Yapı Bilgi Sistemi ya da Yapı Bilgi Modellemesi (Building Information
Modelling – BIM), yapı projelerinde koordineli, tutarlı, hesaplanabilir bilginin
üretilmesini, saklanmasını ve yeniden kullanılmasını sağlayan yeni bir
teknoloji. Yapı projesinde yer alan mimar, mühendis, yüklenici ve mal sahibi
arasındaki iletişimi, tasarım ekipleri arasındaki koordinasyonu, tasarım ekibi
içersindeki verimliliği artıran bu sistem, yapının tüm özelliklerini temel
atılmadan önce görebilmeyi ve tasarım kararlarını buna göre almayı sağlıyor.
Yapı Bilgi Sistemi’nin üç temel özelliği
var:
• Yapıyı tanımlayan tüm verilerin tutulduğu bir sayısal
veritabanı ile çalışıyor. • Revizyonlar bu veritabanında yapıldığı için,
herhangi bir dokümanda yapılan bir değişiklik, veritabanından üretilen (ki çoğu
otomatik olarak üretiliyor) tüm dokümanlara (görünüşler, listeler, vs.)
yansıyor. • Tasarım süreci boyunca toplanan tüm veriler, daha sonra
kullanılmak üzere saklanıyor. Bu, sadece projeyi yapanın değil, yüklenici ve
yapı sahibinin de kullanabileceği bir bilgi deposu oluşturuyor.
Yapı Bilgi Sistemi, daha kaliteli tasarımların, daha kısa sürede
ve daha az maliyetle gerçekleştirilmesini sağlıyor. Mimar ve mühendislerin aynı
yapı modeli üzerinde eşzamanlı çalışabilmesini sağladığı için disiplinler arası
koordinasyon eksikliğinin yol açtığı hataları önlemede yardımcı oluyor. Yapı
Bilgi Sistemi kullanımı, sadece tasarımcıya değil aynı zamanda yüklenici ve
müşteriye de avantaj sağlıyor.
Autodesk’in
ürettiği Revit yazılımları, Yapı Bilgi Sistemi tabanlı çalışıyorlar ve
parametrik nesne ve ilişkileri destekliyorlar. Revit platformunda, hem mimari
nesnelerle çalışıldığı hem de bu nesneler arasında parametrik ilişkiler
kurulduğu için, bu kontrol en üst düzeye çıkıyor. Örneğin Revit’te duvarların
yüksekliği bir sonraki kata kadar tanımlanabiliyor. Böyle bir tanımlama
yapıldıktan sonra kat yükseklikleri değişse bile, yazılım duvar yüksekliklerini
ona göre ayarlıyor. Parametrik ilişkiler yazılım tarafından otomatik olarak, ya
da kullanıcı tarafından çalışırken tanımlanabiliyor.
Revit platformunda, yapı tasarımında yer alan farklı disiplinler için özel
yazılımlar yer alıyor. Mimarlar, İnşaat, Makina ve Elektrik Mühendisleri, ortak
bir platformda ama kendi çalışma alanları için özelleştirilmiş yazılımlarla
çalışıyorlar. Yapı Bilgi Sistemi tabanlı ortak platform, farklı disiplinler
arasındaki koordinasyonu artırıyor, koordinasyon eksikliği nedeniyle oluşan
zaman kaybını ve maliyetli hataları önlüyor.
Revit ailesinin ilk üyesi, mimari tasarım ve projelendirme için geliştirilen
Revit Architecture yazılımı. Revit Architecture, arazi ve kütle çalışmasından
detaylı uygulama çizimlerine ve metraja kadar, mimari tasarım ve proje sürecinin
tüm aşamalarını destekliyor. İnşaat Mühendisleri için geliştirilen Revit
Structure, yapısal modelleme, çizim ve detaylandırma araçları sunuyor. Fiziksel
ve analitik modeli birlikte sunan Revit Structure, çeşitli yapısal analiz
yazılımları ile birlikte kullanılabiliyor. Makina ve Elektrik Mühendisleri için
geliştirilen Revit MEP ise, mekanik ve elektrik tesisat tasarımı ve
projelendirilmesinde kullanılıyor ve çeşitli hesaplama araçları da içeriyor.
"BIM Sadece 3 boyutlu modelleme değil"
Geçtiğimiz günlerde, BIM teknolojisi konusunda bir seminer veren ve bu
teknolojiyle üretilmiş projelerden örnekler sunan Autodesk Yapı Tasarımı Bölümü
Uygulama Mimarlarından Jean-Paul Trehen, BIM’in sadece 3 boyutlu bir modelleme
demek olmadığını, yapı projesinde yer alan, mimar, mühendis, yüklenici ve mal
sahibi gibi farklı aktörlerin kullandığı bir bilgi sistemi olduğunu vurguladı.
Bu aktörlerin BIM’den sağladıkları yararları tüm disiplinler için örneklerle
açıklayan Trehen, bu teknolojinin yeşil bina ve sürdürülebilir mimarlık
içersindeki yerinden de bahsetti.
Sektördeki yönelimlere de değinen Trehen, bu yönelimlerden biri olan Tümleşik
Proje Paylaşımı’nda BIM’den nasıl yararlanılabileceğini anlattı. Proje sürecini,
kavramsal tasarım, tasarım geliştirme, uygulama dokümanları üretimi, inşaat ve
yapının kullanımı başlıkları altında tartışarak, her bir aşamada karşılaşılan
sorunlara BIM ile nasıl çözüm sağlandığını gösterdi.
|