'Doğal SİT' Kararı Hangi Gerekçeyle Bozuldu?

Hürriyet Gazetesi'nden Ali Dağlar'ın haberine göre; Danıştay, Artvin Şavşat’taki Papart Vadisi’ne regülatör ve HES yapımını engelleyen ‘doğal Sit’ kararını “Bilirkişiler aynı fakülteden” gerekçesiyle bozdu. Böylece doğal ayrıcalıklı bölge HES tehdidi ile karşı karşıya kaldı. Ebara Elektrik Üretim Şirketi, Papart Vadisi’nde Cüneyt I, II, III, IV regülatör ve HES projesi için harekete geçince, bölgenin yer aldığı Meydancık beldesi halkı derelerinin kurutulacağı, doğal yaşamın yok edileceği gerekçesiyle kampanya başlatmıştı. Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma (KTVK) Bölge Kurulu, keşif yaptırdığı bölgeyi 4 Ağustos 2008 tarihli kararıyla 1’inci ve 3’üncü derece Sit alanı ilan etmişti. Şirket bu karara ‘vadide doğal Sit alanı tespiti gerektirecek yer üstünde ve altında doğal özellik bulunmadığı’ iddiasıyla Rize İdare Mahkemesi’nde itiraz etmişti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na açılan davaya bölgedeki dernekler ve halk müdahil oldu. Mahkeme, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi’nden 3 öğretim üyesini bilirkişi atadı. Kurulun hazırladığı raporda şu tespitler yapıldı:

En ayrıcalıklı vadi

“Papart Vadisi, Doğu Karadeniz’in en ayrıcalıklı vadisidir. Yüksek kesimleri Alpin çayırlar, hemen sonra başlayan doğal ormanlarla kaplıdır. Vadi içinde Göknak ve Merat dereleri ve bunları besleyen irili ufaklı akarsular, zengin habitatlar oluşturmakta, vadiyi ayrıcalıklı kılmaktadır. 200-300 yaşlarında, 50 metreye yakın, doğal, yaşlı orman parçaları var ve mutlak surette korunması gereken anıt ağaçlar var. Doğal yaşlı orman formasyonundaki, yaban hayatının devam ettiği bu alanlar erozyon kontrolü, sağlıklı su üretimi, hava kirliliğini önleme, estetik, ekolojik ve çevresel faydalar sağlamakla birlikte, biyolojik çeşitlilik yönünden de son derece önem arz eden, görsel bir güzelliğe sahip. 1’inci derece doğal Sit alanında doğal yaşlı ormanlar, anıt niteliğinde Göknar ağaçları, flora zenginliği, berrak sular, çağlayanlar, yeşil ormanın içinden burç gibi yükselen kayalar, ender bulunan özellikler ve güzellikler bulunuyor. Bölge, Kırmızı Benekli Alabalıklar için çok uygun yaşam alanı.”

Gerekçe: Aynı fakülte

Rize İdare Mahkemesi, bilirkişi raporu doğrultusunda davacı şirketin itirazını reddetti. Şirket ise bölge için doğal sit kararı alan Trabzon KTVK Bölge Kurulu üyeleriyle, Rize İdare Mahkemesi’nin esas aldığı bilirkişi raporunu, ‘hazırlayan kurul üyelerinin aynı fakülteden oldukları ve tarafsız olmadığı’ gerekçesiyle temyiz etti. Dosyayı inceleyen Danıştay 14’üncü Dairesi ise ‘doğal Sit’ kararını bozdu. Gerekçesinde şöyle dedi: “İdare Mahkemesi’nce oluşturulan bilirkişi kurulunun, doğal Sit kararının alınmasına ilişkin işlemlere imza atan kişilerle aynı üniversitede ve fakültede görev yapmaları nedeniyle tarafsızlığı sağlamak amacıyla başka illerdeki üniversitelerin ilgili bölümlerinden seçilecek bilirkişilerden oluşturulacak konusunda uzman yeni bir bilirkişi kurulu seçilmesi, doğal Sit konusunda uzman olan coğrafyacı, peyzaj mimarı ve orman mühendisinden oluşturulacak bir yeni bilirkişi kurulunca yörenin bir bütün olarak incelenip değerlendirilmesi amacıyla yeniden mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması suretiyle yeniden karar verilmesi gerekmektedir...”