|
Dünyada son yıllarda belediyeler arasında ekonomik, kültürel ve sosyal
işbirliğine dayalı olarak giderek önemi artan ''kardeş şehir''
anlaşmalarıyla uzaklar yakın oluyor, şehircilik anlayışları kardeş şehirlerdeki
uygulamalara göre modernize ediliyor. Türkiye'de belediyelerin 715
adet kardeş şehir anlaşması bulunuyor.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, uluslararası ilişkiler
terminolojisinde ''sister city'' adı verilen kardeş şehircilik
anlayışı, 1950'li yıllardan itibaren ABD şehirleri ile dünyanın geri kalan
ülkelerindeki şehirler arasında barış ve karşılıklı anlayışın geliştirilmesi
amacıyla ortaya çıktı. Avrupa'da da aynı yıllarda özellikle Fransız
ve Alman şehirleri arasında dostluğun geliştirilmesi
amacıyla ''twinning'' adı verilen kardeşlik ilişkileri
kurulmaya başlandı. Zaman ilerledikçe yerel yönetimlerin kurumsal gelişimlerini
tamamlamalarıyla kardeş şehir ilişkileri daha çok kültürel, ekonomik ve ticari
boyutuyla öne çıktı.
Kardeş şehir uygulamalarının özellikle son 20 yılda önem kazandığı
Türkiye'de, belediyelerin kardeş şehir ilişkileri Belediye
Kanunu hükümleriyle düzenlendi. Türkiye'de belediyeler, belediye
meclisinin kararına bağlı olarak görev alanıyla ilgili konularda faaliyet
gösteren uluslararası oluşum ve organizasyonlara, kurucu üye veya üye
olabiliyor. Belediyeler bu oluşum, organizasyon ve yabancı mahalli idarelerle
ortak faaliyet ve hizmet projeleri gerçekleştirebiliyor veya kardeş şehir
ilişkisi kurabiliyor. Ancak bu faaliyetlerin dış politikaya ve uluslararası
anlaşmalara uygun olarak yürütülmesi ve önceden İçişleri Bakanlığından izin
alınması gerekiyor.
Yasal mevzuata göre, yurt dışındaki bir belediye ile kardeş şehir ilişkisi
kurulması için belediye meclisi kararı alınması, ilişki kurulacak kent hakkında
bilgi derlenmesi, ilişkiden beklenen yararların neler olduğunun belirtilmesi,
kardeş şehir protokolü metninin hazırlanması isteniyor. Hazırlanan bu belgeler,
belediyenin resmi yazısı ekinde İçişleri Bakanlığına izin alınmak üzere
gönderiliyor. Bakanlığın onayından sonra kardeş şehir protokolü imzalanarak
yürürlüğe giriyor.
Anlaşmalarda
İstanbul, İzmir ve Ankara önde
Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) verilerine göre,
Türkiye'deki büyükşehir, il merkezi, ilçe ve belde belediyelerinin İçişleri
Bakanlığınca onaylanarak başlatılmış 715 adet kardeş şehir
ilişkisi bulunuyor. Kardeş şehri en fazla olan ilin, Türkiye nüfusunun
yaklaşık 5'te birini barındıran İstanbul olduğu dikkati
çekiyor. Belediyelerinin 143 kardeş şehir anlaşması yürürlükte olan İstanbul'u,
84 kardeş şehirle İzmir, 58 kardeş şehirle
Ankara, 56 kardeş şehirle Bursa izliyor.
Sırasıyla diğer illerin kardeş şehir sayıları şöyle:
Antalya (38), Kocaeli (27), Konya (22),
Nevşehir (14), Muğla (14), Manisa (14), Amasya (13), Denizli (13), Tekirdağ
(13), Adana (12), Edirne (11), Gaziantep (11), Aydın (10), Çanakkale (9),
Kayseri (9), Samsun (9), Afyonkarahisar (8), Balıkesir (8), Zonguldak (8),
Kırklareli (7), Sivas (7), Trabzon (7), Çorum (6), Mersin (6), Sinop (5),
Eskişehir (4), Kırşehir (4), Kütahya (4), Bilecik (3), Hatay (3), Iğdır (3),
Karabük (3), Niğde (3), Osmaniye (3), Şanlıurfa (3), Yozgat (3), Erzincan (2),
Isparta (2), Kahramanmaraş (2), Kırıkkale (2), Malatya (2), Rize (2), Şırnak
(2), Van (2), Yalova (2), Adıyaman (1), Ağrı (1), Aksaray (1), Bartın (1),
Bayburt (1), Bitlis (1), Bolu (1), Burdur (1), Düzce (1), Elazığ (1), Erzurum
(1), Gümüşhane (1), Hakkari (1), Kastamonu (1), Kilis (1), Mardin (1), Ordu (1),
Tokat (1), Uşak (1)
Kardeş şehir sayısı fazla
olan illerin turizm potansiyelinin zengin, turist sayılarının diğerlerine göre
daha çok olduğu dikkate alındığında, kardeş şehir anlaşmalarında belirleyici
unsurların başında turizme dayalı karşılıklı işbirliğinin geldiği ifade
edilebilir.
|
