|
zman araştırma ekibi ile süregelen yurtiçi ve yurtdışı projeleri
inceleyen, Türkiye ile beraber 45 ülkede inşaat sektöründeki yatırım
olanaklarını ve güncel durumu verilerle ortaya koyan, geleceğe yönelik öngörüler
yapılmasını kolaylaştıran yapiveri.com, yeni yatırımlar için yöneticilere veri
ve kişiselleştirilmiş analiz imkanı sağlamaya devam ediyor. yapiveri.com’un ekonomi
danışmalığını yürüten ekonomist Barış Özus, Temmuz ayının
gelişmelerini ele aldığı 'piyasalarda inşaat sektörü'
değerlendirmesinde bir sektörün karşılaştırmalı performans analizinde
kullanılabilecek önemli yöntemlerden birinin de piyasada bulunan yatırımcıların
sektör bileşenlerine biçtiği değer olduğuna dikkat çekiyor. "Piyasa fiyatı
odaklı bu yaklaşımın, sektörün gerçek değerini ne ölçüde doğru yansıttığı diğer
önemli bir tartışma konusu olsa da, gerçek yatırımcıların şeffaf bir piyasadaki
eğilimleri önemli bir gösterge olacaktır. Sektörel analiz anlamında,
inşaat sektörünün kapsam tanımlaması oldukça güçtür" diyen Özus, şöyle devam
ediyor:
"Sektör parçalanmış pek çok alt sektörü kapsamakta, yatay ve dikey pek çok
sektörle doğrudan veya dolaylı etkileşim halindedir. Kuşkusuz, bu karmaşa piyasa
fiyatı odaklı sektörel değerlendirmeler için de geçerli olacaktır. Nitekim, pek
çok gelişmiş dünya borsasında olduğu gibi İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda
(İMKB) da inşaat sektörünün toplamını direkt simgeleyecek bir endeks mevcut
değildir. Ancak, inşaat sektörünün toplamı için gösterge niteliğinde büyüklükler
mevcuttur. Temmuz ayı bülteni, İMKB tarafından hesaplanan bu iki gösterge
üzerine kurgulanmıştır. Bunlardan ilki İMKB Taş ve Toprak Endeksi (XTAST),
diğeri ise Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Endeksi (XGMYO)’dir.
Aşağıdaki iki grafikten ilki bu
endekslerin, Türkiye ekonomisinin geneli için gösterge kabul edilebilecek
İMKB100 endeksine göre durumunu 2001-2011 döneminde, 2001 yılını baz alarak,
sunmaktadır. Aynı şekilde, ikinci grafik ise kriz sonrası dönemi analiz etmek
açısından 2009-2011 dönemini, 2009 yılını baz alarak
incelemektedir.
2001 - 2011 döneminin genelinde,
Taş ve Toprak endeksinin ülke endeksinin genelinden daha iyi performans
gösterdiği ancak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı endeksinin ülke performansının
altında kaldığı izlenmektedir. Aynı şekilde, analiz dönemi 2009 - 2011
aralığı için daraltıltığında, Taş ve Toprak endeksinin ülke performansına
yakınsadığı, Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı endeksinin ise hem Taş, Toprak
endeks performansının hem de ülke performansının üzerinde
seyrettiği görülmektedir.
Piyasa fiyatı odaklı analizlerde, risk (oynaklık) ve getiri birlikte
incelenmesi gereken büyüklüklerdir. Kısaca, “ bir sektör hangi risk seviyesine
maruz kalarak mevcut getiri performansına ulaşmaktadır”şeklindeki yaklaşım, risk
olmadan getiri olmaz jargonu ile birlikte değerlendirildiğinde, doğru olacaktır.
Yukarıda sunduğum 3. ve 4. grafikler XTAST, XGMYO ve
İMKB’de tanımlı sektörlerin ( Sektörlerin detayları yazının sonundaki tabloda
sunulmuştur) risk-getiri durumlarını yine 2001-2011 ve 2009-2011 dönemleri için
ayrı ayrı analiz etmektedir. 2001 – 2011 döneminde XTAST endeksi yıllık
yaklaşık %28 oynaklık ile yıllık ortalama %30 getiri yaratmaktadır. XGMYO
endeksinde ise durum yıllık %37 oynaklık ile yıllık ortalama %15 getiri
şeklindedir. Kısaca, XTAST endeksi daha düşük bir risk ile daha yüksek bir
performs sunarak daha etkin bir noktada yer almaktadır. 2009 – 2011 döneminde
durum her iki endeks için daha olumlu olsa da, XGMYO endeksindeki
risk-performans olumlu değişimi oldukça dikkat çekicidir. Bu dönemde hem XTAST,
hem de XGMYO endeksleri risk seviyelerini azaltmakta ve getiri performansları
pozitif şekilde gelişmektedir. XGMYO endeksinin getiri performansı yıllık
ortalama %15 seviyelerinden ciddi bir artış ile %65 seviyelerine
ulaşmaktadır.
Son olarak, yukarıda 1. ve 2. Tablolar
XTAST, XGMYO ve İMKB’de tanımlı sektörlerin ilişki durumları 2001- 2011 ve
2009-2011 dönemleri için analiz etmektedir. XGMYO endeksinin İMKB100 endeksi ile
olan ilişkisi %82 seviyesinden, kriz sonrası dönemi kapsayan dönemde %73
seviyesine gerilemiştir. Diğer bir ifade ile getiri anlamında XGMYO, İMKB100’den
bir miktar ayrışmıştır. Benzer durum XTAST endeksi için de geçerlidir. Endeksin
İMKB100 endeksi ile olan ilişkisi %85 seviyesinden, kriz sonrası dönemi kapsayan
dönemde %70 seviyesine gerilemiştir. Ayrıca XTAST ve XGMYO endekslerinin kendi
arasındaki ilişki de %77 seviyesinden %65 seviyesine doğru güç kaybetmiştir.
Sonuç olarak, gerek performans gerek risk anlamında, 2009 kriz sonrası dönem
hem İMKB Taş, Toprak endeksi hem de İMKB Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı endeksi
için kriz öncesi döneme göre olumlu gelişmelerin izlendiği bir dönem olmuştur.
Fiyat odaklı bu gelişmelerden Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı sektörü, reel inşaat
sektörü ve ülke ekonomine nazaran daha olumlu etkilenmiştir".
|
