Termik Santral Kuran Bürokrasiden Kurtulacak

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, maden sahaları ve güneş yatırımlarında yeni bir modele geçmeye hazırlanıyor. Geçmişte en çok parayı teklif edene verilen ihale modeline dayanan maden sahalarında yeni modelde, termik santral kurması şartı getirilecek. Yatırımcılara her şeyi hazır arsa teslim edilecek. Yapılacak ihalede de devlete en ucuz elektriği satacak firma öne geçecek. Güneş yatırımlarında da yurtdışı firmaların gelmesi için yüksek megavatlı üretim sahaları açılacak. Hürriyet'ten Neşe Karanfil'in haberine göre, TBMM Genel Kurulu’nda görüşmeleri devam eden elektrik piyasasına yönelik tasarı ile maden sahaları termik santral kurulması şartıyla verilecek. Enerji Bakanlığı yetkilileri, eskiden maden sahalarının ihaleye çıkıp en çok parayı verene verildiğini belirterek, kamunun artık tek derdinin elektriğin kaça satılacağı olacağını söylediler.

Enerji Bakanlığı yeni sistemle ÇED, izinler, ruhsatlar hazır şekilde yatırımcıların bürokratik işlemlerle uğraşmayacağı şekilde ihaleye çıkılacak. Maden sahaları ile ilgili bütün prosedürleri Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) tamamlayacak. Tek şart termik santral kurulması olacak. Termik santral kurmayı vaat eden yatırımcılar devlete elektriği kaça satacaklarına ilişkin ihaleye girecekler. Açık azaltım ihalesi ile ihale yapılacak. Yetkililer, “Diyelim ki A sahasında şu kadar kömür rezervi var, termik santral kurulmasını istiyoruz. Eskiden yatırımcı (sahayı ver, üretip sisteme satarım) diyordu. Şimdi biz en ucuz elektrik vermeyi garanti edene sahayı vereceğiz. ÇED izniyle, ruhsatla uğraşmayacak. Yani termik santrali kurup elektriği üreteceği şekilde hazır sistemi vereceğiz. Böylece yerli kömürün sisteme girmesini sağlayacağız” dedi.

Sahalar belirlenecek

Enerji Bakanlığı, yenilebilir enerjide de benzer bir modeli hayata geçirmeye hazırlanıyor. Enerji Bakanlığı 100 megawatt yerine büyük güneş sahaları örneğin bin, 2 bin, 3 bin megawatt büyüklüğünde sahalar belirleyecek. Bu sahaların da tüm izinleri hazır edilecek. Yatırımcının burada da bürokratik sorunla karşılaşmaması sağlanacak. Trafo, iletim hattına kadar garanti verilecek. Ancak Enerji Bakanlığı’nın burada da tek şartı panel, tribün gibi üretimlerin Türkiye’de kurulacak fabrikada yapılması olacak. Enerji Bakanlığı yetkilileri, Türkiye’de yerli panel üretiminin olmadığını belirterek, şu anda fabrikaların montaj yaptığını, yeni sistemle hedefin dev firmaların Türkiye’ye gelerek fabrikasını Türkiye’de kurmasını sağlamak olduğunu söylediler. Bu şartı yerine getireceğini bildiren yatırımcılar bu sefer açık azaltım modeline dayalı ihaleye girecekler. İhale en ucuz elektriği verme modeline göre yapılacak.

MTA yurtdışında da arama yapabilecek

Maden Tetkik Arama (MTA) artık yurtdışında da arama yapabilecek. Aynı tasarı ile devlet tarafından ülkenin stratejik madenlerinin tedariğini güvence altına almakla görevlendirilen MTA, kendi tecrübesiyle yurtdışında kömür üretim yerlerinde danışmanlık verebilecek, sahalara ortak olabilecek. Türkiye’nin ihtiyacı olan doğal madenleri arayabilecek olan MTA, nükleer madenlerle ilgili de arama yapabilecek. Böylece 2020’den önce yollarda olması hedeflenen yerli otomobilin pillerindeki lityum da MTA tarafından tedarik edilebilecek.