|
Van Kalesi'ndeki kazılarda Ermenilerin ve Müslüman halkın
ortak kullandığı yapılar ortaya çıktı. 19 Eylül'deki ayin için oteller doldu,
polis ve öğretmenevleri turistlere açıldı. Bu turizm hareketine katkıda bulunmak
isteyen 1500 aile de hiçbir karşılık beklemeden evlerinin kapılarını turistlere
açtı.
Van'da bugünlerde gözle görülür bir değişim var. Göl kenarına beş yıldızlı
oteller kuruluyor, şehrin birçok yerinde arkeolojik kazılar yapılıyor,
restorasyonlar tüm hızıyla devam ediyor. Artık meydandan kalkan bir halk
otobüsüne bindiğiniz zaman elinde haritayla yol soran yüzlerce turiste
rastlayabilirsiniz. Peki, bu şehirde neler değişti?
Van'da 2007 yılından bu yana Kültür Bakanlığı'nın desteğiyle arkeolojik
kazılar yapılıyor. Şehrin önemli kültürel miraslarından, Urartu, Bizans, Osmanlı
döneminden izler taşıyan Van Kalesi ayağa kaldırılıyor. Yıkılan yerler gerçeğine
uygun olarak benzer taşlarla inşa ediliyor. Kale üstündeki Süleyman Han
Camii'nde de yoğun bir çalışma var. Sadece minaresi ayakta kalan cami yeniden
yapılıyor. İşçiler sıcağa aldırmadan caminin 27 Eylül'de ibadete açılması için
yoğun çaba sarf ediyor. Kalenin yakınlarında ziyaretçilerin ilgisini çeken bir
diğer tarihî mekân ise Mimar Sinan'ın yaptığı Hüsrev Paşa Camii. Duvarlarında
şimdi iki yüz metrekare çini, altın kaplama mihrap olmasa da (1915 Rus işgalinde
sökülüp Leningrad Müzesi'ne götürülmüş) her cuma ezan sesi değiyor minaresine.
Dört ay önce medyada, cami dışında külliyeyi bütünleyen medrese, sıbyan
mektebi, han, hamam ve misafirhanenin yok olduğu gündeme geldi. 'Bir tarih daha
yok oldu' deniyordu üç-beş cümleyle. Geçen haftaki ziyaretimizde beklenmeyen bir
gelişme oldu. Kırk beş gündür aralıksız devam eden kazılarda 1900'lü yıllara ait
Ermeni ve Müslüman halkın ortak kullandığı bir han bulundu. Topraktan sadece
tarih çıktı desek yanlış olur. Çalışmanın sorumlusu Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Mimarlık bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Şahabettin Öztürk'ün deyimiyle,
topraktan hoşgörü çıktı. Öztürk, şehre turizm hareketliliğini artıracak bu
kazılar için şöyle konuşuyor: "Eski şehir 13 mahalleden oluşuyordu. Kaya Çelebi
Camii'ne 20 metre mesafede, bir kilisenin ya da ortak kullanılan çifte hanların
ortaya çıkması buradaki hoşgörünün önemli bir göstergesi. Yapının büyük bir
çoğunluğu ortaya çıkmış durumda. Proje bitince Van'a turist yağacak."
Akdamar gece gündüz aydınlık
Van'ı anlatırken Akdamar adasına özel bir yer ayırmak gerek. Çünkü, 19
Eylül'de Akdamar Kilisesi'nde yüzyıl sonra ayin yapılacak. 'Jeneratörlerle
aydınlatılan kilisenin ışığı yeterli olur mu?' sorusu zihinleri bulandırıyordu
düne kadar. Çözüm bulundu: Güneş enerjisi. Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı
tarafından hazırlanan "Akdamar Adası Solar PV" güneş enerjisi aydınlatma projesi
ile ada aydınlatılmaya başlandı. Geçtiğimiz hafta hayata geçen ve 25 yıl boyunca
adanın aydınlatma ihtiyacını karşılayacak projeyle her yıl 50 bin TL tasarruf
sağlanacak. Güneş ışınları ve arazi kullanımı noktasında Türkiye'nin en verimli
illerinden olan Van, yerli ve yabancı yatırımcıları da şehre bekliyor.
Van Valiliği adadaki ayin için bir genelge yayımladı. Öğretmenevi, polisevi,
öğrenci yurtları, hizmet içi eğitim merkezlerinden turistler için
misafirhanelerini boşaltmalarını istedi. Adaya plastik sandalyeler, seyyar
tuvaletler, ses ve bağlantı sistemleri taşındı. Kiliseye sığmayanların, ayini
dışarıdan izlemesi için bahçeye barkovizyon kuruldu. Tekneler kiralandı,
fazladan sefer konuldu. 80 Euro olan otel fiyatları 250 Euro'dan alıcı buldu.
Talep çok. Ne de olsa şehre iki gün içinde en az 5 bin turistin gelmesi
bekleniyor.
Evde misafir etme kampanyası
Van Valisi Münir Karaloğlu, 19 Eylül'ü bir sınav olarak görüyor. Karaloğlu'na
göre bu sınav başarılı geçerse, önümüzdeki yıl Van'da turist patlaması
yaşanacak. 'Şehri Van Gazetesi' yönetimi bu ayine özel bir kampanya başlattı.
1500 aile, ayin için şehre gelenlere evlerinin kapısını açtı. Otellerde ya da
valiliğin ayarladığı konaklama merkezlerinde yer bulamayanlar bu evlerde
kalabilecek. Hem de para ödemeden. Halk bu şekilde hem hoşgörüsünü gösterecek,
hem de misafirperverliğini. Ayin günü İstanbul'dan getirtilen 2 metre boyundaki
haç kiliseye asılacak, bütün konaklama merkezleri valilik tarafından
denetlenecek. Van değişen yüzü ile yeni sezonu beklemeye başlayacak.
|
