IMF’nin ‘Türk inşaat sektöründe balon’
endişesi taşıdığı iddia edilirken, tablo tam tersi bir duruma işaret ediyor.
Türkiye’de konut kredisi 55 milyar TL’ye ulaşırken, geri ödememe oranı ise
sadece yüzde 2. Bu tablo, geçen hafta Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı
Derneği (GYODER) ile iki saat görüşen IMF’yi de şaşkına uğrattı.
IMF’nin basına yansıdığı gibi Türkiye’de balon olup olmadığını araştırmak
için değil inşaat sektörünü tanımak için geldiğini belirten GYODER Başkanı
Turgay Tanes, “Masaya oturduğumuzda sektörü bilmediklerini
söylediler. En çok mortgage, faiz oranları, geri ödemeler ve konut fiyatlarını
merak ediyorlardı. 10 yıllık bir gayrimenkul değerlendirmesi yaptık. Geri
ödemelerdeki olumlu tabloyu görünce Türk insanının ‘borcuna sadık’lığına hayran
kaldılar” dedi.
Türkiye’de konut kredisi hacminin 55 milyar TL seviyesine ulaşmasının heyeti
şaşırttığını kaydeden Tanes, şöyle devam etti: “Kredileri ve ödemeleri
örneklerle anlattık. Ortalama kredi vadesi 7-10 yıl, kredi tutarı da 40-45 bin
TL. Türk tüketicisi borcuna oldukça sadık, yemez, içmez öder.”
Türklerin son yıllarda ‘1+1’ dairelere olan talebi ve yatırım olarak konut
alması da IMF heyetinin ilgisini çekmiş. Türkiye’de yıllık konut ihtiyacının 500
bini bulduğunu kaydeden Tanes, şu anda sektörde bir sıkıntı yaşanmadığını
söyledi. Merkez Bankası verilerine göre, bankalar toplam 161 milyar TL’lik
bireysel kredi ve kredi kartı harcamalarını finanse etmiş. Bunun 54 milyar
TL’lik kısmı (yüzde 34) konut sektöründen kaynaklanıyor.
IMF ‘Fransız’ kalmış
Beş yılda 10 bine yakın konut kredisi kullandırttığını söyleyen Ağaoğlu
Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, bunun bir tanesinde
bile geri ödeme sıkıntısı yaşanmadığına dikkat çekti. “Türkiye’de değil balon,
böyle bir riski konuşmak bile abesle iştigaldir” diyen Ağaoğlu, daha mortgage
sisteminin tam olarak oturmadan balona dönüşemeyeceğinin altını çizdi. Ağaoğlu,
şunları söyledi: “Türk insanı dünyada ‘önce mekân’ der, borcunu hiç aksatmaz.
Eğer IMF böyle bir sorun var diyorsa, Türkiye’ye ‘Fransız’ kalmış demektir.”
‘Faiz artarsa asıl o zaman patlarız’
Avrupa Konutları CEO’su Süleyman Çetinsaya da Türkiye’de
‘balon’ riskinin mümkün olmadığını belirterek, şunları söyledi: “Bizden konut
alan hiçbir tüketicide bugüne kadar sorun yaşanmadı. Zaten faiz oranlarında
fırsat dönemindeyiz. Daha çok vasıflı yeni konutlar yapılmalı. Fiyatları da
makul tutmalıyız, çünkü tüketici artık ev alırken çok bilinçli, her şeyi
araştırıyor. 4.5 yılda Avrupa Konutları markasıyla 6 bine yakın konut
yaptık. Yılda 2-3 bin konut yapıyoruz. Giderek artacak bu rakam.
Çünkü Türkiye’de özellikle kaliteli ve depreme dayanıklı konutta büyük açık var.
Şu anda risk yok ama olası bir siyasi istikrarsızlık faizi yükseltirse işte o
zaman konut satışları durur ve patlarız.”
|