Tarih Vakfı da Topçu Kışlasına Karşı

Hem Vakıf merkezinde, hem de Gezi Parkı'nda okunan ve Tarih Vakfı Yönetim Kurulu imzasını taşıyan açıklamada, Taksim'de her türlü planlama ve kent yönetimi ilkesine aykırı olarak tepeden inme kararlar alındığı ve uygulandığı anımsatılarak, İstanbulluların kent hakkı talebi için sokağa dökülmekten başka yolları kalmadığına işaret edildi. "Hükümet ve devlet, ortak yaşam alanlarımız olan kentlere dair karar alma mekanizmalarını geciktirmeksizin şeffaflaştırmalı ve katılımcı bir yönetim anlayışına yol açmalıdır" denilen açıklamada; tarihin ideolojik bir mücadele aygıtı olarak kötüye kullanılmasından vazgeçilmesi, bundan sonra tarihsel mekan düzenlemelerinin ideolojik planlara göre belirlenmesinden kaçınılması çağrısında bulunuldu.

Açıklamada şöyle denildi:

"Tarih Vakfı olarak her zaman tanığı, mağduru ve takipçisi olduğumuz bir olgu var: Türkiye'de tarih, özellikle de siyasetçilerin elinde bir istismar alanıdır ve bu durum son zamanlarda çok artmıştır. Bu artış hükümetin tarihi mekan politikalarının en çarpıcısı olan Taksim Topçu Kışlası Projesi üzerinden elle tutulur hale gelmiştir. Bununla birlikte, bu projeye karşı İstanbulluların çeşitli platformlar üzerinden aylardır verdiği mücadele bir umut ışığı olmuştur.

İstanbulluların sokağa dökülmekten başka yolu kalmamıştı

İstanbul'un göbeği Taksim'de her türlü planlama ve kent yönetimi ilkesine aykırı olarak tepeden inme kararlar alındı ve uygulandı. Bu ve buna benzeyen Haliç Metro Geçiş Köprüsü, 3. Boğaz Köprüsü gibi projeler İstanbulluların kent hakkını hiçe saymaktı. Bu durumda İstanbulluların kent hakkı talebi için sokağa dökülmekten başka yolları kalmamıştı. Buna karşı günlerdir uygulanan polis şiddetini ve bu projeye barışçıl bir biçimde karşı olanların Türkiye'nin pekçok şehrinde acımasızca ezilmeye çalışılmasını protesto ediyoruz.

Tarih yalnızca geride kalmış ve gücü olanın istediği gibi kullanabileceği bir olaylar yığını değil, geçmişten gelip bugünü de içine alan bütünlüklü bir akstır. Bu açıdan düşünülürse, Taksim Meydanı ve diğer tüm kentsel alanlar şehrin tarihsel ve kolektif belleği olarak değerlendirilebilirler. Bu doğrultuda, Taksim Gezisi ve çevresi, kentsel ve toplumsal bellek ile toplumsal tarih açısından somut biçimde korunması gereken kültür mirasıdır. Bu özelliği, içinde bulunduğumuz günlerde yeni ve yoğun tarihsel tanıklıklarla artarak sürmektedir.

Replika binada 'kent müzesi' mi olurmuş?

Tarih Vakfı, kent hakkı ve kentli belleğini hiçe sayan 'replika fiziki mekan' üretimine, yeni Topçu Kışlası'nın yeniden inşasına ya da yeniden inşa edilirmiş gibi yapılmasına karşı olduğu gibi; bu projeyi daha sevimli göstereceği düşünülerek ortaya atılan 'İstanbul Kent Müzesi' biçimindeki işlev önerisine de tamamen karşıdır. Kent müzeciliği ve İstanbul Müzesi üzerine 10 yıl boyunca bilgi ve deneyim üretmiş, kitaplar yayınlamış, uluslararası sergiler açmış, İstanbul Ansiklopedisi ve İstanbul Dergisi'ni yayınlamış olan Tarih Vakfı; İstanbul Kent Müzesi'nin nasıl kurulması gerektiği konusunda bu ülkedeki en birikimli kurumdur. Bu birikime dayanarak, toplumsal ve kentsel tarihe şahitlik edecek, güncel tarihini belgeleyecek ve bunlar üzerinden kent geleceği tartışmalarına ev sahipliği yapacak kent müzesinin bir replika yapı içinde vücut bulmasının meselenin ruhuna tamamen aykırı olduğunu düşünüyoruz.

Ayrıca ivedilikle atılması gereken birkaç adıma dikkatinizi çekmek istiyoruz. Hükümet ve devlet, ortak yaşam alanlarımız olan kentlere dair karar alma mekanizmalarını geciktirmeksizin şeffaflaştırmalı ve katılımcı bir yönetim anlayışına yol açmalıdır. Tarihin, ideolojik bir mücadele aygıtı olarak kötüye kullanılmasından vazgeçilmeli ve bundan sonra tarihsel mekan düzenlemelerinin ideolojik planlara göre belirlenmesinden özenle kaçınılmlıdır".