Ayasofya'nın Mermerleri İasos'tan

Ayasofya Müzesi'nde kullanılan kırmızı renkli mermerlerin Muğla'nın Milas ilçesinde bulunan İasos Antik Kenti'nden gönderildiği belirlendi.

Milas ilçesine bağlı Kıyıkışlacık köyündeki İasos Antik Kenti'nde, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Viterbo Tuscia Üniversitesi tarafından yürütülen kazı çalışmaları devam ediyor. Kazı çalışmalarında, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Viterbo Tuscia Üniversitesi ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinden 28 uzman görev yapıyor.

İasos Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Marcello Spanu, yaptığı açıklamada, İasos'un, döneminde çok önemli bir liman kenti olduğunu, dünyada çok az örneği bulunan kırmızı renkli mermerlerin de burada çıkarıldığını anlattı.

İasos'tan çıkarılan kırmızı mermerin gemilerle başta İstanbul olmak üzere dünyanın çeşitli kentlerine gönderildiğine dikkati çeken Spanu, "MS 6.yüzyılda yapımına başlanan Ayasofya'nın duvar panolarında kullanılan kırmızı renkli mermerlerin buradan gönderildiğini belirledik" dedi.

Mermeri hidrolik sistemle kesiyorlardı

Kırmızı mermerin kutsal mekanlar ile bazı idari yapılarda kullanıldığını vurgulayan Spanu, mermerlerin Roma döneminde geliştirilen hidrolik bir sistemle gelen siparişe uygun biçimde, ocak işçileri tarafından kesildiğinin altını çizdi. Spanu, "Araştırmalarımızda bir taş ocağı işçisinin, yaptığı işi ve duasını anlattığı yazıt bulduk. İasos'taki bu mermer ocağı, döneminde çok etkin kullanılan ve yoğun sipariş alan bir işletmeymiş" diye konuştu.

Spanu, İasos'taki kırmızı mermerin ayrıca İtalyan şair Dante'nin Ravenna kentindeki mezarında, Yunanistan ve İsrail'deki bazı idari yapılarda da kullanıldığını belirlediklerini ifade etti.

"Bu topraklar mermerin ana vatanı"

İasos kazısında görevli Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Akdeniz Medeniyetleri Araştırma ve Uygulama Merkezi (AKMEDAM) arkeologlarından Şevki Bardakçı da Muğla, Milas ve Yatağan bölgesinin tarihten bu yana mermer üretimiyle öne çıktığını söyledi.

Yapılan araştırmaların, İasos'tan çıkarılan ve burada işlenen mermerin dünyanın birçok noktasına ihraç edildiğini gösterdiğini vurgulayan Bardakçı, "Bunlar arasında İtalya'daki Ravenna kenti ve Kudüs de var ama en çok dikkatimizi çeken Ayasofya oldu. Bugün Muğla mermeri dünyanın 30 ülkesine ihraç ediliyor. Bu topraklar mermerin ana vatanı" diye konuştu.