Kanal İstanbul Ne Kadar Hazırlıklı?

Türkiye'de altyapı projelerinin finansmanı için seçenekler, uluslararası piyasalarda orta ve uzun vadeli yatırım fırsatları gibi konu başlıklarının tartışıldığı 'Deloitte Sohbetleri' dün gerçekleşti. Dünya Gazetesi'nin haberine göre toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren Deloitte Türkiye CEO'su Hüseyin Gürer, Türkiye'de yatırım iştahının arttığını belirterek, 'mega' diye tabir edilebilecek altyapı projelerinin 3. Köprü, 3. Havaalanı, duble yolların devamı, bitmek üzere olan Marmaray projesi, hızlı tren, İstanbul Finans Merkezi ve Kanal İstanbul projesi olduğunu hatırlattı.

Enerji sektörünün apayrı bir yatırım alanı olduğunu kaydeden Gürer, artan talebi karşılamak için gerekli yatırım ihtiyacının önümüzdeki 10 yıl için 100 milyar dolarlar civarında olduğunu bildirdi. Toplam yatırım oranının yüzde 20'ler civarında gezinirken, tasarruf oranının bunu karşılamaya yetmediğine işaret eden Gürer, ideal olan bu yatırım oranının yüzde 25'lere çıkması olduğunu aktardı.

12 milyar dolarlık kamu-özel ortaklığı

Hüseyin Gürer, enerji yatırımlarının kamu-özel sektör ortaklığı çerçevesinde devam etmesi gerektiğini, örneğin nükleer enerjide fiyat ve alım garantisinin verilmesi ya da Afşin-Elbistan kömür havzasındaki üretimin arttırılması için 12 milyar dolar büyüklüğünde bir kamu-özel sektör ortaklığının bu anlamda atılmış önemli adımlar olduğunu söyledi. Milli gelir rakamlarının, kamu yatırımlarının GSYH'ye oranla yüzde 4, inşaat/altyapı yatırımlarının ise yüzde3-3,5 civarında olduğunu gösterdiğini belirten Gürer, Altyapıya yönelik Doğrudan Yabancı Yatırımların, 2004'teki yaklaşık 1 milyar dolar seviyesinden, 2011 yılında 4 milyar dolara yaklaştığını, elektrik, Gaz ve Su altyapısı için gelen DYY'nin ise 2011 yılında 2.6 milyar dolara ulaştığını bildirdi.

Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Emin Sazak, 2023 yılına kadar altyapı için yaklaşık 180-200 milyar dolarlık maliyetin olduğunu belirterek, kentsel dönüşüm için 400 milyar dolarlık bir harcamanın söz konusu olabileceğini, 10 yıllık süreç için bunun yarısı olan 200 milyar doları baz aldıklarını ifade etti. Sazak, "Tüm bunları alt alta topladığımız zaman 400 milyar dolar civarında ciddi bir kaynak gereksinimi ortaya çıkıyor. Bu projeler önemlidir, hayatidir. Ne kadarı gerçekleşebilir özellikle Kanal İstanbul gibi projelerin ne kadar piyasaya sunulması açısından hazırlıklı olunduğu konusunda fazla bilgiye sahip değilim. Bunun da üzerinde çalıştığımız kadarıyla 10 milyar dolarlık bir maliyeti bulunuyor" dedi. Türkiye'nin hızlı geliştiğini ve potansiyelinin yüksek olduğunu dile getiren Sazak, hem siyasi hem de ekonomik olarak yıldızı parlayan Türkiye'nin bu projeleri hayata geçirmek için ciddi anlamda öz kaynak ve finansman ihtiyacını gerektirdiğini aktardı. Küresel alt yapı yatırımlarının 6-7 trilyon dolar civarında olduğunu ifade eden Sazak, 2020 yılında bunun 12 trilyon dolara çıkmasının beklendiğini kaydetti.