Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Hidrojen Teknolojileri Araştırma
ve Uyulama Merkezi (HİTEM), Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılığını
azaltacak ve dünya bilimine ışık tutacak "Güneş enerjisinden hidrojen
sentezi için fotokatalitik yolla suyun ayrıştırılması" projesi
başlattı. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Hidrojen Teknolojileri Araştırma ve
Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Nuri Özek, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, alternatif alanlarda enerji üretimi çalışmaları yaptıklarını
ve en uygun konunun hidrojen olduğunu belirlediklerini kaydetti.
Suyun hidrojen ve oksijen bileşeninden oluştuğunu hatırlatan Özek, güneş
ışınlarının yardımıyla suyun içindeki hidrojen ve oksijeni ayrıştırarak, her iki
farklı depolama yapacaklarını ve hidrojenden enerji üretimini sağlamaya
çalışacaklarını bildirdi. Sudan hidrojen üretimini, laboratuvar ortamında
üretilecek fotokatalitik hücreler (reaksiyonu sağlayan levha) ile
gerçekleştireceklerini vurgulayan Özek, şunları söyledi:
"Günümüzde güneş enerjisinden hidrojen üretmenin bir yolu, fotovoltaik güneş
gözeleri artı suyun elektrolizi sistemidir. Çalışmalarına başlanacak bu proje
ile bu iki sistemin yaptığı işi tek başına yapacak, tarafımızdan üretilecek
fotokatalitik hücreler suyun içerisine bırakılacak ve üzerine güneş enerjisi
geldiği sürece hidrojen üretilecek. Üretilen hidrojen, istenirse daha sonra
kullanılmak üzere özel tanklarda saklanabilir ve ihtiyaç olduğunda yakıt hücresi
sisteminde depolanan hidrojen kullanılabilir." Sonuçta ortaya yeniden su ve
elektriğin çıktığını belirten Özek, güneş içindeki hidrojen ile sudaki
hidrojenin yer değiştiğini, su konusunda herhangi bir değişiklik olmayacağını
savundu. Projede çevreye de zarar verilmediğini vurgulayan Özek, "Sürdürülebilir
çevre dostu, girdi olarak su artı güneş ve çıktı ürünü olarak da su artı
elektriğin olduğu güneş enerjisi olan hidrojen teknolojisini ülkemizde
oluşturmayı hedefliyoruz" dedi.
Sözkonusu çalışmanın Türkiye'de ilk olacağını belirten Nuri
Özek, bugüne kadar çeşitli üniversitelerde teorik çalışmaların
yürütüldüğünü ancak bilimsel anlamda herhangi bir deney çalışmasının
yapılmadığını kaydetti. Çeşitli ülkelerinde sudaki hidrojenin ayrıştırılması
konusunun değişik yöntemlerle uygulandığını ancak SDÜ olarak verimi yüksek bir
hidrojen elde etmek için farklı bir metot uyguladıklarını dile getiren Özek,
"Buradan çıkacak sonuç dünya bilimine de ışık tutacak" diye konuştu.
Projeye destek
Ülke genelinde alternatif enerji kaynaklarının arayışları konusunda bir
çalışmanın yer aldığını ve bu doğrultuda da bir yarışma düzenlendiğini anlatan
Özek, SDÜ HİTEM olarak hazırladıkları proje ile yarışmada yer aldıklarını ve
desteklenebilir proje olarak değerlendirildiklerini söyledi. Projenin bir milyon
dolar bütçeli olduğunu vurgulayan Özek, sözlerine şöyle devam etti:
"Birleşmiş Milletler Sanayi ve Kalkınma Örgütü (UNIDO) Uluslararası Hidrojen
Enerji Teknolojileri Merkezi (ICHET) tarafından 2009 yılında ulusal ölçekte
yarışmaya açılan bir milyon dolar bütçeli 'Suyun Fotoelektrokimyasal veya
Fotokatalitiksel yolla ayrıştırarak hidrojen üretimi' proje çağrısına HİTEM'in
başkanlığında Selçuk Üniversitesi ve Mersin Üniversitesinden oluşan
konsorsiyumla hazırlanan projeyle başvurduk. Uluslararası bilim adamlarınca
değerlendirilen projeler için HİTEM'in başkanlığını yaptığı proje ile İstanbul
Üniversitesinin başkanlığını yaptığı Yıldız Teknik Üniversitesi ve Şişe Cam'ın
içinde bulunduğu konsorsiyumun hazırladığı proje desteklenebilir olarak
değerlendirildi."
Çalışmaların hızlı şekilde ilerlemesi, ülke lehine daha iyi sonuçların
alınması ve daha çok bilim adamının proje kapsamında çalışabilmesi için bu iki
projenin birleştirilerek hayata geçirilmesinin kararlaştırıldığını ifade eden
Prof. Dr. Özek, birleştirilmiş ve UNIDO-ICHET tarafından kabul edilen "Güneş
enerjisinden hidrojen sentezi için fotokatalitik yolla suyun ayrıştırılması"
projesinin iki yıllık çalışma olacağını belirtti. Özek, deneysel çalışmalarda
arzu edilen başarılara ulaşıldığında ek projeler ile çalışmanın endüstriyel
boyuta ulaşana kadar destekleneceğini bildirdi. -"ÜLKE İÇİN ÖNEMLİ PROJE"-
Projenin önemsendiğini ifade eden Özek, Türkiye'nin enerjide yüzde 85'inin dışa
bağımlı olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:
"Hidrojeni kullanma verimliliğini yüzde 15'lere çıkararak enerjinin her
alanında kullanılmasını ve ülkenin dışa bağımlılığının önüne geçilmesini
sağlayacağız. Hidrojen elektriğe dönüşecek, sıvı hali petrol şeklinde
kullanılabilecek, depolandığında doğal gaz gibi de kullanılacak. Hidrojen her
alanda bir enerji kaynağı olacak. Bu da Türkiye bugün enerji için harcadığı
maliyetin üçte ikisini tasarruf etmesini sağlamış olacak. Ülke geleceği
açısından önemli bir proje."
|