3. Havalimanı Ne Kadar Gerekli?

İstanbul'un, 3. havalimanını yapma süreci, gelecekteki havalimanlarının kentlerle kuracağı bağlantının önemi, yaratacakları ekonomik ve sosyal etkiler, ULI Türkiye tarafından düzenlenen "Havalimanı Kentleri ve İstanbul Örneği: Kentsel Gelişimde Havaalanlarının Etkisi" panelinde tartışıldı. Yapı-Endüstri Merkezi'nin ev sahipliğini yaptığı toplantının açılış konuşmasını yapan ULI Türkiye Başkanı Haluk Sur, 21. yüzyıl kentlerinin havalimanlarının etrafında kurulduğunu söyledi. İstanbul’da yapılacak 3. havalimanı için çalışmaların devam ettiğini belirten Sur, “Dünyadaki havaalanlarının ortalama yüzey büyüklüğü 22 kilometrekare. En büyük havalimanının yüzey alanı ise 49 kilometrekare. Atatürk Havalimanı ise 6 kilometrekare. Yeni havalimanın ise 80 kilometrekarenin üzerinde olması planlanıyor. 150 milyon yolcu kapasitesi ile hizmet verecek havalimanı etrafında yeni bir şehir kurulacak. 300 kilometre alana yayılacak ve 1 milyon nüfusu barındıracak” diye konuştu.

Kentleşme olgusunun gelişim sürecini değerlendiren Sur, “1880’lerde 1 milyar olan dünya nüfusu 1960’da 3 milyara, günümüzde ise 7.2 milyara ulaştı. Bu nüfusun yüzde 50’si şehirlerde yaşıyor. Türkiye’de ise şehirleşme oranı yüzde 74-75 düzeyinde. Batı Avrupa’da ise şehirleşme oranı yüzde 85’i geçti. Ancak kentlerde yaşayan 3,6 milyar insanın 3’te 1’i hala baraka, teneke ev ya da gecekondularda yaşıyor. Ciddi bir nüfus ise evsiz” dedi

Hedef 2020 yılına kadar raylı sistemde 400 kilometreye ulaşmak

“Geçen yüzyılın kentleri metropolis olarak gelişti” diyen Sur, metronun kabalık nüfus için itici güç olduğunu dile getirdi. Sur, “Şehirler metro uzunlukları ve metro hatalarının sayısına göre A ve B ligi olarak sınıflandırıldı. İstanbul bu noktada ortada duruyor. Ancak Marmaray projesi ve yeni metro çalışmalarıyla 100 kilometre olan metro uzunluğu 200 kilometreye ulaşacak. 2020 yılına kadar ise raylı sistemin 400 kilometreye ulaşması hedefleniyor” şeklinde konuştu.  

Gazeteci, Yazar ve Şehir Uzmanı Greg Lindsay , “Havalimanı Kentleri: Bağlantı mı Yeni Para Birimi mi?” başlıklı konuşmasında havaalanı geliştirme projelerinin yerel ve bölgesel ekonomilerin büyümesine etkisini örneklerle açıkladı. Lindsay, ulaşım bağlantılarının kentlerin rekabet gücünü arttırdığını ve yatırım çekmek için önemli bir rol oynadığını ifade etti. 

Yeni havalimanı ne kadar gerekli?

Lindsay, “Mevcut havalimanlarının yetersiz kaldığı noktada yeni havalimanı mı inşa etmek gerekir, yoksa mevcut havalimanını genişletmek mi?” sorusuna cevap verdi. Londra’da da bu konunun tartışıldığını söyleyen Lindsay, “Londra’daki Heathrow Havaalanı bence genişletilmeli. Çünkü yeni havalimanı 50 milyar dolar maliyet demek. Ayrıca doğal hayata ve çevreye zarar verilebilir. Atatürk Havalimanı için de bu durum tartışılmalı” dedi. Lindsay, Atatürk Havalimanı'nın istimlak yapılarak genişletilmesi üzerinde düşünmek gerektiğini ifade etti.

Lindsay, yeni bir havalimanı hayata geçerken eski havalimanı çevresinde oluşan ticari dokunun ciddi anlamda zarar gördüğünü belitti. Yeni yapılan havalimanlarının çevresinde şehir kurulması fikrini değerlendiren Lindsay, “Havaalanı etrafına şehir yapmak gerekli hizmet verilmeyecekse anlamsız olur. Yapılacak binalar gürültü kirliliğinden etkilenmeyecek mesafede olmalı. Önemli olan yapıların yakın olması değil, kolay ulaşılır olması” dedi.

"Kentli hakkı unutulmamalı”

Şehirlerde yapılaşma oranı artarken kamusal alanların korunması gerektiğini belirten Lindsay, “Şehrin gelişimi sağlanırken kentli hakkı unutulmamalı. İstanbul büyümeli ve modernleşmeli ama bu bir denge içinde olmalı. İstanbullular aşırı yapılaşma konusunda endişeli, bence haklı” diye konuştu.

Olimpiyat oyunlarının şehrin gelişimi üzerindeki etkisini değerlendiren Lindsay, “Olimpiyatlar şehrin liderliğini etkiliyor. Bu bir anlamda herkesi şehre çekmek demek. Elbette öncesinde alt yapı çalışması gerekiyor. Bu da bürokrasiyi ortadan kaldırıyor. İstanbul olimpiyatlara ev sahipliği yaparsa da aynı şey olacak. 3. havalimanına ihtiyaç vardı denilecek” dedi.