“Yapı Ruhsatlarında Mühendis ve Mimarlar Devre Dışı”

Resmi Gazete’de 2 Mayıs 2018 tarihinde yayımlanan tebliğ ile Aralık 2017’de değiştirilen TS 8737 nolu Yapı Ruhsatı Formu’nun uygulanması mecburi hale getirilmiş ve mimarlık-mühendislik tasarım hizmetleri kapsamında yapıların proje, hesap ve çizimlerini hazırlayan proje müelliflerinin yapı ruhsatlarına yönelik ıslak imza zorunluluğu kaldırılmıştır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da, 31 Mayıs 2018 tarihinde Mekansal Adres Kayıt Sistemi’nde (MAKS) değişiklik yaparak bu uygulamayı başlatmıştır.

Yeni standarda göre idare yetkilileri dışında yalnızca yapı denetim şirket yetkilisinin ıslak imzasının alınması yapı ruhsatı düzenlenmesi için yeterli olacak; ruhsatın üzerinde proje müelliflerinin ismi yazılacak ancak eskiden olduğu gibi ilçe belediyelerine giderek imza atmaları gerekmeyecektir. Ruhsatta belirtilen proje müellifinin gerçek olup olmadığına yönelik bir sorgulamayı imkansız kılan bu uygulama, alanda zaten büyük bir sorun olan sahteciliğin daha da artmasına ve sonuçta mühendislik-mimarlık hizmetlerinin önemli ölçüde gerilemesine neden olacaktır.

Şehircilik ve planlama ilkeleriyle tümüyle ters düşen bu girişim, 24 Haziran Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimleri öncesinde milyonlarca kaçak binaya af getiren, teknik elemanlara yapı denetim yetkisi veren AKP iktidarının rant odaklı yaklaşımının boyutlarını bir kez daha gözler önüne sermiştir. Yapı üretim süreçlerindeki bilimsel gereklilikler ve mühendislik, mimarlık hizmetlerinin doğru bir şekilde uygulanmasının rafa kaldırılması "bürokrasinin azaltılması" gibi bir gerekçeyle açıklanamayacağı gibi, alanın tümüyle müteahhitlerin insafına bırakılması da kabul edilemez bir durumdur.

Yapı üretiminde ruhsat alma süreçlerinin, projelerin sahipleri mimar ve mühendislerin bilgisi ve onayı dışında tamamlanmasına neden olacak bu uygulamadan derhal vazgeçilmeli, kamu yararı doğrultusunda, çağdaş ve bilimsel mühendislik-mimarlık normlarını esas alan düzenlemeler yaşama geçirilmelidir.