|
Hükümet Ilısu Barajı’nı neden ısrarla ihalesiz
gerçekleştirmek istiyor? Barajı gerçekleştirecek olan Çevre
Bakanlığı’na göre, proje “dış kredilidir”, bu nedenle ihale yapılmasına
gerek yoktur. Bakanlık Ilısu ile ilgili bir dava Danıştay’da görüşülürken
mahkemeye sunduğu dilekçede de aynı beyanda bulundu. Ancak bu beyan doğru
değildir. Bir projenin dış kredili olması ihalesiz gerçekleştirilmesini
gerektirmez. “Dış kredili projeler ihalesiz gerçekleştirilir” şeklinde bir yasa
yoktur. Bakanlığın dış krediyle gerçekleştirdiği birçok barajda ihaleye
çıkılmıştır.
Dış kredi Hazine’ye ve belirli bir projeye verilir, şirketlere değil. Borç
devletin borcudur. Hükümetin bu borcu alıp projeyi ihaleye çıkmasını
engelleyecek hiçbir neden yoktur. Paşa gönlünden başka. Kredi açan devletler
“İhale açmayın, işi de şu Türk şirketlerine yaptırın, aksi takdirde kredi yok”
demezler. Onları ilgilendiren, krediyle kendi ülkelerinden mal alınması, işin
bir bölümünün kendi firmalarına yaptırılmasıdır. Gerisi umurlarında değil.
Ama bir an dış krediyi ihale yapmamak için geçerli bir neden sayalım.
Ilısu’nun üçte bir kadarı Almanya, Avusturya ve İsviçre kredileriyle
gerçekleştirilecekti. Ancak bu ülkeler caydılar ve kredilerini geri
çektiler.
Kredi yerli bankalardan
Bu da bakanlığın kendisinin icat etmiş olduğu “dış kredi” bahanesini ortadan
kaldırmış oldu. Proje finansmanının tamamı gibi Türk bankaları tarafından
yapılacak. Yerli bankalardan alınacak krediyle yapılacak bir baraj, nasıl
ihalesiz yapılabilir?
“Buna yasalarda bir destek, dayanak, açıklık bulmak olanaksızdır” diyor bu
konuda konuştuğum bir uzman. “Haydi diyelim ki ‘dış kredi bulmak için’ ihalesiz
yapmak zorunda kaldık diye Danıştay’ı kandırmışlar” diyor bir başka uzman.
“Şimdi ortada dış kredi de yok. Bu durumda ihalesiz is çevirmek için bahane de
kalmıyor demektir. Ya ayrı bahane üretmeleri lazım ya da bu işin yasal
olmadığını kabul etmeleri.”
Geldiğimiz aşamada bakanlığın Ilısu Projesi’ni ihaleye çıkmaksızın istediği
bir özel girişimci grubuna vermesi hukuksuzdur. Hukuksuz olmaktan başka,
şaibelidir. Rekabet ilkesine ve girişimde bulunma özgürlüğüne, açıklığa ve
saydamlığa aykırıdır. Maliyetin şişirilmesine, Hazine’nin zarara sokulmasına
neden olacaktır. Mukavelenin ucunun açık olması zararı astronomik boyutlara
ulaştıracak. İhalesiz iş vermek rekabet ortamının dışında gerçekleşmiş sayılır
ve meşruiyeti her zaman sorgulanmaya açıktır.
MHP’li Adana Belediye Başkanı’nın aleyhindeki yolsuzluk iddialarını “sütten
çıkmış ak kaşık” havasına bürünmek için bir fırsat olarak kullanmaya hazırlanan
AKP’nin bunu hatırlaması iyi olur.
|
