Cari açığın 5,7 milyar dolar olduğu Temmuz ayında net hata noksan kaleminin 5 milyar dolar sınırına dayanması, yeni bir tartışmayı da başlattı: "Net hata noksan kalemindeki yükselişin kaynağı ne?"
Bu konuda ekonomi dünyası ikiye ayrılmış durumda. BBC Türkçe'nin Hacer Boyacıoğlu imzasını taşıyan haberine göre, istatiksel hataların toplamı sonucunda net hata noksan kaleminin arttığı ve bu nedenle bundan sonraki ayların dikkatle izlenmesi gerektiği tezine karşılık; bazı ekonomistler ise Suriye başta olmak üzere yurtdışından gelen kaynağı belirsiz para girişlerinin bu sonuca neden olduğunu belirtiyor.
"Toplam sıfır çıkıyor, istatistik hataları toplamı olabilir"
Merkez Bankası Eski Başkan Yardımcısı ve TOBB Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Özatay, net hata noksan kalemini "Aslında bu kalem istatistiksel hatalardan kaynaklanıyor" diyerek açıklıyor. Yılın ilk 7 ayına ilişkin tüm net hata noksan kalemleri toplandığında sıfıra yakın bir rakamın çıktığını belirten Özatay, "Çünkü daha önceki aylarda net hata noksanın negatif çıktığı dönemler olmuş" diyor.
"4.8 milyar dolarlık net hata noksan kalemini, kaynağı belirsiz para girişi olarak yorumlayabilir miyiz?" sorusuna ise Özatay, "Ben 20 yıldır bu iddiaları duyuyorum" yanıtını veriyor ve ekliyor: "Bundan sonraki dönemde net hata noksan kalemi olarak ne çıkacak ona bakmak lazım. Ağustos, Eylül gibi aylarda da yüksek çıkarsa, tekrar bakıp değerlendirmek gerekir."
"Suriye'den, varlık barışından para gelmiş olabilir"
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aziz Konukman ise, kaynağı belirsiz para girişlerinin net hata noksandaki artışa neden olabileceğine dikkat çekiyor. Türkiye'nin cari açığına yakın bir net hata noksan kalemi çıktığını belirten Konukman, "Suriye'de yaşanan gerginlik nedeniyle para girişi olmuş olabilir. Varlık Barışı uygulaması bir süredir yapılıyor. Buradan bir giriş olabilir" diyor. Tüm bu tartışmaları bitirecek merciinin Merkez Bankası olduğunu söyleyen Konukman, "Muhatap Merkez Bankası Başkanı. Başkanın 5 milyar dolara ulaşan bu kalemi açıklaması gerekir" diyor.
Eylül 98'de de 4,5 milyar dolar olmuştu
Net hata ve noksan kalemi, ekonomide kaynağı belirlenemeyen para giriş ve çıkışları gösteren bir gösterge olarak öne çıkıyor. Ekonomik faaliyetlerdeki beyan yanlışları, turizm gibi alanlardaki ölçüm hataları, kayıt dışı faaliyetler bu kalemde toplanıyor.
Türkiye'de de uzun süredir takip edilen net hata noksan kaleminde, 4,8 milyar dolardan önceki rekor Eylül 1998'e ait. Bu ayda net hata noksan kalemi, 4,5 milyar dolarla rekor kırmıştı.
|