|
Kriz yılı 2009’da doğrudan yabancı sermaye girişi yüzde 57 azalmışken
2010’daki artış yüzde 8’de kaldı. Uluslararası Yatırımcılar Derneği
(YASED) Başkanvekili Adnan Nas, kriz sonrasında
küresel yatırımın girişi açısından Türkiye’nin biraz yarış dışı kalmış
göründüğünü belirterek “2010 yılında küresel doğrudan yatırım girişlerinin ilk
defa yarıdan fazlası, gelişmekte olan ülkeler tarafından çekiliyor. Türkiye ise
aniden hızını kaybediyor” dedi.
YASED ve Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma
Örgütü’nce (UNCTAD) yayımlanan “2011 Dünya Yatırım
Raporu”na göre, 2009 yılında en çok yatırım çeken ülkeler sıralamasında
30. olan Türkiye, 2010 yılında yüzde 8’lik artış ve 9.1 milyar dolar
uluslararası doğrudan yatırımla 27. sıraya yükseldi. Nas, düzenlenen toplantıda
sonuçları şöyle değerlendirdi:
* Krizde Türkiye’ye doğrudan yabancı
sermaye girişi yüzde 57 azalmışken 2010’daki artış yüzde 8 oldu. Küresel yatırım
girişlerinde Brezilya, İspanya, Endonezya gibi ülkeler çarpıcı artış
sağladı.
Sıfırdan yatırım sıfır
* Kriz sonrasında küresel yatırım girişinde Türkiye biraz yarış dışı kalmış
gibi duruyor. 2010’da küresel doğrudan yatırım girişlerinin yarıdan fazlası
(yüzde 52) ilk defa gelişmekte olan ülkelere oldu. Ancak Türkiye hızını
kaybetti.
* Son 3 yılda devir ve birleşmelere göre sıfırdan yatırımların, küresel
yatırımlar içindeki payı 2-4 kat fazla yer tutuyor. Türkiye sıfırdan yatırım
alanında hemen hemen yok. Sermaye girişlerinin neden yavaşladığı da burada
ortaya çıkıyor. Bunun nedenlerini tartışmalıyız.
* 2010’da alınan 9.1 milyar dolarlık yatırım, Türkiye’nin potansiyelinin
yüzde 20’sini dahi oluşturamadı. Türkiye, Singapur’un dörtte biri kadar yatırımı
ancak çekiyor. Bu durum tersine çevrilmeli. Yapısal reformlar ve mali
politidurum önemli. 2006-2007’de umutlanmıştık. Krizle durakladık ve
toparlanamıyoruz.
UNCTAD Temsilcisi Kalman Kalotay da toplam yatırımların 2007’deki
zirve noktasını 2013’te yakalayabileceğini belirtirken YASED Genel Sekreteri
Özlem Özyiğit 2010’da 9.1 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım alan
Türkiye’de bu yılın ilk 5 ayında rakamın 5.6 milyar dolar olduğunu belirtti.
YASED’in 2011 sonu beklentisi 10 milyar dolar civarında.
Hedefi tutturmak risklere bağlı
YASED Başkanvekili Nas, 2011 için 10 milyar dolarlık uluslararası doğrudan
yatırım hedefi için AB’de daralma, Ortadoğu’da istikrar ve TL’deki seyir gibi
unsurların belirleyici olacağını söyledi.
Nas, “AB’deki durum soru
işareti. Daralma, ihracat ve finansman anlamında Türkiye’yi etkiler. Doğrudan
yabancı yatırım için de kritik. Şimdilik alarm durumundan uzaklaşılması şans”
dedi. Diğer yandan kaosun, Ortadoğu’yu cazip olmaktan çıkarıp Türkiye’yi cazip
hale getirebileceğini kaydeden Nas, Türkiye’nin çok farklı unsurları
değerlendirip tercih edilir ülke olması için adımlar atılması gerektiğini
belirtti. Nas, TL’nin değerinin üretim koşulları açısından yabancı yatırımcılar
için cazip olup olmadığının incelenmesinin de bunlardan biri olduğunu
söyledi.
|
