Kentsel Dönüşüm Konusunda Müteahhitler Endişeli!

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘siyasi ikbal uğruna bile’ yapmak istediği kentsel dönüşümün başarısı konusunda müteahhitlerin endişesi büyüyor. 2012’de 3 bin 600 konut satan Sinpaş Grubu’nun patronlarından Ömer Faruk Çelik, kentsel dönüşümün devam eden haliyle özel sektörü inşaatın dışına iteceğini, bu alanda imtiyazlı kamu kurumlarını büyüteceğini ve dönüşüm yerine ‘bina yenileme’ olarak kalacağını ileri sürüyor. Hürriyet Gazetesi'nden Sadi Özdemir, şimdiki yöntemi; “Kiramı öde, beni taşı, yaptığının yüzde 60’ını da bana ver, kalanı sen sat kâr edersin... Böyle bir ticari yöntem de başarı da dünyada yok” diye tanımlayan Ömer Faruk Çelik şöyle konuşuyor:

Dönüşüm denemez

* Kentsel dönüşüm için bize göre 800 milyar lira bütçe lazım. Çünkü 7 milyon ev yıkılacak. Şimdi biz, dönüşüm adına 30 sene sonra tekrar yıkılacak binalar yapmamalıyız. Amaç eski evleri yıkıp yenilerini yapmaksa bu kentsel dönüşüm olmaz. Ama İstanbul’u, Ankara’yı, diğer çarpık kentleri yeniden planlarsak; iş merkezlerini, konut alanlarını, meydanları, cadde ve sokakları bir makro dönüşüm planına göre yaparsak bu kentsel dönüşüm olur. Şu ana kadar yapılan bu değil sadece ‘yık yap’.

Kim ne üretiyor?

* Sayın bakana da anlattık. Türkiye’nin 10 yılını ele alınca (2002-2012) yaklaşık 5.5 milyon konut üretilmiş. Bunun 500 binini TOKİ, 80 binini Emlak Konut üretmiş. Markalı konut denilen müteahhitler ki bunların sayısı 17’dir, 80 bin konut üretmiş. Geri kalanı piyasadaki sayıları binlerce olan inşaat firmaları üretmiş. Sektörde markalı konut üretenler vergisini veriyor ama bunların sektördeki pazar payı yüzde 1.6. Sektörün geneline yönelik eleştiriler ve önlemler de hep bu markalı konut üretenlerin aleyhine sonuçlar çıkarıyor.”

Konutları kim alacak?

* Sektör yılda 500 bin konut üretiyor. Kentsel dönüşümle de yılda 200-300 bin konut üretilecekse o konutlara para ödeyecek bir kitle oluşturulmalı ki 700-800 bin konutluk pazar oluşsun. Böyle bir pazar oluşmazsa özel sektör batağa gider. ‘TOKİ var yaparım, Kiptaş var yaparım, bakanlığım var yaparım’ dersen o zaman özel sektörü küçültürsün. Sadece ayrıcalıklı kamu kuruluşlarını büyütürsün. Mevcut haliyle bu kentsel dönüşümde herkesin kârlı çıkacağı proje sayısı yüzde 1 ancak çıkar. Fikirtepe’de bile çıkmıyor. Çünkü ‘Kiramı öde, beni taşı, yaptığının yüzde 60’ını bana ver, kalanı sat, kâr edersin...’ Böyle bir ticari yöntem de başarı da dünyada yok. Bir kere konutları kim alacak? Önce konut alıcısını alıma teşvik edecek modele ihtiyaç var. Çünkü alan yoksa hiçbir şey yapamazsın. Bu haliyle kentsel dönüşüm projelerine girmek cazip değil.

Yüzde 1 KDV’yle bu yıl iyi geçer

* SİNPAŞ GYO İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik, sektör açısından 2013’ün mutlaka iyi geçeceğini belirterek, “İyi geçmesi için tek ve yeterli bir neden var. 2014’te konut fiyatları yüzde 8 ila yüzde 18 artacak. Şu anda satışa sunduğumuz projeler 2012’de ruhsatlanmış ve KDV’si yüzde 1 olan projeler. Dolayısıyla bu konutları almak çok cazip ve bu nedenle bu yıl mutlaka iyi geçecek. Sektör için yılın ilksezonu Haziran ortasına kadar. Haziran 15 geldiğinde durumu göreceğiz” dedi.