Elektrik Mühendisleri Odası'ndan Çarpıcı "Soma" Raporu

Elektrik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi'nin internet sitesinde yer alan açıklamada, "Yaşanan maden faciasına ilişkin olarak Elektrik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi heyeti, incelemelerde bulunmak üzere saat 22:00 ile 02:00 (dün gece) civarlarında olay yerine giderek incelemeler yapmıştır" denildi ve şu saptamalar yer aldı:

Heyetin yaptığı ilk incelemelerde; tesiste çalışan elektrik, makina ve maden mühendisleri ile maden işçilerinden edinilen bilgilere göre ocağın yaklaşık 700. metrelerinde kömür yangını ve yangından kaynaklı kısmi göçük oluştuğu, taze hava sağlayan fanların etkisiyle yangının duman etkisinin yayıldığı, uzun süre sonra fanların çalışma yönlerinin ancak değiştirildiği, bu arada çok sayıda işçinin yayılan duman ve yangından etkilendiği (yanık ve zehirlenme) yangının kamuoyuna yansıyan ilk açıklamalarda olduğu gibi elektrik kaynaklı olmadığı, çok sayıda işçinin madende mahsur kaldığı bilgileri edinilmiştir.

Yapılan incelemelerde maden içerisinde zehirleyici ve patlayıcı gazları algılayacak ve havalandırma sistemlerini yönetecek sistemlerin yetersiz ve eski olduğu, kömürün içten içe yanmasıyla başladığı tahmin edilen bu yangının ortaya çıkardığı karbonmonoksit, karbondioksit ve metan gazlarının ölümcül etkisi nedeniyle şu ana kadar ifade edilen rakamlarla 205 ölüm olayının gerçekleştiği, bu sayının içerideki işçilerin kurtarılmasındaki zorluk göz önüne alındığında daha da artacağı öngörülmektedir.

Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz yıllarda sözde bürokrasinin azaltılması adı altında denetim mekanizmaları büyük oranda yok edilmiştir. Bunun sonucu olarak bu gibi tesislerde benzer kazaların yaşanması "beklenmedik bir olay" değildir. Sağlıklı, nitelikli, güvenilir, kamudan yana, bağımsız denetim mekanizmalarının oluşturulmadığı her ortamda böylesi elim kazaların yaşanması muhtemeldir.

Heyetimiz tarafından tesiste inceleme yapılmamasına rağmen sağlıksız işletme ve bakım koşulları, yeterli güvenlik önlemlerinin alınmaması nedeniyle ortaya çıktığı öngörülen bu facianın bilimsel ve teknik yeterliliği olan, bağımsız denetim kuruluşları tarafından detaylı bir şekilde araştırılması ve kamuoyu ile paylaşılması gereklidir.