmak için canını dişine takan arama kurtarma ekipleri ile sivil toplum örgütleri ile sanayicileri ile kısacası tüm ekonomik imkanları ve yardımseverleri ile bölgeyi yeniden ayağa kaldırmaya, yaralarını sarmaya çalışıyor. Oradaki acının tarifi yok. Bu nedenle şu anda herkes hiç olmadığı kadar duyarlı olmalı'' dedi. İYSAD olarak kendilerinin de vakit kaybetmeden harekete geçtiklerini anlatan Çelik, üzerlerine düşeni büyük bir hassasiyetle yerine getirmeye çalıştıklarını ifade etti.
|
