"Şehir Hastaneleri" Projesi Tıkandı mı?

Zaman Gazetesi'nden Çağlar Avcı'nın haberine göre, hükümetin 2011 seçimlerinden beri gündemde tuttuğu yaklaşık 20 milyar liralık 15 şehir hastanesi projesi tıkandı. Sözleşme şartlarının ağır ve fiyatların düşük olmasından dolayı finans kuruluşlarının ihaleye giren firmalara kredi vermediği öğrenildi. Kredi bulunamayışı yüzünden birçok hastane için nihaî sözleşme imzalanamıyor. Bu sebeple en uzunu 30, ortalaması  24 ay olan hastanelerin bitiş tarihlerinin 2017 hatta 2018 yılına kadar sarkabileceği kaydediliyor.

Hükümetin 2011 seçimlerinden beri gündemde tuttuğu yaklaşık 20 milyar liralık 15 şehir hastanesi projesinde finansman problemi yaşanıyor. Sözleşme şartlarını uygun bulmayan  finans kuruluşlarının ihaleye giren firmalara kredi vermediği belirtiliyor. Kredi bulamayan hastaneler nihaî sözleşme imzalayamıyor. Bu sebeple en fazla 30 ay, ortalaması ise 24 ay olan hastanelerin bitiş tarihlerinin en erken 2017, hatta 2018 yıllarına sarkması söz konusu.

Kredi kuruluşları ihale fiyatlarının gerçekçi olmadığını ve devletin müteahhit firmalara verdiği 25 yıl kira garantisinin yeterli olamayacağını ifade ediyor. Hastanelerdeki teknolojik altyapı, görüntüleme gibi hizmetlerin de ihaleye giren firmalardan satın alınmasını istiyor. Sıkıntıya rağmen şehir hastanelerinin temellerinin tek tek atılması ise dikkat çekiyor. Şu ana kadar Ankara, Manisa, Kayseri, Elazığ ve Gaziantep’te temel atma törenleri gerçekleştirildi. 2014’ün ilk günlerinde İzmir’de de temel atma töreni yapılacak. Seçimlere kadar toplam 24 bin yatak kapasiteli hastanelerin önemli bir kısmının temel atma işleminin tamamlanması planlanıyor.

Projeyle ilgili geçtiğimiz eylül ayında Başbakan Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla İstanbul’da, 14 ildeki 15 şehir hastanesi için genel bir imza töreni düzenlendi. Proje ile müteahhit firmalar, yaptıkları binaları devlete 25 yıllığına kiralayacaktı. Bunun için Hazine garantisi verildi. Bu süreçten sonra yabancı kredi kuruluşlarına giden firmalar ciddi bir sıkıntıyla karşılaştı. Anlaşmaları inceleyen kredi kuruluşları devletin garanti kapsamının dar olduğunu, ihale fiyatlarının düşük olduğunu ifade ederek kredi vermeye yanaşmadı. Hatta bazı firmalara, “Bu fiyatlarla batarsınız. Hesaplama yanlış.” mesajı verildi, tekrar düzenleme yapılması istendi.

Bunun yanında kredi alınmasını kolaylaştıracak ‘teknoloji, görüntüleme gibi hizmetler’ inşaatı yapan firmaya verilmedi. Devlet, “O günün şartlarına göre ihaleye çıkarım ve en uygun fiyatı veren firmaya bu işi devrederim. Size vermek zorunda değilim.” şartı koydu. Bu durum kira ile birlikte diğer hizmetlerin de kendilerinden alınacağını düşünen ve buna güvenerek ihaleye giren firmaları zora soktu. Kredi kuruluşları sadece kira geliri ile bu işe girilemeyeceğini savunuyor. Mevcut durumda Türkiye’nin önünde 3 seçimin olması da imza sürecini uzatıyor. Kesin sözleşme olmadığı için ihaleyi alan firmalar cezaya tabi tutulmuyor. Cezalar nihai sözleşmeden sonra devreye giriyor. Fakat Sağlık Bakanlığı, seçimler yaklaşırken hastanelerin temel atma törenlerini gerçekleştirmeye başladı. Bugüne kadar son birkaç ayda Ankara, Manisa, Kayseri, Elazığ ve Gaziantep’te temel atma törenleri yapıldı. Önümüzdeki günlerde de İzmir Bayraklı’da temel atma töreni yapılacak.

Kredi sıkıntısı yanında şehir hastanesi projesiyle ilgili davalar da devam ediyor. Türk Tabipler Birliği tarafından Danıştay’a açılan ve bütün projeleri kapsayan sözleşmelerin iptal davası bulunuyor. Ayrıca CHP’nin Anayasa Mahkemesi’ne açtığı bir dava da bulunuyor.

Şehir hastanelerinin mevcut durumu

Sağlık Bakanlığı Kamu Özel Daire Başkanlığı’na göre şehir hastanelerinin mevcut durumu şöyle: Kocaeli, Isparta, İzmir Bayraklı, Bursa Şehir Hastaneleri teklif ve nihai teklif sürecinde bulunuyor. Yozgat, Mersin, İstanbul İkitelli, Adana, Manisa, Konya, Gaziantep, sözleşme aşamasında olan projeler. Elazığ, Kayseri, Ankara Bilkent, Ankara Etlik ise yapım aşamasında olan projeler.

15 şehir hastanesi 25 yıl kiraya verilecek

Kamu-özel ortaklığıyla kurulacak hastaneleri firmalar önce inşa edecek, sonra da devletten 25 yıl kira bedeli alacak. 14 ilde yapılacak 15 şehir hastanesinin toplam yatak kapasitesi 24 bin 405 olacak. Şehir hastaneleri kampüslerinde genel hastanelerin yanı sıra kadın doğum ve çocuk hastalıkları hastanesi, kalp damar hastalıkları hastanesi, fizik tedavi ve rehabilitasyon hastanesi, onkoloji hastanesi, ruh sağlığı hastanesi, yüksek güvenlikli adli psikiyatri hastanesi gibi dal hastaneleri de bulunuyor. Hastaneler içinde yatak kapasitesi olarak Ankara Etlik ve Bilkent ile İstanbul İkitelli ilk sırada yer alıyor. 3 hastanenin toplam yatak kapasitesi 10 bini buluyor.