|
İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan 'Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2011 Yılı Raporu'nun sonuçları, Odakule Meclis Toplantı Salonu'nda İSO Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük tarafından açıklandı. Rapora göre, üretimden satışlarda 2011 yılında İkinci Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında ilk sırayı alan sanayi kuruluşunun ismi açıklanmazken, ikinci sırada 159 milyon 649 bin 868 lirayla Cam Elyaf Sanayi AŞ yer aldı. Bu kuruluş 2010 yılında Birinci 500'de 426. sırada bulunuyordu. 2010 yılı İkinci 500 çalışmasında 8. sırada yer alan Hema TRW Otomotiv Direksiyon Sistemleri Aş 2011 yılında 159 milyon 485 bin 867 lirayla üçüncü sıraya kadar yükseldi. Çalışmada, dördüncü sırada yer alan Akın Tekstil AŞ, 2010 yılında Birinci 500 kapsamında 435. sırada bulunuyordu.
Üretimden satışlar sıralamasına göre, İkinci 500 kapsamındaki ilk 5 kuruluşun tamamı özel sektör kuruluşlarından oldu. 2010 yılında İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışması kapsamında son sıradaki sanayi kuruluşunun üretimden satışları 53 milyon 918 bin 931 lirayken, 2011 yılında ise son sıradaki kuruluşun tutarı cari fiyatla yüzde 31,8 oranında artarak, 71 milyon 89 bin 386 liraya yükseldi. 2010 yılında ise bu artış tutarı, 2009 yılına göre yüzde 23,4 seviyelerinde yer alıyordu.
İSO'nun 1997 yılından bu yana hazırladığı raporun 2011 yılı sonuçlarına göre, 2011 yılında ikinci 500 kapsamında, 2010 yılında sıralamada yer almayan 114 yeni kuruluş katıldı. Bu kuruluşların 35'i 2010'daki birinci 500'den gelirken, geriye kalan 79'u ise 2010 yılı 1000 büyük sanayi kuruluşu dışında çalışma kapsamına girdi.
İSO birinci ve ikinci 500 büyük sanayi kuruluşu kapsamında yer alan 1000 kuruluş 2011 yılında Türkiye GSYİH'sının yüzde 9,9'unu oluşturdu.
En fazla kar eden kuruluşlar
Rapora göre, 2011 yılında ''İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'' arasında en fazla kar eden kuruluş, 57 milyon 436 bin 677 lira ile Alarko Carrier Sanayii ve Ticaret AŞ oldu. En fazla kar eden kuruluşlar arasında 'ikinci' adının açıklanmasını istemezken, üçüncü sırada 43 milyon 665 bin 164 lira ile Birlik Pazarlama Sanayii ve Ticaret AŞ yer aldı. Geçen yıl, 2010 yılında ikinci 500 kapsamında en fazla kar eden kuruluşun karı 52 milyon 882 bin 225 lira iken, 2011 yılında en fazla kar eden kuruluşun karı yüzde 8,6 artışla 57 milyon 436 bin 677 lira oldu.
Kar sıralamasında dördüncü sırada bulunan şirkette adının açıklanmasını istemezken, beşinci sırada SCA Yıldız Kağıt ve Kişisel Bakım Ürünleri AŞ, altıncı sırada Erikli Su ve Meşrubat Sanayi AŞ, yedinci sırada ÇİNKOM Çinko Kurşun Metal ve Madencilik Sanayi Ticaret ve AŞ yer aldı. Sekizinci sıradaki kuruluş da adının açıklanmasını istemedi ve dokuzuncu İba Kimya San. ve Tic. AŞ, onuncu ise Adel Kalemcilik Tic. ve San. AŞ oldu.
İkinci 500'ün ihracat performansı
2011 yılında ikinci 500 kapsamındaki sanayi kuruluşlarının ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 12,7 oranında arttı.
Bu oran, aynı yılda Türkiye toplam ihracatındaki yüzde 18,5 ve birinci 500 ihracatındaki yüzde 17,8'lik artışların altında kaldı. İhracata alt sektörler itibarıyla bakıldığında, birinci 500'de ihracatta ilk sırayı yüzde 25,3'luk pay ile taşıt araçları sanayi alırken, ikinci 500'de ilk sırada yüzde 26,5'lik payla dokuma, giyim eşyası, deri ve ayakkabı sektörü bulundu.
İkinci sırada yüzde 18,8'lik payla gıda, içki ve tütün sanayi, üçüncü sırada ise yüzde 13,7 ile metal eşya, makine ve teçhizat, mesleki aletler sanayi bulunuyor. 2011 yılında, ikinci 500'de madencilik ve taş ocakçılığı, taşıt araçları ve ana metal sanayilerinde ihracat bir önceki yıla göre azalırken, diğer tüm sektörlerin ihracatı artış gösterdi. İhracatı en yüksek oranda artan sektör ise, yüzde 58,5 ile gıda, içki ve tütün sanayi oldu.
Yabancı sermaye paylı şirketlerin durumu
Rapora göre, Birinci ve İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'ndaki yabancı sermaye paylı kuruluşların ellilik gruplara göre dağılımında, ikinci 500 içinde yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı 2010'da olduğu gibi 2011'de de 67 ile değişmedi. İkinci 500 içindeki 67 yabancı sermaye paylı kuruluş, üretimden satışlardan yüzde 14,2, brüt katma değerden yüzde 21,1, dönem kar ve zarar toplamından yüzde 23,5, ihracattan yüzde 16 ve ücretle çalışanlar sayısından da yüzde 12 oranlarında pay alıyor.
|
