Hükümet, 29 Mart yerel seçimleri öncesinde göz yumulan
kaçak yapılaşma konusunda seçimlerin hemen ardından harekete
geçiyor. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Anayasa
Mahkemesi tarafından iptal edilen İmar Kanunu’nun,
kaçak, izinsiz ve kanuna aykırı yapılara yönelik cezalarını içeren 42. maddesini
sil baştan düzenledi ve kaçak yapılar için kademeli ve yüksek oranlı cezaları
gündemine aldı.
Metrekaresine 63 lira ceza
3194 Sayılı İmar Kanunu’nda ve 180 Sayılı
Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevlendirme Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
mevzuata aykırı yapının her bir metrekaresi için 3 TL’den 63 TL’ye kadar para
cezası kesilmesini öngörürken, alt sınır 500 lira olarak belirlendi. Söz konusu
tasarı bu hali ile yasalaşırsa bu cezaların her yıl Bakanlar Kurulu tarafından
belirlenen yeniden değerleme oranında artış gösterecek.
Anayasa Mahkemesi’nin 5 Kasım 2008’de Kanun’un ilgili
maddesinin değiştirilmesi için tanınan dört aylık sürenin mart ayında dolmasına
karşın hükümet, seçimler nedeniyle söz konusu değişiklik için bir girişimde
bulunmamıştı. Bu kapsamda son bir ay içinde kaçak yapılara ceza kesilemiyordu.
Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından geçtiğimiz aylarda Başbakanlığa
gönderilen İmar Kanunu değişikliği seçimlerin ardından hükümetin gündemine
alındığı öğrenildi.
Katmerlenerek artacak
Tasarıda, mevzuata aykırılığın yapı malzemesinin öngörülen gereklere
aykırılık taşıması durumunda idare tarafından belirlenen keşif bedelinin yüzde
20’si kadar idari para cezası verileceği yer aldı. Bunun yanı sıra söz konusu
aykırılık kamu veya başkasına ait bir taşınmazda yapıldıysa cezanın yüzde 40,
olası bir afet durumunda can ve mal güvenliğini tehdit ediyorsa cezanın yüzde
100, yapılaşmaya yasaklı bir alanda yapılmışsa cezanın yüzde 80’i, ruhsatsız ise
cezanın yüzde 180’i ruhsatı hükümsüz hale gelmesine karşın inşaat sürdürülüyor
ise cezanın yüzde 50’si ve yapı kullanma izin belgesi alınmış olmakla birlikte,
ruhsat alınmaksızın yeni inşai faaliyet gösteriyorsa cezanın yüzde 100’ü kadar
ilave ceza uygulanacak. Tasarıda cezalardaki caydırıcı nitelikteki yükseklik
dikkat çekerken, mevzuata aykırı yapılaşmaya neden olanların faaliyetten men
edilmesi belli aşamalara bağlandı.
Mevzuata aykırılık nedeniyle ceza alan şantiye şefleri, yapı müteahhitleri
ilgili idarenin şikâyeti üzerine sulh ceza mahkemesince 1 yıldan 5 yıla kadar
faaliyetten men edilebilinecek. Yüksek Mahkeme idari makamların yasanın
belirlediği sınırlar arasında cezanın takdirinde esas alacakları objektif
ölçütlerin yasada gösterilmediğini, yasa kuralının bu anlamda belirli ve
öngörülebilir olmadığını belirtmişti.
Ceza uygulanmıyor
Anayasa Mahkemesi, İmar Kanu’nun 42. maddesini 5 Kasım 2008 tarihinden
itibaren üç ay içinde değiştilmesini isteyerek maddeyi iptal etti. Söz konusu
süre 5 Şubat 2009’da dolması nedeni ile ruhsatsız ve mevzuata aykırı yapılaşmaya
ceza kesilmiyor.
|