Tüyak Türkiye Yangından Korunma ve
Eğitim Vakfı ve Yangından Korunma Derneği, Ankara,
Diyarbakır ve Antalya’da meydana gelen son patlama olaylarıyla ilgili
yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, "Yangınlar ve iş kazalarının kök nedeni,
tekniğin gerektirdiği önlemlerin alınmaması, kuralların uygulanmamasıdır"
denildi.
Açıklama şöyle:
"Öncelikle kavram karışıklığını önlemek amacıyla temel tanımlamaları
hatırlayalım:
Patlayıcı ortam: Yanıcı maddelerin gaz, buhar, sis ve
tozlarının Atmosfer şartları altında hava ile oluşturduğu ve herhangi bir ısı
enerjisi kaynağıyla tümüyle yanabilen karışımı.
Patlama: İki çeşit patlama vardır. 1.
Kimyasal Patlama : Ani sıcaklık , basınç veya her ikisinin
birlikte değişmesiyle ortaya çıkan ani oksidasyon tepkimesi, diğer
bir deyişle çok hızlı yangındır. Kapalı veya açık yerde olabilir. Patlamanın
yıkıcı etkisi, açığa çıkan ısı enerjisiyle genleşen havanın etrafına
şok dalgaları yayarak genleşmesiyle meydana gelir.
2. Fiziksel Patlama: Basınç altındaki gazların bulundukları
kabı patlatmaları sonucu potansiyel enerjinin kinetik enerjiye dönüşümü.
Deflegrasyon: Ses altı hızla yayılan patlamadır ( 0.5
– 1 m/saniye). Detonasyon: Bir şok dalgası ile karakterize
edilen ve ses üstü hızla yayılan patlamadır (1-2 km/saniye)
Yazılı ve görsel basından izleyebildiğimiz kadarıyla Ankara’daki patlamalar
1.çeşitte tanımlanan “Kimyasal Patlama” dır. Patlama, patlayıcı ortam
oluşmasını takiben meydana gelmiş ve yangın çıkmıştır. Diyarbakır ve
Antalya’daki patlamalar ise basıncı artan gazın bulunduğu depoyu veya kapağını
patlaması şekilde “Fiziksel Patlama” dır. Yangın çıkmaması bunun
göstergesidir.
İşyerlerinde patlamaların oluşmasını önlemek ve çalışanları bunların
zararlarından korumak için alınması gereken önlemler aşağıdaki yasal mevzuatla
belirlenmiştir:
• 4857 Sayılı yeni İş Kanunu (R.G: 10.06.2003 / 25134)
• Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri
Hakkındaki Yönetmelik (R.G: 26.12.2003 / 25328) • Parlayıcı, Patlayıcı,
Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak
Tedbirler Hakkında Tüzük (R.G. 24.12.1973 /14752) • Patlayıcı
Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması hakkında Yönetmelik. ( R.G:
26.12.2003/25328 ) • Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve
Koruyucu Sistemlerle İlgili Yönetmelik (R.G: 27/10/2002 /
24919) • Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
(R.G.19.12.2007 / 12937 )
Yukarıdaki yasal zorunlulukların işyerlerinde yerine getirilmesinin
denetlenmesi T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın görevleri
arasındadır. 4.12.2009/27422 sayılı resmi gazetede yayınlanan “
İşletme Belgesi Hakkındaki Yönetmelik” hükümlerine göre, müracaat
halinde işletme belgesi derhal verilmekte, üç ay içinde denetlenmez
ise kesinleşmektedir.
Meydana gelen olaylarda kaza yerlerinin incelenmesi ve bilirkişi
raporlarının, kazayla ilgili nedenlerin soruşturulduğu teknik raporların kamu
ile paylaşılması gerekir. Ancak bu şekilde kazaların tekrarlanması önlenebilir.
A.B.D. ve Avrupa ülkelerinde meydana gelen ve özellikle can kaybıyla sonuçlanan
büyük kazalar ve yangınlarla ilgili teknik raporlara internetten erişmek her
zaman olanaklıdır.
İş kazaları ve yangınlarla ilgili 'bilirkişilik' kurumu gözden geçirilerek
bilirkişi olma objektif kriterleri belirlenmelidir. Özellikle büyük kaza ve
yangınlarda olay yeri incelemeleri bazı hallerde 10-15 günü bulabilir.
Olay yerinin kısa sürede temizlenerek delillerin kaybolması ve bilirkişi
incelemelerin dosya üzerinden yapılması doğru sonuçlar
vermeyebilir".
|