Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, “her yönüyle bir Selçuklu
şehri” olarak tanımladığı Ankara’da 12 Selçuklu eserine karşın, 97 adet
Cumhuriyet dönemi yapısı bulunduğu tespit edildi. Metrekare büyüklük ve mekânsal
bütünlük olarak da Cumhuriyet dönemi eserleri Ankara mimarisine damgasını
vuruyor. Selçuklu eseri sayısı, Başkentte toplam 17 eser ve yerleşim yeri
bulunan Roma dönemin eserlerinden bile düşük kalıyor. Sanat tarihçisi Prof. Dr.
Kıymet Giray da Başbakan’ın “Kızılay’a Selçuklu mimarisi görünümü
kazandırılacağı” açıklamasını, Cumhuriyet dönemi planlamasının yok edilmesine
dönük bir hareket olarak değerlendirerek, “Ankara Arap kentine dönüşür”
dedi.
Başbakan Erdoğan, önceki hafta başkent için hazırladığı projeleri
açıkladığında, Ankara’yı “her yönüyle bir Selçuklu şehri” olarak tanımlayarak,
Cumhuriyet döneminde kurulan Kızılay semtine “Selçuklu mimarisine uygun şekilde
farklı bir görünüm kazandırılacağını” açıklamıştı.
Cumhuriyet dönemi karşılaştırmasız etkin
Oysa AKP Genel Merkezi sayılmazsa, Ankara’da Selçuklu mimarisiyle yapılan, o
dönemden kalma 12 eser bulunuyor. Buna karşın başkentte Cumhuriyet dönemine ait
toplam 97 eser var. Metrekare büyüklükte Cumhuriyet döneminin büyük üstünlüğü
bulunurken, mekânsal olarak da Selçuklu eserleri dağınık, Cumhuriyet yapıları
ise, o dönemdeki planlı kentleşme nedeniyle görece bütüncül bir görüntü
oluşturuyor. Ankara’daki Selçuklu eseri sayısı toplam 17 eser ve yerleşim yeri
bulunan Roma döneminin de gerisinde kalırken, 7 eser bulunan Bizans dönemini
zorlukla geçiyor.
‘Selçuklu kenti değil’
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm
Başkanı Prof. Giray, başkentin büyük bir Türk yerleşkesi olmadığını belirterek
“Kızılay Cumhuriyet ile birlikte kurulan bir merkezdir. Bulvar kafeleri ve
pastaneleri ile özenilen Paris’e benzer” dedi.
‘Arap kentine dönüşecek’
Ankara’nın Selçuklu mimarisi ile yeniden yapılandırılması projesinin
Cumhuriyet döneminde yapılan çağdaş planları yok edeceğini belirten Giray “Var
olan bir tarihsel dokuyu sürekli yok edip, yeni bir yapılandırmaya gitmenin
dünyada örneği yok. Sürekli yok etmek kimliksizliği getirir. Yenişehir kimlik
erozyonuna girmiştir, kent içinde yeni erozyonlar yaratmak kent kavramını
bilmemektir” diye konuştu.
Giray, Selçuklu mimarisi ile yapılandırılacak Ankara’nın “Cumhuriyet
mimarisinin tam tersi bir görsellikte Arap kentine dönüşeceğini” söyledi ve
bunun çağdaş başkentte doğulu bir kimlik yaratmak çabası olduğunu ifade
etti.
Sanat tarihçisi Prof. Giray “Ankara’da Selçuklu dönemine ait çok eser yok.
Buna karşılık Roma dönemine ait daha fazla eser var. Eğer Cumhuriyetten başka
bir aidiyet aranıyorsa, Ankara Romalıların kentidir” diyor. Ankara’nın AKP
iktidarında İtalya’nın başkenti Roma ile kardeş şehir olması da bu gerçeklikten
kaynaklanıyor.
|