Maliyet Artışı Kamu Bütçesine Yüklendi

Kuzey Marmara Otoyolu’nun Kınalı-Odayeri ve Kurtköy-Akyazı kesimlerinde toplam 2 milyar 186 milyon dolar tutarında ek maliyet artışı yaşandığı Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Kamu Borç Yönetimi Raporu’nda ortaya çıktı.

BirGün’de yer alan habere göre; CHP Genel Başkan Yardımcısı, Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın, ek maliyet artışının ardından söz konusu projelerde işletme süresi ile geçiş garantisi verilen araç sayısının arttığına ilişkin iddiaları defalarca gündeme getirdi, ancak iktidar sessizliğini korudu. İktidarın gizlediği bilgiler, Sayıştay’ın taslak raporunda ortaya çıktı. Raporda yer alan işletme süresi ve araç geçiş garantilerine ilişkin kritik bilgiler, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2020 Yılı Denetim Raporu’nda sansürlendi.

Projeler değişti
Sayıştay’ın sansürlenen raporuna göre, Kurtköy-Akyazı kesimi ile Kınalı-Odayeri kesimine ilişkin uygulama sözleşmeleri 1 Temmuz 2016 tarihinde imzalandı. Raporda, uygulama sözleşmelerinin imzalanmasının ardından söz konusu hükümlerin uygulanması halinde görevli şirketlerin nakit açığı meydana gelmemesi için garanti gelirlerinin artırılması amacıyla uygulama sözleşmelerinde değişiklikler yapıldığı kaydedildi. Sözleşmelerin imzalanmasından iki ay sonra şirketler ile görevli idare arasında yapılan toplantıda, her iki kesimde de güzergah değişiklikleri ile tünellerin yapılmasının gündeme geldiği de rapora yansıdı.

Maliyet ikiye katlandı
Rapora göre, ihaleyi kazanan şirketler, Kınalı-Odayeri için yatırım tutarını 2 milyar 710 milyon 65 bin lira, Kurtköy-Akyazı için yatırım tutarını 4 milyar 487 milyon 40 bin lira olarak belirledi. Bu kapsamda 19 Aralık 2017 tarihli “Mutabakatname No:1”de her iki kesim için ek maliyet artışının en fazla yüzde 25 olması gerekirken yapılan proje değişiklikleri nedeniyle fiilen yaptırılan ek iş tutarı rekor oranda arttı. Kınalı-Odayeri kesiminde 2 milyar 172 milyon 599 bin 350 lira tutarında ilave iş yapıldı, toplam maliyet tutarının yüzde 80,17 oranında ek maliyet artışı yaşandı. Kurtköy-Akyazı Kesimi’nde ise 4 milyar 203 milyon 864 milyon 913 lira tutarında ilave iş yapıldı, toplam maliyet tutarının yüzde 93,69 oranında ek maliyet artışı gerçekleşti.

Garanti sayısında artış
Rapora göre, günlük araç geçiş garantisi de arttı. Daha önce işletme süresi boyunca her yıl sabit olarak belirlenen araç geçiş garantileri kesimlere göre yıllar itibariyle değiştirilerek neredeyse iki kata kadar yükseltildi. “Mutabakatname No:2” kararına göre 2019, 2029 ve 2030 yıllarında günlük verilen araç geçiş garantileri sabit kalırken 2020-2028 yılları arasını kapsayan 9 yıllık dönemde yıllar itibarıyla değiştirilerek artırıldı.

İzahı olmayan değişiklikler
Raporda, Kınalı-Odayeri kesimindeki araç geçiş garantisinde yapılan değişiklikler özetle şöyle yer aldı:

• “Kınalı-Yassıören Kavşağı” için günlük 75 bin olarak verilen araç geçiş garantisi, 2020-2028 arasında kademeli olarak günlük 143 bin 715’e kadar yükseldi.

• “Yassıören Kavşağı-Odayeri” için günlük 100 bin olarak verilen araç geçiş garantisi 2020-2028 arasında kademeli olarak günlük 191 bin 620’ye kadar çıktı.

• “Habipler-Hasdal” için günlük 120 bin olarak verilen araç geçiş garantisi de 2020-2028 arasında kademeli olarak günlük 229 bin 943’e çıktı.

Raporda Kurtköy-Akyazı kesimindeki araç geçiş garantisinde yapılan değişiklikler ise özetle şöyle yer aldı:

• “Kurtköy-Liman Kavşağı” için 125 bin olarak verilen araç geçiş garantisi; 2020-2028 arasında 294 bin 56’ya kadar yükseldi.

• “Liman Kavşağı-İzmit Kavşağı” için 90 bin olarak verilen araç geçiş garantisi, 2020-2028 arasında kademeli olarak 211 bin 720’ye çıktı.

• “İzmit Kavşağı-Akyazı” için günlük 60 bin olarak verilen araç geçiş garantisi, 2020-2028 arasında kademeli olarak günlük 141 bin 147’ye yükseldi.