Türkiye, ABD
öncülüğündeki işgal kuvvetlerinin bölgeden çekilmesiyle başlayan
Irak’taki yeniden yapılanma sürecinde aktif olmak için harekete
geçti. Irak’la enerji, çevre, sağlık ve bayındırlık sektörleri başta olmak üzere
tüm alanlarda işbirliği Kürt yetkililerin de desteği alınarak ekim ayında en
yüksek noktaya çıkarılacak. İki ülke, bu işbirliğiyle geçen yıl 5 milyar dolar
olan ikili ticaret hacmini 2012’de 25 milyar dolara çıkarmayı ve hem bölgesel
hem de uluslararası alanda ‘stratejik ortaklık’ ilkesiyle hareket etmeyi
hedefliyor.
Türkiye-Irak ilişkilerine ‘stratejik
ortaklık’ niteliği kazandırmak için ilk somut adım atıldı. Başbakan
Recep Tayyip Erdoğan’ın Temmuz 2008’deki Bağdat ziyaretinde
temeli atılan ve Türkiye ile Irak arasında ‘Yüksek Düzeyli Stratejik
İşbirliği Konseyi’ (YDSİK) oluşturulmasını öngören kararın hayata
geçirilmesine ilişkin çalışmalar başlatıldı.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, kabinenin yedi bakanıyla
Dışişleri Bakanlığı’nda bir toplantı yaparak, Ekim ayında Irak kabinesiyle ortak
gerçekleştirilecek ilk YDSİK toplantısına hazırlık çalışması yaptı. Ahmet
Davutoğlu’nun başkanlığındaki toplantıya Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı
Zafer Çağlayan, İçişleri Bakanı Beşir Atalay, Bayındırlık Bakanı Mustafa Demir,
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Sağlık Bakanı Recep Akdağ, Enerji Bakanı Taner
Yıldız ve Çevre Bakanı Veysel Eroğlu da katıldı.
Irak’a çıkarma
Toplantıda kendisinin Ağustos başında, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da
ekimde Bağdat’ı ziyaret edeceğini ve Erdoğan’ın ziyaretinde Irak kabinesiyle
ortak bir toplantı yapılacağını söyleyen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu,
Türkiye’nin Irak’ın yeniden imarında ‘başrolü’ oynayacağını vurguladı.
Toplantıda, Irak’ta başta Kürtler olmak üzere tüm etnik gruplarla Türk
işadamlarının işyapacağına, kurulacak işbirliğinin bir ‘barış projesi’ olarak da
görülebileceğine vurgu yapan Davutoğlu’nun, bakanlardan kendi alanlarındaki
yatırım projeleriyle ilgili bilgi aldığı öğrenildi.
Ağustostaki Bağdat ziyaretinde de, Iraklı bakanlardan Türkiye’den
beklentilerini ‘liste proje’ şeklinde öğrenecek olan Bakan Davutoğlu, ekim
ayındaki konsey toplantısında da Irak’a yatırım konusunda hangi projelere
öncelik verileceğini netleştirmeye çalışacak. Davutoğlu bu ziyarette açılan
ihalelerle ilgili olarak Türkiye’ye zamanında bilgi verilmesini de sağlamaya
çalışacak. Bakan Davutoğlu’nun düzenlediği toplantıda ilgili bakanlar da Irak’ın
yeniden imarına ilişkin projelerini şöyle sıraladı:
* Nabucco, elektrik: Enerji Bakanlığı, Irak’ın Nabucco boru
hattına yılda 15 milyar metreküp gaz vermesine ilişkin çalışmalarda Amerika
Birleşik Devletleri’yle işbirliğinde olacak. Irak’la mevcut elektrik
anlaşması yenilenecek.
* Hastane, yol, su: Sağlık Bakanlığı ve Bayındırlık
Bakanlığı, Bağdat’a yeni bir hastane yapımı işini üstlenecek. Bayındırlık
Bakanlığı, Irak’ta kamu binalarının yenilenmesi ve yeniden imarında Irak
hükümetine destek verecek. Ayrıca, Irak kentlerindeki belediyelere, altyapı
inşası konusunda destek olunacak. Çevre Bakanlığı, Irak’a Fırat Nehri’nden daha
fazla su vermek için iki ülke arasında varılacak anlaşmanın çerçevesini
belirleyecek. Ulaştırma Bakanlığı, Irak’a ulaşım konusunda yeni alternatifleri
gündeme getirecek.
* Ticarette şeffaflık: Ticaret ve gümrük rejiminde şeffaflık
için iki ülke dış ticaret bakanlıkları özel anlaşmalar yapacak. Irak’a yük
taşıyan kamyon ve TIR şoförlerine tanınacak vize kolaylığının tüm işadamlarını
kapsaması için karşılıklı anlaşmalar yenilenecek.
|