Sil Baştan Beyoğlu

Birgün Gazetesi'nden Olgu Kundakçı'nın haberine göre, Beyoğlu’nun sit alanlarını kapsayan bölgesi için yeni imar planları hazırlanırken, 2011 planlarını açtıkları davayla iptal ettiren semt dernekleri planların ‘koruma’ ilkesi esas alınarak, katılımcı bir biçimde hazırlanmasını talep ediyor. 10. İdare Mahkemesi, Beyoğlu’nun koruma amaçlı imar planlarını bölgeyi “turistleştirerek kentli nüfusun yabancılaşmasına neden olduğu” gerekçesiyle 2013’te iptal etmişti. Beyoğlu Semt Dernekleri Platformu, yeni planlar için bir rapor hazırlayarak taleplerini İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Beyoğlu Belediyesi’ne sundu. İşte semt derneklerine göre yeni Beyoğlu’nda değişmesi gerekenler:

1. İmara açılan yeşil alanlar:

Parklara eski eser ihya kararları ile kültürel sosyal tesis yapılmasının önü açıldı. Eski planlarda Roma Bahçesi’nde Sanatkârlar Mektebi; Tophane Parkı’nda ise Yamalı Baba Hamamı’nın inşası öngörülüyordu. Semt derneklerine göre yeni planda bu alanlar yapılaşmaya açılmamalı. 1980’li yıllarda katlı otopark yapılan Cihangir Çocuk Parkı sadece park olarak planlara işlenmeli.

2. Otel değil konut:

Tarih boyunca konut alanı olarak gelişmiş sokakların ticaret ve turizm alanı olarak planlanması mahalle dokusunu bozdu. Planlarla konutlar el değiştirdi, otel-apart, otel ve rezidans olarak yenilendi. Planlar Cihangir’de Akarsu yokuşu zemin katlarda işletmelerin tüm sokak boyunca yayılmasına, Çukurcuma Faik Paşa sokağında tescilli apartmanların otelleşmesine neden oldu. Yerleşik nüfus bölgeden ayrılmak zorunda kaldı.

3. Kültür varlıkları:

Eski planda imara açılan arkeolojik kalıntıların yer aldığı Salıpazarı yokuşu gibi korunması gereken kültür varlığı olarak tescilli parseller yapılaşmaya açılmamalı. Henüz tescil edilmemiş ancak tescillenmesi gereken yapılar için envanter çalışması yapılmalı.

4. Taksim İlkyardım Hastanesi:

Taksim İlk Yardım Hastanesi’nin yeni projesinde hastane avlusunun Sıraselviler Caddesi’ne bakan ön bahçesinde 7 katlı bir blok öngörülüyor. Yeni yapılacak planlarda hastanenin ön bahçesinde yapılaşma öngörülmemeli.

5. Toplu taşıma teşvik edilmeli

Beyoğlu’na dışarıdan günlük gelişler için otopark kullanımı sit alanı dışına yönlendirilmeli ve toplutaşıma teşvik edilmeli. Sit alanı merkezinde trafik yükünü arttıracak katlı otopark alanları oluşturulmamalı.

6. İhya projelerinden vazgeçilmeli

Karaköy Meydanı’na cami ihyası gibi yerinde olmayan binaların plan kararlarıyla yeniden inşa edilmesi koruma ilkelerine aykırı. Yıkılmış, yok olmuş ve farklı bir kentsel yapılanmaya gidilmiş yerlerde cami ve anıtların ihyasından vazgeçilmeli.

Nasıl bir semt?

Cihangir Güzelleştirme Derneği’nden Mimar Dilek Şişman: Beyoğlu’nun hem mekânsal hem de sosyokültürel anlamda koruma esas alınarak planlanmasını istiyoruz. Mevcut konut alanının burada yaşayanlarla birlikte olduğu gibi korunmasını, bölgede ticaret ve turizmin planlama yoluyla artık teşvik edilmemesini istiyoruz. Piyasa eğilimi zaten bu yöndeyken, imar planlarında da ticaret ve turizm teşvik edildiğinde bunun planların hedeflediğinin de üzerinde gerçekleşme ihtimali yüksek. Biz bu duruma ‘Sultanahmetleşme sendromu’ diyoruz. Sonunda Beyoğlu’nun yaşayanı olmayan, sadece turistlere hizmet eden ve turistler için de çok cazip olmayan bir yere dönüşme riski var.

Ayaspaşa Derneği Başkanı, Mimar Prof. Dr. Zeynep Ahunbay: Beyoğlu’nda bir yaşam var, ancak bölgenin otellerin sayısının artırılmasıyla turistikleştirilmesi mahalleliyi orada barınamayacak hale getiriyor. İptal edilen planlarda bölgeyi ticarileştirip, her tarafına oteller koymuşlardı. Yeni planlar Beyoğlu’nun tarihi değerini ve anlamını korumalı.