3. Köprüyü Kim Yapacak?

İsmi 'Yavuz Sultan Selim' olarak açıklanan üçüncü Boğaz köprüsü bu alandaki ünlü isimlerden olan Dr. Michel Virlogeux tarafından yapılacak. cnnturk.com'da konuyu değerlendiren Ferhat Boratav, Virlogeux'u "bu işin en yaratıcı, en becerikli isimlerinden biri" olarak tanımladığı bir yazı yayınladı.

Boratav'ın yazısı şöyle:

İstanbul Boğazı’na yapılacak üçüncü köprünün tasarımı gerçek bir ‘usta’ya emanet.

Fransız mühendis Dr. Michel Virlogeux tam bir ‘köprücü’, heyecan verici bir tasarımcı.

Dünyanın en eski inşaat mühendisliği okulu, Fransız teknik elitini yetiştiren École Nationale des Ponts et Chaussées’den (adı üstünde "Ulusal Yol ve Köprü Okulu") mezun olduktan sonra, hep köprü tasarlamış, köprü yapmış...

Avrupa'da, tasarımlarıyla heyecan veren, teknik özellikleriyle büyüleyen en önemli köprüler onun eseri.

Hemen en bilinen üç büyük örneğe bakalım:

1)Normandie Köprüsü, Seine nehri üzerinde, toplam uzunluğu 2,143 metre, iki ayak arası açıklığı 856 metre olan bir kablo-askılı karayolu geçişi. 1995'te açıldığında, hem toplam uzunluğu, hem de ayak arası açıklığı açısından dünyanın en uzun kablo-askılı köprüsü ünvanını taşıyordu.

2) Lizbon'daki Vasco da Gama Köprüsü ise, yalnızca bir köprü değil, Targus nehrinin Atlantik Okyanusu'na döküldüğü yerdeki geniş halici aşan muhteşem bir köprü+viyadük sistemi.

Viyadükleriyle birlikte uzunluğu 17 kilometre, köprüsü 829 metre. 1998'de, Expo 98 sırasında açıldı. Aynı yıl, Vasco da Gama'nın Avrupa'dan Hindistan'a gidişinin 500. yılıydı. Adını oradan alıyor.

3) Ve mühendisliğin zirvelerinden biri, Millau Viyadüğü. Fransa'dan İspanya'ya giden tatilcilerin yolunu kolaylaştırmak için yapılmış, Michel Virlogeux'un ünlü İngiliz mimar Norman Foster'le birlikte tasarladığı bu teknoloji harikası, Tarn nehri vadisini üzerinde. Yedi ayağından biri 343 metre, yani Boğaziçi köprüsünden iki kat, FSM köprüsünden üç kat daha yüksek. Hala dünyanın en yüksek ayağı bu. 2004 yılında açıldığında, yerden tabliyesine kadar olan, 270 metre yüksekliğiyle de rekor kırmıştı. (Boğaziçi ve FSM köprülerinin denizden yüksekliği yaklaşık 65.) 2,500 metre uzunluğundaki viyadük gövdesinin inşaatı için kullanılan teknolojiler ise, defalarca belgesellere konu edilecek kadar özgün.

Bunlar Virlogeux'un "büyük" projeleri. Ama yaptığı 100'den fazla köprü içinde beni heyecanlandıran ikisini daha anlatmalıyım.

4) Bunlardan biri, Fransa'nın en batı ucunda Aulne nehri üzerindeki Terenez Köprüsü. Büyük bir yapı değil, toplam uzunluğu 500 metreden biraz fazla, ayak arası açıklığı da 285 metre.

Ama, köprü denince akla gelen kalıpları, son derece zarif bir uslüpla kırıyor. Birincisi gövdesi düz değil, oldukça yuvarlak bir kıvrımı var. İkincisi, ayakları düz değil, neredeyse 30 derece yana yatıklar. Sanki nehrin içinde, iki ayağını açıp, birazdan eğilerek köprüyü, çelik kablolardan "kollar"ıyla kaldıran iki "dev"e benzetiliyor bu ayaklar.

5) Ve sonuncusu, Rouen'deki Gustave-Flaubert Köprüsü. Ayak arası açıklığı 120 metre olan küçük bir yapı aslında. Normal zamanlarda altından, ancak yüksek olmayan nehir tekneleri geçebilecek kadar "alçak" bir köprü.