|
AKP’li Melih Gökçek yönetimindeki Anakent
Belediyesi, ulaşım zammı geri alınmadan önce, otobüs ücretlerinde
pahalılık sıralamasında, 16 büyükşehir belediyesi arasında birinci sırada yer
alıyordu. Ulaşım pahalılığında rakip tanımayan Ankara’da, tam bilet 1.85,
indirimli bilet ise 1.15 TL’den satılıyordu. Başkentte ulaşım fiyatlarında 2004
yılına dönülmüş olmasına karşın, bir başka Anakent Belediyesi olan Sakarya’da
toplu ulaşım ücretleri hâlâ Ankara’nın gerisinde kalıyor. Sakarya’da tam bilet
80 kuruştan satılıyor.
Tüketici Hakları Derneği tarafından Anakent Belediyesi’nin
toplu taşıma araçlarına, 2005 yılı başından geçerli olmak üzere yapmış olduğu
zammın iptali için açılan dava sonrasında Ankara 2. İdare
Mahkemesi, zammın iptali yönünde karar vermişti. Bilet fiyatlarında
2004’e dönülürken, transfer uygulaması da belediye tarafından kaldırıldı.
Böylece Ankara’da 2003 yılındaki bilet fiyatlarına dönülmüş oldu. Karar
uyarınca, 1,85 liraya yükseltilen tam bilet fiyatı 90 kuruşa inerken, 1,15 lira
olan indirimli biletler de 60 kuruştan satılıyor.
Danıştay’ın kararıyla ilgili geçtiğimiz hafta bir basın
toplantısı düzenleyen Anakent Belediye Başkanı Gökçek, “Yeni
duruma göre sağlıklı hizmet vermemiz mümkün değil” dedi. Bu karar neticesinde
200 milyon TL zarar edeceklerini öne süren Gökçek, halihazırda devam eden
transfer uygulamasını tedbir olarak kaldırdıklarını bildirdi. Oysa, İdare
Mahkemesi’nin kararından önce başkent, otobüs ücretlerinin en pahalı olduğu il
konumunda yer alıyordu ve pahalılık konusunda diğer büyükşehirlere fark
atıyordu. Ankara’da EGO otobüslerinin ücreti 1.85 liraydı.
Diğer büyükşehirlerin ücret tarifeleri ise şöyle:
İstanbul’da tam bilet 1.50 TL, indirimli bilet 85 kuruş (Belediyenin yaptığı
zamlar, yine belediye tarafından geri alındı), İzmir’de tam bilet 1.55 TL
indirimli bilet 85 kuruş (90 dakika içerisinde metro, otobüs ve vapura ücretsiz
binilebiliyor), Adana’da “Kentkart” ile tam bilet 1 TL indirimli bilet 75 kuruş,
Antalya’da “Antkart” ile tam bilet 1.40 TL indirimli bilet 75 kuruş emekli ise 1
TL, Bursa’da tam bilet 1.10 TL indirimli bilet 70 kuruş (Mesafe uzunluğuna göre
tam bilet 1.65 TL’ye kadar çıkabiliyor), Erzurum’da tam bilet 1.25 TL indirimli
bilet 1 TL, Eskişehir’de tam bilet 1.15 TL indirimli bilet 85 kuruş,
Diyarbakır’da tam bilet 1 TL indirimli bilet 75 kuruş, Gaziantep’te tam bilet
1.20 TL indirimli bilet 90 kuruş, Kayseri’de tam bilet 1.20 TL indirimli bilet
75 kuruş, Kocaeli’nde tam bilet 1.20 TL indirimli bilet 80 kuruş, Konya’da tam
bilet 1 TL indirimli bilet 75 kuruş, Mersin’de tam bilet 1 TL indirimli bilet 85
kuruş, Sakarya’da tam bilet 80 kuruş indirimli bilet 55 kuruş, Samsun’da tam
bilet 1.25 TL indirimli bilet ise 85 kuruştan satılıyor.
En ucuz il Sakarya
Ankara’da ulaşım fiyatlarında 2003 yılına dönülmüş olmasına karşın, bir başka
Anakent Belediyesi olan Sakarya’da ücretler Ankara’nın gerisinde kalıyor.
Belediye otobüsü ücretlerindeki ucuzluk sıralamasında diğer 15 büyükşehir
belediyesini geride bırakan Sakarya’da tam bilet fiyatı 80 kuruş. Sakarya’da,
Ankara’daki eski bilet ücretinin yarısından daha az bir tutarla, bir yerden
başka bir yere gitmek mümkün. İndirimli bilet tarifesinde ise en ucuz il yine
Sakarya. Sakarya’da indirimli bilet ücreti 55 kuruş. Ankara’daki indirimli bilet
ücretleri, Sakarya’dakinin yaklaşık 2.5 katı. Ankara’da iki binişlik EGO
kartları zammın geri alınmasından önce 3.70 TL iken on binişlik EGO kartları 15
TL’den satılıyordu ve pahalılık konusunda en yakın rakiplerine fark atıyordu.
İzmir, Antalya ve Sakarya gibi illerde indirimli bilet, tam biletin yarısı. On
binişlik biletlerden yapılan bir hesaplamayla Ankara’daki indirimli bilet, tam
biletin yaklaşık yüzde 80’ine karşılık geliyor. Bu uygulama, öğrencilerin
tepkisini çekiyor.
Çakar: Hak yerini buldu
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar,
Ankaralı yurttaşların hak ettiği ulaşım ücretlerine kavuştuğunu belirterek, “Şu
anda hak yerini buldu” dedi. Ankara’da toplu ulaşımın özelleştirilmesini
eleştiren Çakar, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Melih Gökçek fiyatların pahalı olduğunu söylüyor. Ankara’daki ulaşımın yüzde
25’i belediyenin yönetiminde. Yanlış bir ulaşım politikası izleniyor. Hem ucuz
hem kaliteli ulaşım için sistem, kamunun elinde olmalıdır. Gökçek, zarar
edeceğini söylüyor. Ben bu görüşe de katılmıyorum. EGO’nun parasını başka
yerlere harcarsa belediyenin zarar etmesi normaldir. EGO’nun tek başına zarar
etmesi çok zor bir şey. Öte yandan bir belediye kâr amacı gütmemelidir. Ne yazık
ki neoliberal politikalar nedeniyle kamu kurumları bile kâr amacı gütmeye
çalışıyor. Yoksullara ücretsiz hizmet verilmesi için ulaşım politikası çizmek
gerekir. Geliri çok düşük olan yurttaşlar ücretsiz taşınmalıdır. Amaçlanan kamu
yararı da gerçekleşmiş olur ama maalesef uyguladıkları politika; kamu yararına,
tüketici haklarına ve sosyal devlet anlayışına aykırıdır.”
|
