Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, “her yönüyle bir Selçuklu şehri” olarak tanımladığı Ankara’da 12 Selçuklu eserine karşın, 97 adet Cumhuriyet dönemi yapısı bulunduğu tespit edildi. Metrekare büyüklük ve mekânsal bütünlük olarak da Cumhuriyet dönemi eserleri Ankara mimarisine damgasını vuruyor. Selçuklu eseri sayısı, Başkentte toplam 17 eser ve yerleşim yeri bulunan Roma dönemin eserlerinden bile düşük kalıyor. Sanat tarihçisi Prof. Dr. Kıymet Giray da Başbakan’ın “Kızılay’a Selçuklu mimarisi görünümü kazandırılacağı” açıklamasını, Cumhuriyet dönemi planlamasının yok edilmesine dönük bir hareket olarak değerlendirerek, “Ankara Arap kentine dönüşür” dedi.
Başbakan Erdoğan, önceki hafta başkent için hazırladığı projeleri açıkladığında, Ankara’yı “her yönüyle bir Selçuklu şehri” olarak tanımlayarak, Cumhuriyet döneminde kurulan Kızılay semtine “Selçuklu mimarisine uygun şekilde farklı bir görünüm kazandırılacağını” açıklamıştı.
Cumhuriyet dönemi karşılaştırmasız etkin
Oysa AKP Genel Merkezi sayılmazsa, Ankara’da Selçuklu mimarisiyle yapılan, o dönemden kalma 12 eser bulunuyor. Buna karşın başkentte Cumhuriyet dönemine ait toplam 97 eser var. Metrekare büyüklükte Cumhuriyet döneminin büyük üstünlüğü bulunurken, mekânsal olarak da Selçuklu eserleri dağınık, Cumhuriyet yapıları ise, o dönemdeki planlı kentleşme nedeniyle görece bütüncül bir görüntü oluşturuyor. Ankara’daki Selçuklu eseri sayısı toplam 17 eser ve yerleşim yeri bulunan Roma döneminin de gerisinde kalırken, 7 eser bulunan Bizans dönemini zorlukla geçiyor.
‘Selçuklu kenti değil’
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Giray, başkentin büyük bir Türk yerleşkesi olmadığını belirterek “Kızılay Cumhuriyet ile birlikte kurulan bir merkezdir. Bulvar kafeleri ve pastaneleri ile özenilen Paris’e benzer” dedi.
‘Arap kentine dönüşecek’
Ankara’nın Selçuklu mimarisi ile yeniden yapılandırılması projesinin Cumhuriyet döneminde yapılan çağdaş planları yok edeceğini belirten Giray “Var olan bir tarihsel dokuyu sürekli yok edip, yeni bir yapılandırmaya gitmenin dünyada örneği yok. Sürekli yok etmek kimliksizliği getirir. Yenişehir kimlik erozyonuna girmiştir, kent içinde yeni erozyonlar yaratmak kent kavramını bilmemektir” diye konuştu.
Giray, Selçuklu mimarisi ile yapılandırılacak Ankara’nın “Cumhuriyet mimarisinin tam tersi bir görsellikte Arap kentine dönüşeceğini” söyledi ve bunun çağdaş başkentte doğulu bir kimlik yaratmak çabası olduğunu ifade etti.
Sanat tarihçisi Prof. Giray “Ankara’da Selçuklu dönemine ait çok eser yok. Buna karşılık Roma dönemine ait daha fazla eser var. Eğer Cumhuriyetten başka bir aidiyet aranıyorsa, Ankara Romalıların kentidir” diyor. Ankara’nın AKP iktidarında İtalya’nın başkenti Roma ile kardeş şehir olması da bu gerçeklikten kaynaklanıyor.