Hükümet, yılan hikâyesine dönen 2B arazilerinin satışında
çözüme yaklaştı. Her gündeme geldiğinde, Anayasa'nın
değiştirilmeden önceki halinde yer alan "yerindelik" denetimine
takılan orman vasfını kaybetmiş 2B arazilerinin satışına ilişkin yasa taslağı
hazır. Referandum sonrası anayasal engel de kalkınca, düşünülen model de
şekillendi. Orman vasfını kaybetmiş hazine arazileri, rayiç bedel üzerinden, 10
bin lira peşinat ve 5 yıla kadar vade ile satılacak. Değer tespitinde,
gayrimenkulün konumu belirleyici olacak. İstanbul'un yüzde 3.4'ünü oluşturan bu
arazilerin satışından 20 milyar gelir hedefleniyor. Maliye, Çevre ve Orman ile
Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nca ortaklaşa hazırlanan yasa taslağı, şubatta
Meclis gündemine geliyor.
'Seçimden önce tamam'
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü sahaya inerek hak sahiplerini belirlerken,
Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulan özel ekip de işgal edilen
arazilere yönelik bedel takdirine başladı. AK Parti Grup Başkanvekili
Nurettin Canikli, mart başında yasayı çıkarmayı
hedeflediklerini söyledi. Canikli, satışlarda "rayiç bedelin" esas alınacağını
belirterek şöyle dedi: "Emlak Vergisi uygulaması kapsamındaki rayiç değer
dikkate alınırken, gayrimenkulün konumu da belirleyici olacak. Hangi bölgede
olduğuna, etrafındaki ticari değerlere bakılacak. Belirli bir miktarı peşin
alınacak, gerisi taksitlendirilecek. İsteyenler peşin de ödeyebilecek. Tapularla
ilgili sorunlar çözüldü. Kentsel dönüşüm bölgelerinde bulunan taşınmazlar ise
TOKİ'ye devredilebilecek."
Maliye Bakanlığı yetkili
Taslağa göre, belediye mücavir alan sınırları içinde bulunan yerleşim
yerleri, bahçe ve bina gibi kullanım alanlarıyla beraber, metrekare sınırlaması
olmadan hak sahibine doğrudan satılabilecek. Devlet tarafından gerçek ve tüzel
kişilere dağıtılan, hisseleri devredilen taşınmazların tapu kayıtları geçerli
sayılacak. Belediye mücavir alan sınırları dışında kalan, 100 dönüme kadar tarım
arazileri de sulu-kuru ayırımı olmadan hak sahiplerine satılabilecek. Üzerinde
yapılaşma olan araziler, Maliye'nin onayı ile TOKİ ve belediyelere kentsel
dönüşüm projeleri kapsamında devredilebilecek. Çarpık kentleşmenin olduğu
alanlarda devir, emlak vergisi metrekare birim değerleri üzerinden yapılacak. Bu
tür devirlerde mevcut kentsel dönüşüm uygulamalarındaki gibi hak sahiplerine
inşa edilecek konutlardan daire verilecek. Satışları Maliye Bakanlığı koordine
edecek. 2B'leri almak isteyen hak sahipleri, yasa yürürlüğe girdikten sonra 3 ay
içinde başvuracak. Başvurular, defterdarlıklara, mal müdürlüklerine yapılacak.
İlk başvuru bedeli olarak, satış tutarından mahsup edilmek üzere 10 bin lira
alınması planlanıyor. Bu bedel; il, ilçe ve arazinin konumuna göre
farklılaşabilecek.
5 yıl kullanma şartı...
Hak sahibi kabul edilmek için kişinin söz konusu taşınmazı, kadastro
çalışmasının tamamlandığı tarih itibariyle geriye dönük olarak 5 yıl kullanmış
olması şartı aranacak. Arazi üzerine alışveriş merkezi, apartman gibi çok katlı
yapı bulunuyorsa, öncelikle taban değeri, ardından da daire başına düşen hisse
tutarı saptanacak. Bir apartman dairesinin satışında hak sahiplerine hisseli
satış yapılacak. Tapusu verilip, daha sonra 2B diye şerh konulan araziler de hak
sahiplerine devredilebilecek.
En geniş 2b arazisi Antalya'da
İlk aşamada, 2B arazilerinin satışa çıkacağı 36 il şunlar: Antalya, Aydın,
Adana, Amasya, Ankara, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Burdur, Bursa, Çankırı,
Çanakkale, Denizli, Düzce, Edirne, Gaziantep, Hatay, Isparta, İstanbul, İzmir,
Kahramanmaraş, Karabük, Kırıkkale, Kırklareli, Kocaeli, Kütahya, Manisa, Mersin,
Muğla, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Sinop, Tokat, Trabzon, Yalova... Türkiye'deki
yaklaşık 500 bin hektarlık 2B arazisinin yüzde 10'u Antalya'da bulunuyor... Söz
konusu arazilerin yüzde 4.7'sini oluşturan yerleşim yerlerinin 6 bin 624 hektarı
üzerinde ilçe, 8 bin 514 hektarı üzerinde belde, 7 bin 35 hektarı üzerinde de
köyler yer alıyor.
Toplam alan Kıbrıs'tan 1.5 kat geniş
Türkiye'de 2B'ler, Lüksemburg'un 2, Kıbrıs'ın 1.5 katı büyüklükte, 473 bin
419 hektarlık bir alanı kaplıyor. Yerleşim yeri olan ve hak sahiplerine
satılması planlanan bölüm 22 bin 254 hektar olarak hesaplanıyor. Çalışma
kapsamında, yaklaşık 50 bin hektarlık alanın ormana dönüştürülmesi planlanıyor.
İstanbul'un yüzde 3.4'ünü 2B'ler oluşturuyor. 2B arazileri üzerinde lüks
siteler, alışveriş merkezleri de bulunuyor. Satış sürecinde öncelik, arazilerde
yerleşik bulunanlarla mülkü olanlara verilecek. Ancak bunun dışında her vatandaş
2B arazisi satın almak için başvurabilecek.
|