Üçüncü Havalimanı Planları Davalık Oldu

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi ve TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, 'üçüncü köprü ve çevre yolları ile birlikte dünyanın en büyük kent ve doğa katliamlarından biri' olarak değerlendirdikleri üçüncü havalimanı projesine ilişkin planları yargıya taşıdı. 12 Eylül Cuma günü teslim edilen dava dilekçesinde, başta İstanbul Çevre Düzeni Planı yaklaşımına, evrensel şehircilik plan ve ilkelerine ve kamu yararına açıkça aykırı olduğu kaydedilen planların öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptali isteniyor.

Üçüncü Havalimanı dava dilekçesi için tıklayınız

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Karaköy binasında düzenlenen ve dava sürecinin detaylarının paylaşıldığı basın toplantısında konuşan Mimarlar Odası ÇED Sekreteri Mücella Yapıcı, özellikle mega projeler açısından son derece ilginç bir süreç yaşandığına dikkat çekerek, "Normalde, öncelikle bu projelerin çevre düzeni planına işlenmesi ve sonrasında diğer aşamaya geçilmesi gerekir. Ama artık bunun tam tersini yaşıyoruz; ilk yapılması gereken en son yapılıyor" dedi. Hukuki süreç, projenin uygulanması halinde üçüncü köprü ve çevre yollarıyla birlikte İstanbul özelinde Marmara  Bölgesi ve Türkiye'ye olası yansımaları hakkında bir sunum yapan Yapıcı, söz konusu planların İstanbul'un 1/100000 ölçekli Çevre Düzeni Planı'nın ulaşım, yerleşim gibi bütün stratejik kararlarını yok hükmüne indirgediğini; bölgenin doğal dengesini altüst ettiğini ve planlama biliminin bütün ilkelerine aykırı olduğunu kaydetti.

Foto (soldan sağa): C. Sami Yılmaztürk, Akif Burak Atlar, Mücella Yapıcı ve Rezzan Bulut

Yapılan düzenlemeleri gayri ciddi ve Çevre Düzeni Planı'nın ne kadar ciddiye alındığının bir göstergesi olarak değerlendiren Yapıcı, "Kapsadığı alanın büyüklüğü, havalimanı adı altında getirilen fonksiyonların yer seçimi açısından taşıdığı yaşamsal risk ve öneme karşın hiçbir gerekçe ve rapora dayandırılmadan ve asgari gösterim tekniklerine dahi uyulmadan 2009'da kabul edilen İstanbul Çevre Düzeni Planı paftasından çıkarılan bir kopya üzerine sadece plan onama sınırı işlenerek 1/100000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği, 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planları adı altında askıya çıkarıldı" dedi. Kuzey ormanlarına yapılacak havalimanı projesinin tek gerekçesinin kendinden menkul bir kapasite ve bu kapasiteyi karşılayacak başka bir yer olmadığı iddiası ile kamulaştırma maliyetlerinin düşüklüğü olduğunu anımsatan Yapıcı; sadece bunların bile zaten kaçak olan projenin derhal durdurulması için yeterli olduğunu savundu. Rezerv alan ilanı, acele kamulaştırma, ihalenin iptali ve yürütmenin durdurulması, ÇED olumlu kararının iptali istemiyle açılan davaların hepsinin çok önemli olduğunu belirten Yapıcı; ancak 12 Eylül'de açtıkları davanın hepsinden daha kritik olduğunu, çünkü aksi taktirde bütün hukuksal mücadelenin üzerine bir tül çekileceğini belirtti.

İstanbul'un 150 milyon kişi kapasiteli bir havalimanına ihtiyacı var mı?

TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Akif Burak Atlar ise, "İstanbul'un 150 milyon kişi kapasiteli bir havalimanına ihtiyacı var mı?" sorusunu gündeme taşıdı. 2012 rakamlarına göre hala tam kapasite çalışmayan Sabiha Gökçen Havalimanı'nın yeni pist yatırımıyla birlikte 70 milyon kişi/yıl rakamlarına ulaşacağını, Atatürk Havalimanı'nın da 45 milyon kişi/yıl kapasitesinde olduğunu ifade eden Atlar; İstanbul'un zaten 115 milyon kişi/yıl kapasitesinde olduğunu anımsattı. Avrupa'nın önemli havalimanlarının büyüme trendlerine de değinen Atlar, uçuş koridorları vs açısından 150 milyon yolcu çıkarsamasının çok da gerçekçi görünmediğini sözlerine ekledi. Kütahya Zafer Havalimanı projesi örneğini veren İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Rezzan Bulut da, yetersiz yolcu kapasitesi nedeniyle devletin ödeme yapmak zorunda kaldığını aktardı.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Başkanı C. Sami Yılmaztürk de, İstanbul'un ilk çevre düzeni planının 1980 yılında yapıldığını ve kuzey ormanları şeridini koruma altına aldığına değindi. Aynı yaklaşımın sonraki çevre düzeni planlarında da benimsendiğini belirten Yılmaztürk; hatta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın belediye başkanlığı döneminde hazırlanan planın da aynı hassasiyetleri öne çıkardığını ve "Üçüncü köprü, İstanbul için cinayettir" demecinin arkasındaki verinin de bu plan olduğunu söyledi.