|
Anadolu toprakları üzerine 5 bin yıl önce kurulan bir uygarlıktan arta
kalanlar eserler gün yüzüne çıkarılıyor. M.Ö. 3 bin yılında Toros Dağları’nın
eteklerine kurulan Sagalassos Antik Kenti’ndeki devasa
büyüklükteki ‘Antoninler Çeşmesi’ kazı ve restorasyon
çalışmalarının ardından kaybettiği suyuna yeniden kavuştu. Antik çağda büyük bir
depremle yıkılan ve 3 bin 500 parçaya ayrılan çeşme ayağa kaldırıldı. Çeşmenin
açılışına katılan Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay,
çeşmenin UNESCO’nun geçici listesine alındığını söyledi.
Burdur’un Ağlasun ilçesine yedi kilometre uzaklıkta M.Ö. 3 bin yılında gelen
Sagalassoslular, Büyük İskender kentin kapısına dayanana kadar Torosun
eteklerinde huzur içinde yaşadı. İskender sonrası kentte kalanlar zamanla
Hıristiyanlaşarak Bizans İmparatorluğu’nun parçası haline geldi. Kent, M.S. 541-
542 yıllarda veba salgınıyla kırıldı. 590’da yaşanan büyük bir depremle de kent
yerle bir oldu. Büyük yıkım sonrasında şehrin civarında yaşamlarına devam
edenlerse daha sonra Selçuklulara katıldı.
Roma Dönemi’nin önemli yerleşim yerlerinden biri olan Sagalassos Antik Kenti,
yapılan kazı ve restorasyon çalışmalarının ardından şu anda Toros Dağları’nın
çorak tepelerinde bir masal diyarı gibi duruyor. Agorası, amfi tiyatrosu,
çeşmeleri, kütüphanesi, binlerce yıldır bozulmadan toprak altında kalan
imparator ve tanrı heykelleri görenleri büyülüyor. Sagalassos’da 1990’da kazı
çalışmaları başladı.
Orijinal taşları buldular
1993-1995 yılları arasındaki kazılarda Antoninler Çeşmesi’nin ilk kalıntıları
bulundu. İlk çalışmalar 1998’de başladı. Agora’nın en görkemli yapısı Antoninler
Çeşmesi 28 metre genişliğinde dokuz metre yüksekliğinde bir yapı. Çalışmalarda
çeşmeye ait 3 bin 500 parça tespit edildi. 13 yıl boyunca üçer aylık dönemler
halinde süren çalışmanın ardından parçalar bir puzzle gibi birleştirildi. 400
blok haline getirildi. Çeşmenin orjinal taşlarını bulabilmek için 200 taş ocağı
gezildi. Deprem güçlendirilmesi de yapılan Antoninler Çeşmesi yeniden ayağa
kaldırıldı. 1400 yıl önce kesilen su, tekrar çeşmeye bağlandı. Suyla hayat bulan
Antoninler Çeşmesi, geçen cumartesi törenle açıldı.
Çeşmenin açılış töreninde çeşmenin 4.5 metreden akan suyundan içen Bakan
Günay, “Bu topraklar Türkiye... Bir günde binlerce yıl geriye ve bugüne
gelebilirsiniz. Bu topraklarda ne varsa, hangi dönemden kaldıysa, bunların
hepsinin adı Anadolu...” derken, Sagalassos antik kentinin 25 yıldır kazı
başkanlığını yürüten Marc Waelkens de “Daha altı yaşındayken Truva’nın keşfiyle
ilgili bir roman okuduktan sonra baba ‘Büyüdüğüm zaman Türkiye’de arkeolojik
çalışmalar yapmak istiyorum’ demiştim. 19 yaşında Türkiye’ye geldim. Eşim,
çocuğum olarak nitelendirdiğim bu yerde 25 yıllık zorlu çalışmalardan elde
ettiğim hazinelerden birinde sizleri ağırlamaktan mutluluk duyuyorum” diye
konuştu.
|
