102
|
TÜRK YAPI SEKTÖRÜ RAPORU 2016
47+
40+
10
+
3
+
A
Devlet
1.541
% 47
Yurtdışı
99
% 3
KKTC
327
% 10
Vakıf
1.325
% 40
2016 YILINDA MIMARLAR ODASI'NA KAYIT YAPTIRANLARIN MEZUN
OLDUĞU OKULLAR
TÜRK SERBEST MİMARLAR DERNEĞİ
Türkiye’deki mimarlık sektörü yapı sektörünün genel duru-
muna paralel bir gelişme göstermektedir, 2016 yılında yatırım-
ların artması ile inşaat sektörü Türkiye ekonomisinin üzerinde
bir büyüme oranı göstermiştir. Özellikle büyük kentlerde yaşa-
nan hızlı yapılaşma mimarlık sektörünü de aynı ölçüde etkile-
mektedir.
Türk Serbest Mimarlar Derneği (TSMD) 1987 yılında kurul-
muştur, mimarlık mesleğinin uygulamalarının geliştirilmesi, top-
luma tanıtılması ve etkinliğinin artırılması amacıyla çalışmakta-
dır. Türkiye’deki mimarların ilk bağımsız örgütü ise 1927 yılında
kurulan Türk Mimarlar Cemiyeti’dir ve Dernek halen Mimarlar
Derneği 1927 adı ile faaliyetini sürdürmektedir.
TSMD, serbest çalışan mimarlık ofislerinin 1987 yılında kur-
duğu bir sivil toplum kuruluşudur. Üyeleri yurtiçi ve yurtdışın-
da birçok önemli projenin müellifi olarak öne çıkan mimarlık
ofislerinden oluşmaktadır. Dernek, hem Türkiye’deki kamu ve
özel işverenler nezdinde mimarlık mesleğinin temel sorunları-
nın savunuculuğunu yapmakta, hem de üyelerinin, mesleğin ve
Türk yapı sektörünün geliştirilmesi ve nitelikli hizmet verebil-
mesi yönünde çalışmalar yürütmektedir.
TSMD’nin halen yurtiçinde ve yurtdışında çeşitli projeler
yürüten 105 üyesi bulunmaktadır, üyeleri yılda yaklaşık 17,5 mil-
yon m
2
proje hizmeti üretmektedir ve müellifi olunan işlerin
yaklaşık % 30’u yurtdışındaki projelerdir. TSMD Üyeleri bugün
dünyanın her yerinde proje hizmeti verebilecek teknik ve ida-
ri kapasiteye sahip firmalar olarak çeşitli ülkelere hizmet ihracı
yapmakta ve proje hizmeti verdikleri ülkelerde Türk inşaat mal-
zemelerinin kullanımına öncülük etmektedir.
TSMD üyesi olan İstanbul’da yerleşik mimarlar tarafından
2002 yılında İstanbul Serbest Mimarlar Derneği ve İzmir’deki
mimarlar tarafından İzmir Serbest Mimarlar Derneği kurulmuş-
tur. İstanbul SMD’nin 76 asil üyesi, İzmir SMD’nin 57 üyesi bu-
lunmaktadır. Her üç SMD üyeleri bu üç şehirde yerleşik olmakla
birlikte, tüm Türkiye genelinde hizmet vermekte ve yapı sektö-
ründeki proje hizmetlerinin büyük çoğunluğunu gerçekleştirerek
pazarda lider rol üstlenmektedir.
TÜİK 2014 verilerine göre Türkiye’de mimarlık ve mühendis-
lik faaliyeti yürüten işyeri sayısı yaklaşık 20.000’dir. Bu işyerle-
rinin personel sayısına göre dağılımı ise aşağıdaki grafikte veril-
mektedir.
Mimarlık ofisleri mimari proje hizmeti vermekte, aynı zaman-
da statik, elektrik, mekanik, peyzaj vb. dahil tüm proje hizmetleri-
ni koordine etmekte, mesleki kontrollük ve danışmanlık hizmet-
lerini vermektedir.
Mimarlık sektörünün Kamu İhale Kanunu, imar mevzuatı, telif
hakları vb. yasal mevzuattan kaynaklanan sorunları bulunmakta-
dır. En düşük bedel ile verilen ihale usulleri mimarlık hizmetinin
yaratıcılık gerektiren temel özelliğine aykırılık göstermektedir,
TOPLUM VE MIMARLIK
Toplumda imar suçlarının hoşgörüyle karşılanması en büyük
sorunumuz. Kamusal bir alanın gasp edilmesi, fazladan imar hak-
kı alınması ne yazık ki olumlu bir sicil olarak görülmektedir. "Nasıl
bir gelecek ve nasıl bir mimarlık" sorusunu düşünmek zorundayız.
Türkiye mimarlık politikasını kentlerimizin yaşam kalitesinin yük-
seltilmesi kapsamında yürütülen çalışmaların önemli bir parçası
olarak görüyor ve değerlendiriyoruz.
Toplumda mimarlık kültürünün yerleşmesini, benimsenmesi-
ni, mimarlık değerlerinin sadece ilgili kişi ve kurumlar tarafından
değil, herkes tarafından içselleştirilmesini önemsiyoruz.*
*
TMMOB MİMARLAR ODASI'NCA HAZIRLANMIŞTIR.
