Tüketiciye Konut Kredisi Uyarısı

Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın geçiş sürecinin ardından yürürlüğe giren Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliği konusunda tüketicilere dikkat çekici uyarılarda bulundu. Çakar, yönetmeliğe rağmen bankaların kafasına göre tüketiciden “deli dumrul” ücretlerini almaya devam edeceğini açıkladı. Hürriyet'ten Erdinç Çelikkan'ın haberine göre, “Tüketicilerin uyanık olması gerekiyor” diyen Çakar, şunları söyledi:

O ücretler yine ödenecek

“Yönetmeliğe göre kredi sözleşmesinin imzalanmasından önce sözleşme öncesinde ön bilgilendirme yükümlülüğü var. 12 punto büyüklüğünde, açık, sade, okunabilir ön bilgilendirme şartı var. Yine bu konut finansmanı sözleşmesinin süresi, gecikme faiz oranına ilişkin bilgi, sigorta zorunluluğu olmadığına dair bilgi olması lazım. Çekilen konut kredisiyle ilgili tüketicinin bilgisi dahilinde hesap açılacak. Bu hesapla ilgili tüketiciden herhangi bir ücret alınamayacak. Burada çok önemli birşey var. Sözleşme öncesi bilgilendirme formunda ya da sözleşmede önemli bir ayrıntı bulunuyor. Tüketiciden talep edilecek ücretler kısmında toplam borç tutarının ana para, faiz, vergi, harç gibi yükümlülükler ve ücretler itibariyle dağılımı var. Sözöleşmede en önemli taraf burasıdır. Toplam borç tutarının ana para, faiz, vergi ve harç gibi ücretler tek tek açıklanacak. Ancak bir de ‘benzeri yasal yükümlülükler ve ücretler’ ifadesi yer alıyor.

Mağduriyet sürecek

Bu 3 Ekim 2014 tarihinde BDDK’nın çıkardığı dosya masrafını tahsis ücretine çeviren birsürü ücreti akıllara getiriyor. ‘Benzeri yasal yükümlülük’ derken onu kastediyor. O ücretlerin dışına çıkılıp çıkılmayacağına yönelik bir hüküm yok. Yani deli dumrul ücretlerine yönelik açık hüküm bulunmuyor. Burada BDDK’nın çıkardığı yönetmelikte belirtilen ‘şu şu ücretlerin dışında ücret alınamaz’ demesi lazım, böyle birşey yok. Bankalar yine kafasına göre bu ücretleri alacaklar. Yine tüketiciler bu durumdan mağdur olacak.

İndirim yapacak tazminat alacak

Düzenlemede bir de erken ödeme indirimi var. Tüketici birden fazla borcu erken ödeyebilecek. Ancak yönetmelikte bankaların erken ödeme indirimi dışında erken ödeme tazminatı alması hükmü bulunuyor. Bankalar erken ödeme için sistem kuracak. Erken ödeme yaptı, fakat erken ödeme tazminatı da alacak. Düzenlemede yer alan ‘erken ödeme tazminat tutarı hiçbir şekilde tüketiciye yapılacak toplam indirim tutarını aşamaz’ ifadesi ‘indirim tutarına eşit olabilir’ demektir. O zaman ne anladık erken ödeme indiriminden. Tüketici yine kaybedecek. Bu hiçbir anlam ifade etmiyor. Cüzi bir belki küçük bir artı değer olur.”

Erken ödeyene indirim

Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliği’ne göre tüketici, vadesi gelmemiş bir veya birden çok taksit ödemesinde bulunabilecek. Bu hallerde konut finansmanı kuruluşu, erken ödenen tutara göre gerekli tüm faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirim yapmakla yükümlü olacak. Ayrıca konut finansmanı sözleşmelerinde erken ödeme tazminatının, gerekli faiz indirimi yapılarak hesaplanan ve tüketici tarafından erken ödenen tutarın kalan vadesi 36 ayı aşmayan kredilerde yüzde 1’ini kalan vadesi 36 ayı aşan kredilerde yüzde 2’sini geçmeyecek. Düzenlemeyle erken ödeme tazminat tutarı, hiçbir şekilde tüketiciye yapılacak toplam indirim tutarını aşamayacak. Oranların değişken olarak belirlenmesi halinde, tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilemeyecek. Kredi bağlantılı sigortalarda tüketicinin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmadan krediyle ilgili sigorta yaptırılamayacak. Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi halinde, istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, konut finansmanı kuruluşu tarafından kabul edilmek zorunda olacak. Taksit vadesi veya ödeme gününün, kanunlarda tatil olarak kabul edilen bir güne rastlaması durumunda kendiliğinden bu günü izleyen ve tatil olmayan ilk güne geçeceği de düzenlendi.