"Dış Kaynak Finansmanına ve Tüketime Dayalı Büyüme Sürdürülebilir Değil"

Erdal Bahçıvan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na (TCMB) yönelik eleştirilerine ilişkin, "Merkez Bankası'nın bağımsızlığına inanmış bir kişi ve bir kurumun yöneticisi olarak Merkez Bankasıyla ilgili günlük eleştirilerin ne Merkez bankamıza ne Türkiye ekonomisine bir katkı sağladığını düşünmüyorum. Bu kuruma güveniyorsak uzun vadeli olarak bu kurumun başındaki kişilerin Türkiye'nin finansal istikrar noktasındaki en ince detayı görerek tüm uygulamalarını o çerçevede içinde yaptıklarına inanıyorum. Geçtiğimiz süre içinde de Merkez Bankamız dünyaya örnek olacak derecede başarılı sınavlar verdi" değerlendirmesini yaptı.

Türkiye'de serbest kur sisteminin bulunduğunun unutulmaması gerektiğine dikkati çeken Bahçıvan, "Hepimizin kabullenmesi gereken bir nokta var ki, dünyadaki gelişmelerin ışığında Merkez Bankamız ne kadar güçlü olursa olsun bu kurun belirli bir şekilde disipline edilmesinin ancak belli bir ekonomik güce sahip olduğunuz zaman gerçekleşiyor olması. Şu anda MB'nin kısa vadeli hedeflerine inanıyoruz" dedi.

"Merkez Bankası yeterli argümanları olmasa kesin konuşmaz"

TCMB Başkanı Erdem Başçı'nın AA Finans Masası'ndaki yılsonu döviz hedeflerine ilişkin açıklamalarıyla ilgili bir soru üzerine Bahçıvan, "Ben 2,25-2,30'lar arasında bir sepetle yıl sonunun kapanabileceğini tahmin ediyorum. Merkez Bankası'nın böyle bir hedefinin yıl sonuna kadar tutabileceği konusunda yeterli argümanları olmasa kesin konuşmaz diyorum. Kısa ve orta vadede böyle bir hedef konduysa elindeki silahlarla ne yapar ne eder bu hedefleri de tutturur" cevabını verdi.

İkinci çeyrek büyüme rakamlarını olumlu karşıladıklarını dile getiren Bahçıvan, "Bundan sonraki iki çeyrekte de hedeflerin tutturulması noktasında inancımız var. Cari açığı azaltma konusunu önceliklerimiz arasında da ilk sıraya yerleştirebilirsek sağlıklı bir büyüme yakalayacağız" değerlendirmesini yaptı. Finans piyasalarının reel ekonomi üzerinde büyük bir tahakküm kurduğunu belirten Bahçıvan, "Bu aslında çok genel bir sorun, bir felsefi problem. Ama finansın reel ekonomiyi emri altına aldığı ortada" dedi.

Türkiye'nin ilk yarı büyümesi

Bahçıvan, Türkiye'nin 2013 yılında yüzde 4'e yakın bir büyüme yakalayabileceğini daha önce söylediğini anımsatarak, "Birinci çeyreğin yüzde 2,9’luk büyümesini yüzde 4,4’le izleyen ikinci çeyrek, bunun realize olabileceğini işaret ediyor. Bu, ilk yarı büyüme oranının yüzde 3,7 olması demek. Büyümenin ana kaynağı ise yurt içi tüketim. Yani ikinci çeyrekte ağırlıklı olarak tüketimin desteklediği bir büyümeye tanıklık ediyoruz. Büyümeye net ihracatın katkısı yok. Kamu kesiminin büyüme de ağırlıklı bir rol oynadığı ise bir gerçek. Bizim tahminiz, Türkiye eğer birçok açıdan olumsuz gelişmelere tanık olduğumuz ilk yarıyı yüzde 3,7 büyüme ile kapattıysa, yıllık bazda yüzde 4'lük hedef yakalanabilir" dedi.

Bunların, büyüme yolundaki en önemli faktör olan finansal istikrarın bozulabileceğine dair endişelere yol açtığına işaret eden Bahçıvan, bu endişelerden uzak kalabilmek için üretimden gelen büyümeye önem verilmesi gerektiğini, üretime dayalı büyümenin sürdürülebilir olduğunu kaydetti.

Bahçıvan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"2010 ve 2011 yıllarında görüldüğü gibi dış kaynak finansmanına ve tüketime dayalı büyümenin sürdürülebilir bir yanı yok. 2012 yılı büyümesi bunu gösterdi. Şimdi 2013 yılında da bunu görüyoruz. Yani, dış finansman kaynakları kısıldığı ya da sınırlandırıldığı anda büyüme hemen düşüveriyor. Türkiye şu anda bu konuda yol ayrımını yapmak zorunda. Finansın yaratmış olduğu huzurla, sadece finanstan gelen mutluluk kaynağıyla bir yere kadar geldik. Finansal istikrara dayalı mutluluklar dönemseldir. Tüketime dayalı büyümeyle bir yere kadar gelinebilir. Artık değişime ihtiyaç var. Türkiye’nin halen elinde, yeni bir sanayi hamlesi yapabilmesi için, henüz bozulmamış bir finansal istikrar kozu var. Artık finansal istikrarın, enflasyonuyla, düşük faiziyle, uzun vadeli kaynak bulabilme rahatlığını yarattığı bir Türkiye var".