Dünyaca ünlü mimarlık tarihçisi Doğan Kuban’ın 2007 yılında
YEM Yayın tarafından yayımlanan Osmanlı
Mimarisi adlı kitabının İngilizcesi, İngiliz yayıncı ACC
Publishing Group tarafından Ottoman Architecture
adıyla yayımlandı.
Yapı sektörünün ve mimarlık alanının bilgi merkezi Yapı-Endüstri Merkezi’nin önemli
yapı taşlarından biri olan, kültür ve sanat yayıncılığı alanında uzmanlaşmış YEM
Yayın, ülkemizde oldukça sınırlı sayıda telif satışı gerçekleşen bir alanda
önemli bir başarıya imza attı ve bir Türk yazarının kaleminden Osmanlı
mimarlığına ilişkin en kapsamlı kaynağın dünya literatürüne kazandırılmasını
sağladı. Osmanlı mimarlık mirasının belgelenmesi ve tanıtımı konusunda önemli
bir adım olarak nitelendirilen çalışma, bugüne kadar bu alanda yapılmış en
ayrıntılı ve geniş kapsamlı araştırma olarak kabul ediliyor. Kitap, sadece
mimarlık ve mimarlık tarihiyle ilgilenenlere değil, tarih, kültür ve sanata ilgi
duyan çok daha geniş bir kitleye hitap ediyor.
Kitapta; erken Osmanlı döneminden Cumhuriyet'e dek Osmanlı mimarlık mirasının
en önemli örnekleri özgün fotoğraflar ve Doğan Kuban’ın yorumları eşliğinde
sunuluyor. Kuban’ın yarım yüzyıllık birikiminin ürünü olan kitap, Türk ve İslam
mimarlık tarihinin genel bir değerlendirmesini, Osmanlı döneminde yaratılan kent
çevresi ve mimarlığın dünya mimarlığı ile karşılaştırmalı bir panoramasını ve bu
alanda yapılmış en son çalışma ve bulguların verilerini de içeriyor.
Ayrıca, Osmanlı tarihi, kültürü ve sanatına ilişkin önyargıları ortaya
koyarak 19. yüzyıldan bu yana kimi Türk ve yabancı tarihçiler tarafından
oluşturulan klişelere son veren bu çalışmada, sosyal tarih ve mimarlık tarihi
arasındaki ilişkiler de irdeleniyor.
Mimar Sinan öncesi ve sonrası Osmanlı mimarlığını referans almak üzere iki
ana kategoriye ayrılan kitap 57 bölümden oluşuyor. Kitapta yaklaşık 200 yapıtın
fotoğrafı ve 300 yapıtın özgün kaynaklardan yararlanılarak yeniden oluşturulmuş
plan ve kesit çizimleri bulunuyor.
Bilindiği gibi Prof. Doğan Kuban, bu yıl, 30 Ekim -
7 Kasım 2010 tarihleri arasında düzenlenecek olan 29. İstanbul
Kitap Fuarı “Onur Yazarı” olarak belirlendi. Fuar süresince Doğan
Kuban’ın çalışmaları, projeleri ve eserleri üzerine söyleşi, panel gibi çeşitli
etkinlikler düzenlenecek; çalışmalarından ve yaşamından kesitlerden oluşan özel
bir sergi kitapseverlerle buluşacak.
Osmanlı Mimarisi - Ottoman Architecture
Mimarlık, şehircilik, kültürel miras, fotoğraf, sanat, endüstri tasarımı,
grafik tasarım konu başlıkları altında, sayısı 170’e yaklaşan ansiklopedi,
sözlük, kitap, dergi ve katalog vb. ürünleriyle YEM Yayın’ın en önemli
çalışmalarından biri olan Osmanlı Mimarisi, alanının en kapsamlı eseridir.
2002-2007 yılları arasındaki uzun soluklu bir araştırmanın ürünü olan bu
çalışma, özenle biraraya getirilen 1.000’e yakın fotoğraf, çizim, gravür,
karşılaştırmalı tablo ve haritanın yanısıra Osmanlıca-Türkçe Mimarlık Sözlüğü’nü
de içeren geniş kapsamlı bir kaynak olma özelliği taşıyor.
Kitapta yer alan tüm fotoğraflar bu kitap için, 2005 yılında altı ay süren
bir çalışmayla Mimar-Fotoğrafçı Cemal Emden tarafından çekildi.
Başlıca yapıların çizimleri özgün kaynaklarından yararlanılarak yeniden çizilmek
suretiyle bilgisayar ortamına aktarıldı.
YEM Yayın, herhangi bir destek almadan kendi öz kaynaklarıyla hazırlık
sürecini yürüterek finanse ettiği bu eserle, Osmanlı mimarlık mirasını, bu
topraklarda yetişen bir uzmanın kaleminden dünya literatürüne iki ayrı dilde
kazandırmayı hedefledi. Böylece, Kuban’ın büyük hayalini gerçekleştirmesine
olanak sağlamış oldu.
Yayımlandığı günden bugüne Türkçe baskısıyla kamuoyunda büyük ilgi gören bu
çalışma, Osmanlı mimarlığı konusunda bir gündem yarattı ve birtakım
tartışmalarla konuya dikkatlerin çekilmesine aracı oldu. Yayımlandığı 2007
yılında içeriğine uygun olarak Topkapı Sarayı’nda düzenlenen bir sergiyle
tanıtımı yapılan kitap, Türkiye’nin onur konuğu olduğu 2008 Frankfurt Kitap
Fuarı’nda da yayıncılara bu sergi eşliğinde tanıtıldı. Fuarda Avrupa’nın belli
başlı yayıncıları tarafından büyük bir ilgi ve beğeniyle izlenen kitap, farklı
dillere çevrilmesi konusunda teklifler aldı.
Bu gelişmeler sonucunda YEM Yayın, Osmanlı Mimarisi
kitabının İngilizce baskısı için dünyanın en büyük yayınevlerinden ACC
Publishing Group ile bir anlaşma imzaladı. Böylece Osmanlı Mimarlığı,
Temmuz 2010’da Ottoman Architecture adıyla tüm dünyadaki ilgili çevrelere
sunulmuş oldu.
Osmanlı mimarlığını böylesine kapsamlı bir yapıtta toplamanın ancak bir
Türk’e yakışacağını vurgulayan Yapı-Endüstri Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı
Doğan Hasol, kitapla ilgili olarak şunları söyledi: “Bu
çalışmayı ortaya koyacak olan Türk elbette Doğan Kuban olmalıydı ve oldu da…
Yapı-Endüstri Merkezi bütün projelerinde toplumsal çıkarları gözetir.
Dolayısıyla bizim için böylesine önemli bir projenin desteklenmesi kaçınılmazdı.
Bundan dolayı gururluyuz.”
Kitabın yazarı Prof. Doğan Kuban ise çalışmasını şu
cümlelerle anlatıyor: “Osmanlı mimarlığı, Osmanlı kültürünün en uluslararası
niteliğe sahip üretimi ve ürünüdür. Ben bunun tarihçisiyim. 50 yılı aşkın bir
süredir bu alanda çalışıyorum. Bu işin hocası olarak, şimdiye kadar
yapılanlardan daha farklı bir anlayışla, mimariyi Osmanlı tarihi ve kültürüyle
iç içe geçmiş bir biçimde, biraz daha ayrıntılı anlatmak gereğini hissettim.
Aslında bir ansiklopedi niteliği taşıyan ve çok sayıda insanın ancak
yapabileceği bir işi tek bir yapıtta özetledim diyebilirim. ‘Özetledim’ diyorum,
çünkü bütün Osmanlı mimarlığını 720 sayfaya sığdırmak mümkün değil. İşte, 50
yılımı harcadığım bir alanda bunu gerçekleştirmeye çalıştım ve başardım. O
nedenle mutluyum.”
Bu çok önemli eseri İngilizce olarak bütün dünyada ulaşılabilir hale
getirmenin önemine değinen, kitabın İngilizce baskısının yayıncısı ACC
Publishing Group’un Satış Direktörü James Smith, kitabın
İngilizcesini yayımlamış olmaktan duyduğu mutluluğu şu sözlerle ifade ediyor:
“Doğan Kuban’ın ününü zaten yapmış olduğum daha önceki çalışmalardan çok iyi
biliyorum. Bu nedenle kendisini de tanıyorum. ACC Publishing Group pek çok kitap
yayımlıyor, fakat son yıllarda mimarlık üzerine çok fazla çalışması olmamıştı.
Osmanlı mimarlığı üzerine olan bu çalışmayı yayımlamak bizim için karşı konulmaz
bir fırsattı. Kitabın kopyalarını ilettiğimiz ABD ve İngiltere’deki çok önemli
akademisyenler ‘Ottoman Architecture’ı ülkelerinde ‘mutlaka okunması gerekenler’
listesine eklediler. Kitabın yayımlanmasıyla ilgili duyduğum memnuniyeti
anlatamam, şahane bir eser olduğunu düşünüyorum.”
Ottoman Architecture
Yazar: Prof. Doğan Kuban Fotoğraflar: Mimar-Fotoğrafçı Cemal Emden
Çeviri: Adair Mill Editörler: Gülçin İpek / Louisa Yorke Dili:
İngilizce Yayıncı: ACC Publising Group, 2010 (özgün dil: Türkçe, özgün basım:
YEM Yayın, 2007) Boyut: 23,5 x31 cm Sert kapak, şömizli
Türkiye’deki ana dağıtımcısı YEM
Kitabevi olan Ottoman Architecture ve
Osmanlı Mimarisi kitaplarına tüm seçkin kitabevlerinden, YEM
Kitabevi’nin Beşiktaş ve Fulya’daki mağazalarından ve www.yemkitabevi.com/ottoman
internet adresinden ulaşılabilir.
|