Tapu Kanunu ve Kadastro Kanunu’nda
değişiklik yapan tasarı, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek
yasalaştı. TBMM Genel Kurulu’nda, yabancılara mülk satışını düzenleyen tasarı
üzerinde milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Çevre ve Şehirlik Bakanı
Erdoğan Bayraktar, “Topraklar, yasadan sonra istenmeyen ülke vatandaşlarına da
satılacak mı?” sorusuna “Bunu engellemeye ilişkin tedbirler var” yanıtını verdi.
Bakan Bayraktar, tasarıyla, yabancı şirketlerin ülkede taşınmaz satın almasını
kısıtladıklarını söyledi.
“Karşılıklılık şartı aranmaksızın yabancı edinimini serbest bırakan ülkelerin
ekonomi ve demokrasi açısından dünyanın en güçlü ülkeleri olduğunu görmekteyiz”
diyen Bakan Bayraktar, bu düzenlemeden sonra vatandaşın malını kimsenin zorla
almayacağını kaydetti. Bakan Bayraktar, Anayasa’ya göre kamu mallarının
satılamayacağını belirterek, “Satış yapılırken kanuni sınırlamalara uyulacak”
diye konuştu. Bakan Erdoğan Bayraktar, mayınlı arazilerin satışının söz konusu
olmadığını bildirdi.
Yasa neler getiriyor?
Tapu Kanunu ve Kadastro Kanunu’na göre, ülke menfaatlerinin gerektirdiği
hallerde, Bakanlar Kurulu’nca belirlenen ülkelerin vatandaşı olan yabancı
uyruklu kişiler, Türkiye’de taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilecek. Bakanlar
Kurulu’nun, Dışişleri Bakanlığı’ndan görüş alma şartı kalkacak.
Yabancıların edinebilecekleri taşınmazlar ve sınırlı ayni hakların toplam
alanı, özel mülkiyete konu alanlar için ilçe yüzölçümünün yüzde 10’unu, ülke
genelinde ise kişi başına 30 hektarı geçemeyecek. Bakanlar Kurulu, 30 hektarı 2
katına çıkarabilecek. Daha önce, yabancıların ülke genelinde alabileceği
taşınmazların toplam yüzölçümü, 2,5 hektarı geçemiyordu.
Yabancı ülkelerdeki ticaret şirketleri, ancak özel kanun hükümleri
çerçevesinde taşınmaz ve sınırlı ayni hak elde edebilecek. Yabancılar ile
yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan ticaret şirketleri
dışındakiler, Türkiye’de taşınmaz edinemeyecek ve lehlerine sınırlı ayni hak
tesis edilemeyecek.
Bakanlar Kurulu, yabancılar ile kendi ülkelerindeki kanunlara göre kurulan
yabancı ticaret şirketlerinin taşınmaz ve ayni hak edinebilecekleri yerleri;
ülke, kişi, coğrafi bölge, süre, sayı, oran, tür, nitelik, yüzölçüm ve miktar
olarak belirleyebilecek, sınırlandırabilecek, yasaklayabilecek.
Yabancı kişiler ve ticaret şirketleri, satın aldıkları yapısız taşınmazda
geliştireceği projeyi 2 yıl içerisinde ilgili bakanlığın onayına sunacak.
Bakanlık, onaylanan projeyi taşınmazın bulunduğu tapu müdürlüğüne gönderecek ve
projenin süresi içinde gerçekleşip gerçekleşmediğini takip edecek.
Askeri yasak bölgeler, askeri güvenlik bölgeleri ile stratejik bölgelere ait
harita ve koordinat değerleri, kanunun yürürlük tarihinden itibaren en geç bir
yıl içinde Milli Savunma Bakanlığı’nca; özel güvenlik bölgeleri ise İçişleri
Bakanlığı’nca aynı sürede Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün bağlı olduğu
bakanlığa verilecek.
Bakanlar Kurulu, ülke menfaatlerinin gerektirdiği hallerde, yabancı uyruklu
kişiler ile kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan ticaret şirketlerinin
taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinimini, ülke, yer, zaman ve miktar bakımından
kısmen veya tamamen durdurabilecek, sınırlandırabilecek ve yasaklayabilecek.
Yabancı uyruklu gerçek kişiler, tüzel kişiler ve uluslararası kuruluşların
yüzde 50 veya daha fazla oranda hissesine sahip oldukları Türkiye’de kurulu
şirketler, ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere
taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edinebilecek ve kullanabilecek.
Yabancılar, yabancı ülkelerin kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiler,
yöneticilerinin çoğu yabancı olan Türkiye’de kurulu şirketler taşınmaz
alabilecek.
Yabancı şirketlerin, Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu
hükümleri saklı kalmak kaydıyla; askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgelerinde
taşınmaz mülkiyeti edinimleri Genelkurmay Başkanlığı’nın ya da yetkilendireceği
komutanlıkların, özel güvenlik bölgelerindeki taşınmaz mülkiyeti edinimleri ise
taşınmazın bulunduğu yerdeki valiliğin iznine tabi olacak.
Bankaların, kredi olarak sayılan işlemler nedeniyle veya alacaklarını tahsili
amacıyla iktisap ettikleri mülkiyet edinimlerinde, özel kanunlarına göre belli
sürede elden çıkarma zorunluluğunun devam etmesi kaydıyla bu düzenleme
kapsamındaki hükümler uygulanmayacak. Valilikler, taşınmazların kullanımını tapu
kayıtlarından belirli aralıklarla izleyecek.
Kayıt sahibinin 20 yıl önce gaipliğine hüküm verilmiş ya da tapu sicilinden
malikin kim olduğu anlaşılamamış ise çekişmesiz ve aralıksız 20 yıl müddetle ve
malik sıfatıyla zilyet bulunan kimse adına tespit olunacak.
Tapu müdürlüğü, kişinin ölümünden sonra 2 yıl içinde tapu siciline miras
intikali gerçekleştirilmezse, mirasçılık belgesi düzenlenmesi için yargıya
başvuracak. Müdürlük, belgeye göre tapu sicil kayıtlarını tescil ederek
güncelleştirecek.
|