Birbiri ardına açılan sanat galerileri, bienal mekanları ve butikleriyle
yerli ve yabancıların ilgi odağı haline gelen Beyoğlu Tophane Firuzağa
Mahallesi Boğazkesen Caddesi’ndeki sanat galerisi ve resim sergisinin
açılışına katılan sanatseverler, yaklaşık 30 kişinin sopalı, bıçaklı ve taşlı
saldırısına uğradı. Galerilerin camlarını yere indiren saldırganlar, davetlileri
de darp ettiler. Saldırı sırasında aralarında ressam Nazım Hikmet Richard Dikbaş
ve öğretim üyesi Nazım Dikbaş’ın da bulunduğu onlarca kişi çeşitli yerlerinden
yaralandı. Saldırıyla ilgili soruşturma başlatıldı.
Yüzlerce davetli vardı
Boğazkesen Caddesi Hasanefendi İşmerkezi’nin 3. katındaki resim galerisi ile
buraya 30 metre mesafede bulunan Kadirler Caddesi Numara 69’daki 4 katlı binanın
giriş katındaki resim ve fotoğraf sergisinin, dün saat 19.00 sıralarında açılışı
yapıldı. “Galerinon ve Galeriouetlet” adlı galerideki açılışa yurtiçi ve
yurtdışından yüzlerce davetli katıldı. Açılıştan kısa bir süre sonra, iddialara
göre, daha önce de burada yapılan açılışlarda sokakta içki içilmesinden rahatsız
olan mahalle sakinlerinden yaklaşık 30’u ellerinde sopalarla iki galeriyi de 15
dakika arayla bastı.
Bağırarak saldırıya geçenler, sergideki davetlileri sopalarla darp ettiler.
Saldırganlar, “Burası aile mahallesi içki içmeyin” diye bağırarak kendilerine
karşı koyanların gözlerine de biber gazı sıkarak uzaklaştılar. Taşlı ve sopalı
saldırı sırasında iki galerinin de camları kırıldı. Onlarca kişi darp ve cam
parçalarının isabet etmesi sonucu çeşitli yerlerinden yaralandı. Yaralananlardan
5’i Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile Alman Hastanesi’ne kaldırılarak
tedavi edildi. Ressam Nazım Hikmet Richard Dikbaş, öğretim üyesi Nazım Dikbaş
ile Şevket Kaan’ın yarılan kafalarına dikiş atıldı. İhbar üzerine olay
yerine gelen polis, polis merkezine götürdüğü sergiyi düzenleyen üç kişi ile
davetlilerin ifadesine başvurdu, iki galeri de kapatıldı. Saldırıyla ilgili
soruşturma başlatıldığı öğrenildi. Saldırganların yakalanması için araştırma
başlatıldı.
Bunu ben yapmadım siz yaptınız!
Serin bir eylül akşamı... Dört galeride aynı anda açılacak dört farklı
sergiyi görmek üzere Tophane’ye doğru ilerliyorum takside. Galeri Non, Pi
Art Work, Elipsis ve Outlet İhraç Fazlası Sanat’ın bulunduğu Boğazkesen’e
yaklaştığımda çalıyor telefonum. Telefondaki telaşlı ses, sanat
çevrelerinde Extramücadele müstear adını kullanan sanatçının Galeri Non’daki
açılışına saldırı olduğunu söylüyor. Sıra dışı kimliğiyle tanınan, birbirinden
çarpıcı, ezber bozan cesur işlere imza atan Extramücadele’nin yeni bir
performansından mı söz ediyor acaba? Hayır diye ısrar ediyor. “Gerçekten saldırı
oldu, biber gazıylaÖ Mahalleli kapıları yumrukluyor, yaralananlar var. Hatta bir
kişi hastaneye kaldırıldı.” Saldırganların 20-30 kişi olduğu ve sanatçının
yaralılardan Nazım Dikbaş’ı hastaneye götürdüğü konuşuluyor.
Gerçek değil, sanki oyun
Telefonu kapayıp mekana ulaşmam beş dakika sürüyor. Ortalık ana baba günü.
Polisler düzeni sağlamaya, Tophane sakinlerinin bir kısmı da öfkeli
saldırganları olay mahallinden uzaklaştırmaya çalışıyor. Polisin “dağılın”
uyarıları yükseliyor sokaktan. Panik içinde herkes. Galeri Non’da görevli bir
arkadaşımı görüyorum, beti benzi atmış, konuşamıyor bile. Tuhaf bir duygu. İnsan
sarılıp teselli etme ihtiyacı duyuyor. Üzerine sinen biber gazı gözlerimi
yakıyor. Gerçek gibi değil, sanki sürreal bir oyunun içindeyiz. Saldırı
nedeniyle açılamayan Galeri Non’daki serginin adı durumu özetliyor aslında:
“Bunu Ben Yapmadım Siz Yaptınız”.
Diğer galerilerin önünden geçiyorum hızla. Elipsis’in kapısı kırılmış, Outlet
ve Pi Art Work de kepenklerini indirmiş. Geçtiğimiz hafta aynı hat üzerindeki
Galeri Rodeo’da düzenlenen serginin açılışında da mahallelinin sözlü
sataşmalarda bulunduğu ama olayın büyümeden sona erdiği söyleniyor. Basına
yansımayan o günkü tepkilerle bugünkünün gerekçesi aynı: “Mahallemize gelip
düzenimizi bozdunuz.”
Galeri Non’daki açılış sırasında yaşanan saldırıya tanık olanlar bu olayın
bir önceki ile bağlantılı organize bir eylem olduğu konusunda hem fikirler.
Şerif Mardin’in ‘mahalle baskısı’ kavramı bu kez sanat üzerinden kendini
gösteriyor. Mahallelinin tepkisi açılışta içki içilmesi gibi görünse de
‘muhafazakar yaşamlarına giren sanatı, kendileri için sosyal bir tehdit gibi
görmeleri’ . Bu noktada atlanmaması gereken önemli bir nokta daha var. Sözünü
ettiğim beş galerinin beşinin de sahibi kadın. Sanata olduğu kadar kadına da
saldırı diye düşünmeden edemiyorum.
Korkulu ve şaşkın insanların arasında dolaşan birkaç kişi mahcubiyetlerini
dile getirmeden edemiyor. Onlar her gün yüzyüze baksalar da saldırıyı düzenleyen
komşularına tepkili. Nedenini kendileri de açıklayamıyorlar ama iddia edilen o
ki mahallede sanat galerisi istenmiyor. Niye? Kime ne zararı var diye soruyorum.
“İşte bilirsiniz, burası muhafazakar bir çevre, sanat edinince çıplak kadınlar,
içki içen insanlar akıllarına geliyor...”
|