|
Yabancıya mülk satışına kısıtlama getiren yasa 2008 yılında yürürlüğe girene
kadar kadar inşaat şirketleri bugüne oranla daha az lüks proje yaparken son iki
yılda yapılan projelerin sayısı da kalitesi de arttı. Ancak yabancılara
pazarlanmak amacıyla yapılan bu projeler içindeki milyon dolarlık lüks
rezidanslar, penthouse ve suitlerin çoğu elde kaldı. İnşaat firmalarının
sahipleri "Bizim asıl hedef kitlemiz yabancı zenginler. Onları Türkiye'ye çekmek
sadece ticari değil aslında sosyal bir proje. Burada ev alan bir zengin tüm
çevresini yatırım konusunda yönlendiriyor. Önce arkadaşlarını evinde ağırlıyor.
Beğenirlerse onlar da yatırım yapıyor" diyor.
Buna rağmen son dönemde aralarında Sapphire, Selenium Towers, Zorlu Center,
Maçka Residences gibi çok yüksek gelir grubunu hedefleyen lüks projeler de
yapılmaya devam ediliyor. 2008 yılına kadar yabancılara yılda ortalama 3 milyar
dolar mülk satışı yapılırken bu rakam geçen sene 1.8 milyar dolara düştü. Emlak
uzmanları ve inşaat firmalarının sahipleri ise "Eğer satışların önünde engel
olmsaydı bu gün yabancıya yılda 5 milyar dolar konut satardık" diyor.
Türkiye adına kalıcı ve faydalı bir para
Mehmet Okay / Ant Yapı Yön.Krl.Bşk.
Özbekistan Slovenya gibi ülkelerden çok fazla müşterimiz var. Ancak
engellerden dolayı 'artık vazgeçeceğim' diyorlar. Türki Cumhuriyetlerden
inanılmaz bir potansiyel var ama değerlendiremiyoruz. Rusya'dan yoğun talep
alıyoruz. Ama karşılıklılık olmadığı için satamıyoruz. Şirket kurup onun
üzerinden alınabiliyor. Ama bunu yabancıya anlatmak çok zor. Beni kandırıyorlar
mı, bunun üzerine ekstra vergi koyarlar mı diye endişe var kafasında. Ancak bu
insanlar kalıcı insanlar. Bu da Türkiye adına kalıcı ve faydalı bir para.
İzin tek daire yerine tüm projeye çıksın
Ömer Faruk Çelik / Sinpaş İcra Kurulu Başkanı
Mütekabiliyet ilkesinin kaldırılması gerekiyor. "Vatanı satıyorlar" denilerek
bu uygulamanın kaldırılmasına karşı çıkanlar var. Dünyanın hiç bir gelimiş
ülkesinde bu tür bir uygulama söz konusu değil. İngilizler, Almanlar gibi konut
satışı yapılabilen durumlarda ise Genel Kurmay'dan izin almamız gerekiyor.
Örneğin Bosphorus City'den bir İngiliz ev alacağı zaman, Genel Kurmaya
başvuruyoruz. Konut satılabilir onayı alıyoruz. Ancak her konut satışı için ayrı
ayrı başvuru yapıyoruz. "Bu projeden yabancılara konut satışı uygundur" gibi bir
belge verilerek, bu süreç kısaltılabilir.
Yılda en az 30 milyar dolar girmeli
Serdar İnan / İnanlar İnşaat Yön.Krl.Bşk.
Türkiye'nin elinde inanılmaz bir potansiyel bulunuyor. İspanya geçtiğimiz
dönemde yabancıya mülk satışından yılda 400 milyar euro gelir elde ediyordu.
Bizde ise rakamlar çok düşük. Yabancıya mülk satışının önündeki engeller
kaldırılsa bu rakam en az yılda 30 milyar dolara çıkar. Bu durum Türkiye'nin
dünyayla entegrasyonunda önemli rol oynar. Bizim gibi şirketler yabancı
yatırımcılarla ortaklıklar yaparak yabancı sermayeyi çekmeye çalışırken bu
engeller hepimizin çabalarını boşa çıkardım. Geçen gün hesapladım, tam 80
yabancı şirketle görüşme yapmışım.
Moskova'da alıyorsa bizde de almalı
Ahmet Nazif Zorlu / Zorlu Holding Yön. Kur. Bşk.
Karşılıklılık ilkesi sıkıntı yaratıyor. Yabancı parasını getirip buraya
yatırsa kötü mü olur? Bu insanlar Moskova'ya ya da dünyanın başka yerlerine
gidip kendine mülk alabiliyorlar. Türkiye'de niye almasın? Mütekabiliyet dışında
bir başka sorun ise 150 metrekare ve üstünde yüksek KDV oranları. Yüksek vergi
de onları kaçırıyor.
Fırınımız var ama ekmek satamıyoruz
Yaşar Aşçıoğlu / Aşçıoğlu İnşaat Yön. Krl. Bşk.
İran'ın dış dünyada dolaşan 300 milyar doları var. Ancak biz İranlıya mal
satmaya kalktığımızda mütekabiliyetten dolayı engellerle karşılaşıyoruz. Bu para
Türkiye'ye girmek istiyor. Şöyle düşünün: Fırıncısınız ve karşınızda parası olan
aç bir insan var. Parasını uzatıyor. Ama siz 'Kusura bakma ama sana ekmek
satamam' diyosunuz.
|
