“Kent Merkezi Koca Bir AVM’ye mi Dönüşecek?”

Yapı-Endüstri Merkezi (YEM) tarafından bu yıl 6.'sı gerçekleştirilen EKODesign Konferansı, Doç Dr. Ayşen Ciravoğlu’nun “ Bir Gün Ben de Tükenecek miyim?” başlıklı konuşması ile son erdi. Eğitim ve sağlıkla ilgili yapıların şehrin dışına doğru itildiğini söyleyen Ciravoğlu “Bu binalara sürdürülebilirlik açısından bakmak gerek. Yapılacak binalara sadece daha az enerji tüketiliyor diye bakamayız. Binaların şehrin dışına çıkması insanların da şehrin dışına çıkması demek. Peki bu durumda şehrin içindeki değerli arsalar ne olacak? Kent merkezi koca bir AVM'ye mi dönüşecek?” dedi.

Şekil değişimi gerçek değişim değildir

Değişim sürecini imge değişimi ve paradigma değişimi olarak iki farklı açıdan değerlendiren Ciravoğlu, “Binalarda imgeler değişiyor. Yeni yapılara yeşil çatılar yapılıyor, duvarlar yeşillendiriliyor. Peki, tüm bunlara bakınca gerçek bir değişimden söz edebilir miyiz?” dedi. İmge değişiminin gerçekliği sakladığına dikkat çeken Ciravoğlu, binalarda teknoloji içerikli değişimler olmasına karşın gerçek anlamda bir değişim yaşanmadığını ifade etti. Ciravoğlu, değişimden söz etmek için kavramlara bakış açısının değiştirilmesi gerektiğini söyledi.

Sürdürülebilirlilik pazarlama stratejisi oldu

Ciravoğlu, sürdürülebilirlik kavramının pazarlama stratejisi olarak kullanıldığına dikkat çekti. Böylece yapılan işler meşrulaştırıldığını belirten Ciravoğlu, “Biz mimarlar da sürdürülebilirliğin bu yönünden faydalanıyoruz. Günümüzde geleneksel yapı tasarlamadan ne kadar farklıyız dersek teknoloji dışında çok şey değişmedi” diye konuştu.

Sürdürülebilirlilik sürdürülemez

Ciravoğlu, bu şekli ile sürdürülebilirliliğin sürdürülemez olduğunu söyledi ve ekledi: “Doğayı kaynak olarak görmek ve 3. dünya ülkelerini bu kaynağın bekçileri olarak görmek bizi bir yere götürmez. Açıkçası tablo karanlık. Bütün ülkeler için geçerli olacak aynı modelle kalkınma düşünülemez. Ses çıkarıp farklılık yaratmalı ve bize özgü model kurmalıyız.”

Kentsel dönüşüme inşaat projesi olarak bakılmamalı

Ciravoğlu, sürdürülebilirlilik kavramının geniş kavramsal deformasyon içinde anlamını kaybettiği söyledi. Gündemde olan projeleri değerlendiren Ciravoğlu, “3. Köprü, 3. Havalimanı, Kanal İstanbul gibi büyük projelerde yapılmasının arkasında sürdürülebilirlik olduğu söyleniyor. Bu su havzasında ekolojik tasarım yarışması yapmaya benzer. Bir de İstanbul’un kuzeye kent kurmaktan söz ediliyor. Bunun yerine mevcut konut stokunun yenilenmesi daha verimi olur. Ancak dönüşüme bir inşaat projesi gibi bakırsa hiçbir sürdürülebilir boyutu kalmaz.  Afet riski altındaki yerlerin yenilenmesi elbet önemli ama bugüne kadar dönüşüm yapılan yerlere bakılınca afet riski olan bölgelerden çok dar gelirli grupların yaşadığı bölgelerin ön plana çıktığını görüyoruz. Bu bölgeler ekonomik boyutu büyük olan yerler.”